مذاکرات جمهوری اسلامی و غرب بر سر حقوق بشر در ایران

محمد جواد لاریجانی، دبیر ستاد حقوق بشر قوه قضاییه جمهوری اسلامی از مذاکرات مقدماتی حقوق بشری با کشورهای اروپایی خبر داده و گفته است که این مذاکرات با حضور محمد جواد ظریف، وزیر خارجه ایران و فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجه اتحادیه اروپا انجام شده است. به گفته او موضوع مذاکره از طرف ستاد حقوق بشر قوه قضاییه به وزارت امور خارجه داده شده است.

از "هر نوع کمکی دریغ نخواهیم کرد"

دبیر ستاد حقوق بشر قوه قضاییه ایران همچنین گفته است که «در گفت‌و‌گوی تعاملی با اروپایی‌ها درباره حقوق بشر ترکیبی از مسئولان قضایی، حقوقدانان و سیاستمداران علاقمند به حوزه حقوقی شرکت خواهند کرد.» جواد لاریجانی وعده داده است که جمهوری اسلامی از «هر نوع کمکی که نیاز باشد، دریغ» نخواهد کرد.

با این حال دبیر ستاد حقوق بشر قوه قضاییه از همه اقداماتی که تاکنون از سوی نهادهای حقوق بشری ایران و جهان مورد انتقاد قرار گرفته، دفاع کرد؛ از جمله از قصاص و قوانین اسلامی که به گفته او برای "تنبیه" و با هدف "بازدارندگی" اعمال می‌شوند.

محمدجواد لاریجانی از شمار بالای اعدام‌ها در ایران نیز دفاع کرد. او گفت که «۹۰درصد اعدام‌هایی که در کشور اتفاق می افتد، به علت جرایم مربوط به قوانین مواد مخدر است.»

قوه قضائیه: گفت‌وگو درباره حقوق بشر، اما نه با آمریکایی‌ها

یک روز پیش از او (سه‌شنبه ۱۲ مرداد/۳ اوت) نیز صادق آملی لاریجانی، رئیس قوه قضائیه گفت که به ستاد حقوق بشر و وزارت امور خارجه پیشنهاد کرده است زمینه مذاکرات حقوق بشری با اروپا را فراهم کنند.

اما آملی لاریجانی تاکید کرد که باید آمریکایی‌ها را که "اهل خدعه‌اند" از مذاکرات کنار گذاشت. او گفت «ما در بحث حقوق بشر با آن‌ها گفت‌وگویی نداریم».

"برجام" حقوق بشری

محمد جواد لاریجانی، دبیر ستاد حقوق بشر قوه قضاییه جمهوری اسلامی در سخنان تازه خود به "برجام" در زمینه حقوق بشر نیز طعنه زد و گفت که «غربی‌ها از این نوع گفت‌وگو استقبال نخواهند کرد و می‌خواهند چیزی شبیه برجام دو، سه،‌ چهار و پنج راه بیندازند و بعد بگویند اگر می‌خواهید کمی شیرهای بانک‌ها را برای‌تان باز کنیم اجازه دهید علیه اسلام نیز حرف زده شود.»

بیشتر بخوانید:محمدجواد لاریجانی: گزارش احمد شهید آبکی است

اشاره دبیر ستاد حقوق بشر قوه قضاییه ایران به راه انداختن "برجام دو، سه،...» اشاره به وعده‌های حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران است که پس از برجام هسته‌ای وعده داد که برجام‌های دیگری نیز در کار خواهند بود.

عقب‌نشینی جمهوری اسلامی؟

با وجود همه "انتقادهایی" که دبیر ستاد حقوق بشر جمهوری اسلامی از حقوق بشر "غربی"‌ها کرد و به‌رغم دفاع از اعدام و قصاص و سایر موارد نقض حقوق بشر در ایران، اما صرف شروع مذاکرات با غرب بر سر این موضوع حاد، می‌تواند نوعی عقب‌نشینی هرچند محدود و "مشروط" جمهوری اسلامی به حساب آید؛ به‌ویژه اگر به بخش‌هایی از سخنان او دقت شود.

محمدجواد لاریجانی در مورد اعدام‌ها وعده داد که «علت زیاد بودن اعدام‌ها، با دقت بررسی می‌شود تا از این موارد در صورت امکان کاسته شوند.» و یا این‌که «ممکن است روش‌های مدرن‌تر تنبیه را کشف کنیم تا بازدارندگی بالاتر داشته باشد.»

این‌که غرب با تحریم‌های خود در این زمینه تا چه اندازه موفق بوده و اساسا چه میزان مایل به فشار بر ایران برای رعایت حقوق بشر است را نتیجه این مذاکرات نشان خواهد داد.

جمهوری اسلامی در نزدیک به چهار دهه عمر خود همواره از جمله کشورهایی بوده است که به نقض شدید حقوق بشر متهم شده است و در زمینه اعدام در جهان رکورد‌دار است. یک نمونه آن اعدام‌ شماری از کردهای اهل سنت ظرف یکی دو روز گذشته که در ابعاد بین‌المللی انعکاس یافت.

بیشتر بخوانید:اعتراض فدراسیون بین‌المللی جامعه‌های حقوق بشر به «کشتار لگام‌گسیخته» زندانیان اهل سنت

در فروردین ماه امسال ٢٨ کشور عضو اتحادیه اروپا تصمیم گرفتند که تحریم‌های حقوق بشری خود علیه جمهوری اسلامی ایران را که از سال ۲۰۱۱ شروع شده‌اند، به مدت یک سال دیگر تمدید کنند.

بیشتر بخوانید:تمدید تحریم‌های حقوق بشری اتحادیه اروپا علیه ۸۲ مقام ایرانی