«مشکل کلیدی ایران در منطقه عربستان است»
۱۳۸۷ دی ۵, پنجشنبه
اقدام اخیر کشورهای غربی در وارد کردن کشورهای حاشیه‌ی خلیج فارس و چند کشور دیگر عربی به موضوع پرونده‌ی هسته‌ای ایران، باعث واکنش خشمگینانه‌ی مقام‌های جمهوری اسلامی شد.
اجلاس گروه ۵+۱، با حضور هفت کشور عربی در روز ۱۶ دسامبر در نیویورک برگزار شد. در این نشست علاوه بر نمایندگان گروه ۵+۱ نمایندگان ۶ کشور عضو شورای همکاری خلیج فارس به علاوه‌ی مصر، اردن و عراق شرکت داشتند.
وزیر امور خارجه‌ی مصر، ۱۴ دسامبر، یعنی دو روز پیش از این اجلاس مشترک، ایران را متهم کرده بود که درصدد سلطه بر خاورمیانه است. تقریبا هم‌زمان با این اظهارات یک دیپلمات ارشد کشورهای حوزه‌ی خلیج فارس به روزنامه‌ی "فایننشال‌تایمز" گفته بود، کشورهای عربی نمی‌خواهند آمریکا بدون مشارکت آنها با ایران و در رابطه با منطقه گفت‌وگو کند.
ایالات متحده که برنامه‌ی هسته‌ای ایران را خطری برای امنیت جهانی می‌داند، می‌خواهد با جلب حمایت و همکاری کشورهای عربی، جمهوری اسلامی ایران را هر چه بیشتر در سطح بین‌المللی منزوی کند.
خشم ایران از نشست مشترک ۵+۱ و کشورهای عربی
نشست مشترک گروه ۵+۱ و نمایندگان کشورهای عربی، از سوی آیت‌الله خامنه‌ای به شدت مورد انتقاد قرار گرفت. رهبر جمهوری اسلامی ایران در رابطه با این دیدار گفت: «این حداکثر کاری است که دشمن می‌تواند بکند».
اکبر هاشمی رفسنجانی، رییس مجمع تشخیص مصلحت، نیز روز یکشنبه، اول دی‌ماه، وارد کردن کشورهای عربی به پرونده‌ی هسته‌ای ایران را "توطئه‌ی جدید غربی‌ها" خواند و گفت: «غربی‌ها می‌خواهند از وضع منطقه سوءاستفاده کنند. اگر تا حالا شریکان آنها اروپایی‌ها، چین و روسیه بودند، حالا می‌خواهند از کشورهای منطقه برای خود شریک بگیرند».
برخی تحلیلگران، مشارکت دادن کشورهای عربی در پرونده‌ی هسته‌ای ایران را گشودن جبهه‌ای تازه توسط غرب علیه ایران ارزیابی کرده‌اند.
اما "شیخ خالد بن احمد بن محمد آل خلیفه"، وزیر امور خارجه‌ی بحرین، روز پنجشنبه، ۲۵ دسامبر، در تهران، پس از دیدار با منوچهر متکی، همتای ایرانی خود، ضمن اشاره به روابط دوستانه‌ی کشورش با ایران گفت، هدف از شرکت در اجلاس ۵+۱، آگاهی از بسته‌هایی بوده است که غرب و ایران به یکدیگر پیشنهاد داده‌اند.
خواست اتحادیه‌ی عرب مبنی بر حل منازعات منطقه‌ای با ایران
ایران بارها تاکید کرده است که مسایل و منازعات منطقه بایستی توسط خود کشورهای منطقه حل شود. بیانیه‌ی عمرو موسی، رییس اتحادیه‌ی عرب، در روز سه‌شنبه ۲۳ دسامبر، در راستای همین خواست ایران بود. وی در این بیانیه خواهان تلاش کشورهای عربی و ایران برای حل اختلافات منطقه‌ای و از جمله برنامه‌ی هسته‌ای ایران شد.
رییس اتحادیه‌ی عرب تاکید کرد که زمان برای حل تمام مسایل مورد اختلاف میان ایران و کشورهای عربی فرارسیده است.
عباس عبدی، تحلیلگر سیاسی، در گفت‌وگو با دویچه وله می‌گوید، بایستی در مورد اظهارات عمرو موسی «با احتیاط قضاوت کرد»، زیرا مواضع او نمایانگر مواضع تمام کشورهای عربی نیست و تنوع مواضع این کشورها بیش از آن است که رییس اتحادیه‌ی عرب بتواند منعکس‌کننده‌ی آنها باشد.
این تحلیلگر سیاسی در عین حال عنوان می‌کند که مواضع عمرو موسی به نسبت دیگر کشورهای عربی و بخصوص کشورهای حاشیه‌ی خلیج فارس "کمتر راست است" و از آنجا که این مواضع اعتبار اجرایی هم ندارند، «نمی‌توان روی آنها آنگونه که شایسته و بایسته است، حساب جدی باز کرد».
موافقت‌نامه‌ی امنیتی ایران و بحرین
در جریان دیدار وزیران خارجه‌ی ایران و بحرین در تهران، موافقت‌نامه‌ای امنیتی میان دو کشور نیز تمدید شد. وزیر امور خارجه‌ی بحرین، پس از دیدار با منوچهر متکی، در یک کنفرانس خبری مشترک، به نکاتی از این توافق‌نامه، از جمله "مبارزه با مواد مخدر و تروریسم" اشاره کرد و ابراز امیدواری کرد که دو کشور بتوانند از طریق این موافقت‌نامه "کمیته‌ی مشترک امنیتی" ایجاد کنند.
از نظر عباس عبدی، موافقت‌نامه‌هایی از این دست نمی‌توانند به حل ریشه‌ای مشکلات ایران و کشورهای عربی منجر شود، زیرا این عربستان است که در معضلات ایران با منطقه نقش اصلی را بازی می‌کند.
این تحلیلگر سیاسی می‌گوید: «تا زمانی که ایران با عربستان به تفاهم و توافق نرسد، بعید است توافق با بحرین بتواند راهگشای ایران باشد. فراموش نباید کرد که پایگاه‌های دریایی و نظامی آمریکا در بحرین است. توافق امنیتی با کشوری که درصد قابل توجهی از خاک‌اش در اختیار آمریکاست، نمی‌تواند مشکلات ایران را در منطقه حل کند.»
مصاحبه‌گر: بهنام باوندپور
برای شنیدن گفت‌وگو با عباس عبدی به لینک پایین صفحه مراجعه کنید