معاون انجمن قلم: نظامهای استبدادی تحمل اعتراض را ندارند
۱۳۹۵ آبان ۲۵, سه‌شنبه
انجمن بین‌المللی قلم (PEN) هر ساله در روز ۱۵ نوامبر نگاهی به وضعیت نویسندگان در بند در سراسر جهان دارد. در "روز جهانی نویسندگان در بند" از هنرمندان و کوشندگانی یاد می‌شود که تنها به دلیل بیان نظرات و اعتقادات خود به زندان افتاده و از پایه‌ای‌ترین حقوق خود محروم شده‌اند.
انجمن بین‌المللی قلم امسال ۵ مورد مشخص از حبس نویسندگان را به عنوان نمونه انتخاب کرده تا از این طریق افکار عمومی را متوجه فشار و سرکوبی سازد که علیه نویسندگان در کشورهای غیرآزاد اعمال می‌شود.
احمد ناجی (مصر)، اسلی اردوغان (ترکیه)، گویی مینهای (چین)، دارین تاتور (اسرائیل) و سزاریو الخاندرو فلیکس فیگوئروا (هندوراس) ۵ نویسنده‌ی برگزیده زندانی در سال ۲۰۱۵ هستند.
در گزارشی که انجمن بین‌المللی قلم در لندن در همین رابطه منتشر کرده "تصویری تیره" از وضعیت آزادی بیان در جهان ارائه شده است. بنا به آخرین ارزیابی انجمن قلم در سال ۲۰۱۵ حدود ۱۰۵۴ نویسنده در سراسر جهان مورد حمله نیروها و دولت‌های اقتدارگرا قرار گرفته‌اند. بسیاری از این نویسندگان زندانی شده، مورد شکنجه قرار گرفته و شماری از آنان نیز جان باخته‌اند.
بیشتر بخوانید: بازداشت ناشر روزنامه "جمهوریت" ترکیه
دویچه وله به مناسب "روز جهانی نویسندگان در بند" گفت‌وگویی با ساشا فویشرت، معاون انجمن بین‌المللی قلم انجام داده است. پرفسور ساشا فویشرت مسئول "نویسندگان در بند" انجمن بین‌المللی قلم مستقر در شهر دارمشتات آلمان است.
دویچه وله: آقای فویشرت در سال جاری انجمن بین‌المللی قلم در "روز جهانی نویسندگان در بند" توجه خود را معطوف به ۵ نویسنده کرده است. نقطه اشتراک این افراد با یکدیگر چیست؟
فویشرت: نقطه اشتراک این ۵ نفر در این موضوع نهفته که همگی برای آزادی بیان و عقیده تلاش کرده و به همین دلیل نیز مورد مجازات قرار گرفته‌اند. صرف نظر از اینکه در ترکیه، مصر، چین، اسرائیل یا هندوراس اقامت داشته‌اند.
به نظر شما در کدام نقاط جهان بیش از همه آزادی بیان مورد تهدید قرار دارد؟
بنا به ارقام موجود، ترکیه در حال حاضر بیشترین نویسندگان زندانی را دارد. بیشترین توجه و نگرانی ما هم اکنون متوجه ترکیه است، زیرا که وضعیت عملا هر روز در این کشور بدتر می‌شود.
چرا قدرتمندان، به‌رغم اینکه قدرت را در اختیار دارند از ابراز نظر دیگران بیمناک هستند؟
به باور من، نظامهای استبدادی مایل‌اند که اعتراض و سخن مخالفی وجود نداشته باشد، حتی اگر این اعتراض‌ها ناچیز باشند. هر اعتراضی سبب ایجاد تَرَکی کوچک در دیوار خواهد شد. به همین دلیل افرادی مورد تعقیب قرار می‌گیرند که دست به اعتراض زده و از حق آزادی بیان خود استفاده می‌کنند. مستبدان و نظامهای استبدادی در این سرکوب پی‌گیر هستند.
بیشتر بخوانید: انتقاد شدید اتحادیه اروپا به اقدامات ضددمکراتیک در ترکیه
دوباره نگاهی بیاندازیم به ترکیه؛ چگونه می‌توان نخوت و تکبر قدرت را در این کشور درهم شکست؟
به واقع تنها همکاران ما در ترکیه می‌توانند با ادامه فعالیت و ابراز عقیده خود این کار را انجام دهند. آنها می‌توانند در مقابل تلاش‌های اردوغان مقاومت کرده و نگذارند که ترکیه تبدیل به کشوری با استبداد فردی شود. حمایت ما از آنان در این راه نیز بسیار مهم است.
از چه طریقی؟
از این طریق که به آنها امکان بیان نظرات‌شان را بدهیم. جهان را متوجه سرنوشت آنها کنیم و سرانجام از دولت‌های خود بخواهیم که وضعیت موجود در ترکیه را نپذیرند.
درخواست از سیاستمداران برای دخالت در چنین مواردی جدید نیست. اما آیا سیاستمداران واقعاً به این درخواست‌ها تن می‌دهند؟
به نظر من دولت آلمان بیش از گذشته در این زمینه فعال شده است. ما در هفته‌های گذشته بارها خواستار واکنش آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان شدیم. مسلماً آرزوی ما واکنشی سریع بود، اما حال پس از آخرین اقدام دولت ترکیه علیه روزنامه جمهوریت، خانم مرکل نیز با این خواست ما همراهی می‌کند. در حال حاضر شاهدیم که فرانک والتر اشتاین‌مایر، وزیر خارجه آلمان و دیگر سیاستمداران این کشور نیز موضع روشنی در این باره اتخاذ کرده‌اند. این موضوع خوبی است.
بیشتر بخوانید: همبستگی نویسندگان آلمان با روزنامه‌نگاران دربند ترکیه
آلمان امسال مهمان نمایشگاه کتاب در استانبول بود. به نظر شما نتیجه چه بوده است؟
هنوز نمی‌توان از نتیجه‌ای مشخص سخن گفت. اما می‌توانم بگویم که من بسیار خشنود و مفتخرم که نویسندگان آلمانی از این فرصت استفاده کرده و با همکاران ترک اعلام همبستگی کرده و نظرات خود را نیز شفاف بیان کرده‌اند. باید در انتظار پیامدهای طولانی‌مدت آن بود.