معاون ریاستجمهوری آمریکا <br> عروسک خیمه‌شب بازی یا مهره‌ای بانفوذ؟
۱۳۸۷ شهریور ۴, دوشنبه
بنابر قانون اساسی ایالات متحده آمریکا، معاون رئیس‌جمهور ریاست مجلس سنای این کشور را برعهده دارد. اما او زمانی به طور جدی قدم به صحنه می‌گذارد که شخص رئیس‌جمهور قادر به اداره امور کشور نباشد. برای نمونه در سال ۱۹۴۵، هری ترومن در پی درگذشت فرانکلین روزولت، رییس‌جمهور وقت آمریکا، جانشین وی گردید؛ یا در سال ۱۹۶۳، لیندون جانسون در پی ترور شدن جان اف کندی، زمام امور کشور را در دست گرفت.
در طی سال‌های ۱۹۸۹ تا ۱۹۹۳، مردم آمریکا از این نگران بودند که مبادا اتفاق ناگواری برای رئیس‌جمهورشان در آن دوره، یعنی جرج بوش پدر بیافتد. در این صورت هدایت سکان کشتی آمریکا به معاون وی، دن کوئیل واگذار می‌شد که آمریکاییان او را چندان جدی نمی‌گرفتند.
البته چهره شماره دو آمریکا در برخی دوران جایگاه مهمی برعهده داشت و می‌توانست در جذب آرای مردم، نقشی مکمل در کنار چهره شماره یک، یعنی نامزد مقام ریاست جمهوری ایفا کند. دو نمونه بارزی که می‌توان به آنها اشاره کرد، جرج بوش (پدر)، معاون رونالد ریگان و دیگری والتر ماندیل، معاون جیمی کارتر. کارتر در زمان حکومتش طرحی ریخت که در چارچوب آن معاون ریاست جمهوری نقشی فعال ایفا می‌کرد.
جول گلدستاین، کارشناس مسایل حقوقی و سیاسی در این باره می‌گوید: «کارتر قصد داشت که معاون ریاستجمهوری را که تا آن زمان به دست فراموشی سپرده شده بود، در وظایف و کارهای دولت دخالت دهد. والتر ماندیل، معاون کارتر، در واقع خود را مشاوری همه‌جانبه و حلال مشکلات می‌دانست. کارتر به او اختیارات لازم را می‌داد و باید گفت که این همکاری بسیار موفقیت‌آمیز بود.»
ال گور، یکی دیگر از سیاستمدارانی است که به عنوان معاون بیل کلینتون چهره‌ای مثبت و فعال از خود نشان داد. ال گور که پس از پایان دو دوره ریاست جمهوری کلینتون، خود به عنوان نامزد حزب دمکرات وارد گود انتخابات شد، در رقابتی تنگاتنگ مغلوب جرج دبلیو بوش گردید که در آن زمان از تجربه چندان زیادی برخوردار نبود.
گلدستاین در این رابطه خاطرنشان می‌سازد: «دیک چینی، معاون کنونی جرج دبیلو بوش، در انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۰۰، به او بسیار کمک کرد. در آن زمان همه می‌دانستند که جرج بوش بی‌تجربه چهره‌هایی باتجربه را دور خود گرد خواهد آورد که می‌دانند، دنیای کاخ سفید چگونه عمل می‌کند.»
باید اذعان داشت که دیک چینی مدتهای مدید، نفوذی درخور توجه بر پرزیدنت بوش و تصمیم‌گیری‌های او داشت، از جمله در ارتباط با جنگ عراق. به عقیده جول گلدستاین، چینی پرنفوذترین معاون ریاست جمهوری در تاریخ آمریکا بوده است.
در صورتی که باراک اوباما، نامزد دمکرات‌ها در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در ماه نوامبر پیروز شود، جو بایدن معاون او در کاخ سفید خواهد بود.
گلدستاین در مورد نقش و نفوذ معاون رئیس‌جمهور می‌گوید: «معاون رئیس‌جمهور همیشه در نشست‌ها حضور دارد. او در ضلع غربی کاخ سفید دارای دفتری ویژه است و با رئیس‌جمهور بطور هفتگی گفت‌وگو و تبادل نظر می‌کند. در واقع این به جزئی از کار روزمره در کاخ سفید بدل شده و تغییر نخواهد کرد. میزان نفوذ معاون رئیس‌جمهور به دو چیز بستگی دارد: یکی آنکه تا چه اندازه شخص رئیس‌جمهور حاضر است به حرف معاونش گوش دهد و دیگر آنکه پیشنهادها و توصیه‌های او تا چه اندازه خوب است؟»