1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

معماى قتل رفيق حريرى پس از يك سال

۱۳۸۴ بهمن ۲۴, دوشنبه

ترور رفيق حريرى، نخست وزير فقيد لبنان در يكسال پيش، آغازگر تحولاتى در اين كشور و تكاپوى جامعه‌ى بين‌الملل شد. سازمان ملل متحد‌، كميته‌ى ويژه‌اى را مسئول بررسى علل اين قتل كرد و نتيجه‌ى بررسى‌هاى كميته بر گمانه‌زنى‌هاى كارشناسان مهر تأييد زد. گمان بسيارى بر آن بود كه دست‌هاى پنهان سوريه اين قتل را رقم زده است و نتيجه كار كميته تحقيقات نيز اين تصور را قوت بخشيد.

https://p.dw.com/p/A4dz
رفيق حريرى، نخست وزير فقيد لبنان
رفيق حريرى، نخست وزير فقيد لبنانعکس: AP

رفيق حريرى، نخست وزير فقيد لبنان در ۱۴ فوريه سال گذشته بر اثر انفجار بمبى در بيروت، به همراه ۲۰ نفر ديگر جان خود را از دست داد. بدنبال ترور وى،‌ سازمان ملل متحد در اوايل آوريل سال ۲۰۰۵ ميلادى يك كميته بين‌المللى را مسئول پيگيرى پرونده اين قتل كرد و دتلف مهليس، دادستان آلمانى به عنوان رييس اين كميته، تحقيقات را پى گرفت.

حضور سى ساله‌ى نظاميان سورى در لبنان و ضديت رفيق حريرى با سوريه باعث شد كه اغلب كارشناسان به سوريه ظنين شوند. مهليس معتقد بود كه طرح اين قتل از الگوى قديمى حدود بيست يا سى سال پيش تبعيت مى‌كند. به باور وى، اين ترور نمى‌توانست مربوط به گروه‌هاى بنيادگرا كه در عملياتشان خود را نيز قربانى مى‌كنند، شود. بازرس ويژه‌ى سازمان ملل متحد تحقيقاتش را دنبال كرد و اگر چه سرانجام تصميم گرفت كه از سمتش كناره گيرى كند،‌ اما نتيجه‌‌اى را در اختيار سازمان ملل گذاشت كه تكانه‌اى عظيم را در عرصه‌ى سياسى پديد آورد. حاصل تحقيقات‌، مأموران امنيتى سوريه و لبنان را بازيگران اصلى سناريوى اين قتل مى‌ناميد. مهليس همچنين سوريه را متهم به جلوگيرى از جريان تحقيقات كرد و گفت كه دولت سوريه شاهدان را تحت فشار قرار مى‌دهد. كاندوليزا رايس، وزير امور خارجه‌ى آمريكا با اشاره به همين امر گفت: ما مى‌بينيم كه سوريه همكارى لازم را نمى‌كند. همين نكته نشان مى‌دهد كه اين كشور به نحوى در قتل حريرى دست داشته است.

شوراى امنيت سازمان ملل متحد با صدور قطعنامه‌اى در پاييز گذشته، سوريه را به همكارى‌هاى لازم با كميته بين‌المللى تحقيقات فراخواند. اما سوريه اتهام‌ها را ناعادلانه قلمداد و مشاركت در اين قتل را انكار مى‌كرد.

در دسامبر سال گذشته گزارش دوم مهليس تقديم سازمان ملل شد. بازرس ويژه‌ى كميته تحقيق بين‌المللى علل قتل حريرى اين بار از بهبود همكارى‌ سوريه سخن گفت، ولى آن را كافى ندانست. او مى‌گفت كه همكارى‌هاى سوريه با مأموران كميته شفاف نيست و اگر اوضاع اينگونه پيش رود، جريان تحقيقات يك يا دو سال طول خواهد كشيد.

اما پيامدهاى قتل حريرى به اينجا ختم نشدند. نظاميان سوريه كه حدود سى سال در لبنان بسر مى‌بردند، بدنبال افزايش فشارهاى بين‌المللى مجبور به خروج از اين كشور شدند. مردم لبنان خود را پس از سال‌ها رها شده حس كردند، ولى معماى قتل حريرى همچنان حل نشده باقى ماند.

مجدولين هاتوم، خبرنگار روزنامه ‌انگليسى زبان ”ديلى استار“ چاپ لبنان مى‌گويد: كشف حقيقت اين قتل بسيار دشوار است، ولى ما اميد داريم كه حداقل قسمتى از حقيقت را پيدا كنيم. اغلب مردم لبنان، سوريه را عامل اين قتل مى‌دانند، ولى ما براى اثبات ادعاى خود به مدرك نياز داريم.