موشک شهاب ۳، برای تهدیدخارجی یا برای مصرف داخلی؟
۱۳۸۷ تیر ۱۹, چهارشنبه
سپاه پاسداران موشک شهاب ۳ را با برد دو هزار کیلومتر آزمایش کرد. این آزمایش همزمان با تحریم ۴ شرکت ایرانی مرتبط با برنامه اتمی و موشکی جمهوری اسلامی توسط آمریکا انجام گرفته‌‌است. آیا این موشک توان هدف گرفتن تل‌آویو را دارد؟
به نظر دکتر رضا تقی‌زاده، استاد دانشگاه در گلاسکو، ارزش نظامی این موشک نازل است و آزمایش آن بیشتر به قصد تهییج افکارعمومی در داخل و قرار ندادن ایران در موضعی صرفا دفاعی است.
دویچه‌وله: ایران پس از رزمایش پیامبر اعظم در خلیج فارس، موشک دوربرد جدیدی به نام شهاب ۳ را آزمایش کرده. این موشک می‌تواند اسراییل را هدف قرار دهد. پیام این عملیات در شرایط حساس کنونی چیست؟
رضا تقی‌زاده: زمانی که آمریکاییها می‌خواستند به عراق حمله کنند، نگرانی عمده در اروپا این بود که عراق با استفاده از سلاح‌های شیمیایی، هدف‌هایی را در داخل اروپا مورد حمله قرار دهد یا منافع اروپا در منطقه را به خطر بیندازد. همین، افکار عمومی را علیه جنگ بسیج کرده بود. ایران از آزمایش اینگونه سلاح‌ها، بیشتر قصد بازدارنده دارد. می‌خواهد بگوید میتوان به صورتی تلافی‌جویانه، حمله اسراییل را پاسخ داد و لطمه متقابل زد. البته اسراییلی‌ها یک پوشش دفاع هوایی دارند به نام "تیر". موشک‌های پاتریوت آمریکا نیز در منطقه مستقر هستند. در این شرایط، اگر ده موشک شهاب از سوی ایران به اسراییل پرواز کنند، بعید است بیش از یک یا دو موشک به هدف برسند. بزرگترین نقطه ضعف این موشک ها اینست که کلاهک انفجاری آنها، قابلیت محدودی دارد. آنها پس از طی ۱۵۰۰ کیلومتر احتیاج به سوخت زیادی دارند و تهدید عمده ای به حساب نمی‌آیند.
پیام این آزمایش‌ها، تهییج افکار عمومی در ایران و نشان دادن توان تلافی‌جویانه ایران به دشمن است. این موشک‌‌‌‌‌ها ارزش نظامی فوق العاده ای در شرایط فعلی ندارند. ارزش آنها زمانی افزایش پیدا می‌کند که با کلاهک انفجاری با سلاح های کشتار جمعی مجهز شده باشند.
به این ترتیب میتوان نتیجه گرفت که بیشتر این آزمایش‌ها جنبه روحیه بخشی و مصرف داخلی دارد؟
در عمل چنین است. موشک های دورپرواز شهاب که با هزینه زیادی تولید می‌شوند و پرواز آنها به هدفی در خاورمیانه نیز بسیار گران تمام می‌شود، ارزش نظامی بالایی ندارند و بیشتر، سلاحی بازدارنده هستند تا تهاجمی.
وقتی چهار شرکت ایرانی توسط وزارت خزانه داری آمریکا به دلیل ارتباط با برنامه اتمی و موشکی تحریم می‌شوند، چنین آزمایش‌هایی، تحریک و موجب مستقیمی برای تحریم‌های بیشتر نیست؟
شاید به نوعی این تعبیر درست باشد. ولی در شرایط فعلی که اخبار مربوط به هجوم نظامی آمریکا و اسراییل به ایران افزایش یافته، ایران نمی‌تواند دست روی دست بگذارد. ایران برای تقویت روحیه داخلی و بازداشتن این هجوم ها، مجبور به کاری هست. در غیراینصورت، سکوت در برابر تهدید‌ها، ایران را هرچه بیشتر در موضع دفاعی می‌برد. حداقل کاری که ایرانیان می‌توانند انجام دهند اینست که ابزارهای متقابل را به نمایش بگذارند و نیروهای داخلی را تقویت کنند.
به نظر میرسد جریانی در ایران تلاش می‌کند با قبول بحث مذاکره و بررسی بسته پیشنهادی، آرامشی نسبی در مناقشه اتمی ایجاد کند. برای آزمایش‌ها و رزمایش‌هایی از این قبیل که تنش‌آفرین هستند، چه تحلیلی میتوان ارائه داد؟
ظاهرا بحثی که درون نظام سیاسی ایران پس از آمدن آقای سولانا به ایران و دادن بسته پیشنهادی غرب شروع شد، به نتیجه دلخواهی از نظر هیچیک از دو گروه نرسید. گروهی می‌گفتند باید با غرب از نظر امنیت ملی و اقتصادی از در سازش وارد شد و گروه دیگر می‌گفت که هجوم نظامی صورت نخواهد گرفت و فشارهای اقتصادی را میتوان با درآمد نفتی که سرازیر می‌شود، از سرگذراند. به شرایط کنونی ادامه داد و برای تقویت توان دفاع ملی، برنامه‌های اتمی راپیش برد. بعد از تحلیل‌ها و مباحث زیاد، هیچیک از دو گروه ظاهرا به نتیجه نهایی نرسید‌اند و به این ترتیب ایران یک قدم به جلو برداشت و یک قدم به عقب! در حالیکه تا حدی نوعی تعادل در نظرهای ایران ایجاد شده بود. هیچیک از تبلیغات دو گروه، هنوز به جایی نرسیده که یکی را غالب کند اما در صورت تشدید تهدید‌های نظامی، گروه دست راستی، مواضع محکمتری پیدا خواهد کرد.
شما گفتید ایران یک قدم به جلو یک قدم به عقب برداشت. دنیای غرب در مقابل دربرابراین اعوجاج‌ها چه خواهد کرد؟
اروپا همیشه امیدوار بوده اما آمریکا مدام تاکید داشته که راه حل های میانه، مورد توافق مقامات ایرانی قرار نخواهد گرفت و وضع موجود ادامه خواهد یافت. آنها اعتقاد داشتند که ایرانی‌‌ها ولو با افزایش امتیازهای اروپا، تن به قطع غنی سازی اورانیوم نخواهند داد. در شرایط موجود به نظر میرسد پیش بینی آمریکاییها دارد به حقیقت نزدیک تر می‌شود. در آینده نزدیک اگر در مواضع تهران تغییراتی صورت نگیرد، باید انتظار فشارهای بیشتر و تصویب قطعنامه‌های تنبیهی دیگری را داشته باشیم.