نامه سرگشاده ۶ فعال ملی مذهبی به آیت‌الله خامنه‌ای
۱۳۹۱ دی ۱۳, چهارشنبه
نام محمد بسته‌نگار، حبیب‌الله پیمان، حسین شاه‌حسینی، احمد صدر حاج سیدجوادی، اعظم طالقانی ونظام‌الدین قهاری در زیر این نامه‌ی سرگشاده که در تاریخ ۱۰ دی ۱۳۹۱ نوشته شده به چشم می‌خورد. آنان در نامه‌ی خود به رهبر جمهوری اسلامی نوشته‌اند که شرایط فعلی برای مذاکره با آمریکا مناسب نیست و پیشنهاد کرده‌اند که زمان این مذاکره به تعویق افتد.
نویسندگان این نامه معتقدند که مذاکره‌ی ایران و آمریکا در شرایط فعلی از موضع برابر نخواهد بود و پیش از آغاز مذاکره باید تمهیداتی فراهم کرد تا ایران با "قدرت ملی" به پای میز مذاکره برود. در این نامه همچنین خاطر نشان شده است که "اوباما می‌خواهد ایران را در موضع ضعف به پای میز مذاکره بکشاند" و در این مقطع زمانی "ایران قدرت چانه‌زنی ندارد و در موضع ضعف است".
"بازی شطرنج"
شش فعال ملی مذهبی در نامه‌ی خود به شایعاتی مبنی بر "مذاکره‌ی نمایندگان رهبری با نمایندگان اوباما" برای "حل و فصل اختلافات فی‌مابین از طریق مذاکره و روش‌های دیپلماتیک" اشاره کرده‌اند. به باور آنان "هر چند هر دو طرف آن را تکذیب کرده‌اند" ولی نفس این خبر "امیدوارکننده و مثبت" است.
نویسندگان نامه خاطر نشان ساخته‌اند: «همه می‌دانیم که مذاکرات دیپلماتیک، آن هم از نوع پیچیده و بحث‌انگیز مذاکره‌ی ایران با آمریکا، مانند بازی شطرنج است و شرایط روحی و جسمی بازیکنان در نتیجه‌ی بازی نقش تعیین‌کننده دارد».
در نامه‌ی یاد شده سپس به شرایط اقتصادی و سیاسی طرفین مذاکره پرداخته و یادآوری شده، در حالی که اوباما از یک مبارزه‌ی دمکراتیک انتخاباتی با رقیب جمهوری‌خواه خود پیروز بیرون آمده و با "روحیه‌ای قوی و با اعتماد به‌نفسی محکم" خود را برای مذاکره با ایران آماده کرده، در ایران هنوز "آثار مناقشات و تلاطم و تشنج انتخابات بحث‌انگیز سال ۱۳۸۸" به وضوح دیده می‌شود.
نویسندگان نامه "حصر و بازداشت غیرقانونی و بدون محاکمه‌ی قضایی دو نفر از کاندیداهای انتخاباتی" و "تضییع حقوق آنها" که "اعتراض افکار عمومی جهان و ایران" را در پی داشته، زندانی بودن "ده‌ها نفر از فعالان دوره‌ی انتخابات"، "فضای امنیتی ـ نظامی" جامعه‌ی ایران و "خبرهای ناگوار هرروزه از وضع اقتصادی، سیاسی، اجتماعی حقوق شهروندی ایران" را به عنوان نمونه‌هایی از پیامدهای این تلاطمات و تشنجات در جامعه‌ی ایران ذکر کرده‌اند.
نابسامانی وضع اقتصادی ایران
به باور نویسندگان نامه‌ی سرگشاده، در پهنه‌ی اقتصادی نیز اگر چه "آمریکا و نظام سرمایه‌داری آن بحران دارد" ولی این نظام هنوز "توان مقابله با این بحران‌ها را دارد" و آمریکا در "کوتاه و میان مدت مورد تهدید جدی و چالشی لاینحل نیست".
در نامه همچنین آمده است که از سوی دیگر اوباما توانسته "اجماعی بر علیه ایران شکل دهد و ایران را در محافل بین‌المللی، شورای امنیت، شورای حقوق بشر... گرفتار بحران‌های جدی سازد و منزوی کند".
نویسندگان نامه "کاهش ارزش پول ملی و هجوم مردم عادی به خرید ارزهای غربی و طلا"، "رشد بیکاری و تورم"، "گسترش فساد مالی ـ اداری در دستگاه دولتی"، "رشد اعتیاد و فسادهای اخلاقی در جامعه" را از دیگر شاخص‌های وضع نابسامان اقتصادی و اجتماعی ایران و پیامد تحریم‌ها و انزوای کشور ارزیابی کرده‌اند.
به باور آنان، در گستره‌ی سیاست خارجی نیز "اگر چه قدرت آمریکا بتدریج و با شیبی ملایم رو به کاهش است" ولی این کشور همچنان "قدرت شماره‌ی یک جهان" است و از طرف دیگر کشورهای جهان مورد قبول و در اتحادیه‌های مختلفی عضو فعال و موثر است.
و این در حالی‌ست که سیاست خارجی جمهوری اسلامی "در بدترین شرایط خود" است، زیرا "متحد استراتژیک آن سوریه درگیر جنگ داخلی است و بشار اسد در سراشیبی سقوط قرار دارد"، "کشورهای پیشرفته‌ی صنعتی جهان در رابطه با مساله‌ی هسته‌‌ای با ایران مشکل جدی و تهدیدکننده دارند"، "کشورهای همسایه‌ی جنوبی خلیج فارس، علنا و مخفی با ایران مخالفت می‌كنند" و برپایه‌ی "اسناد ویکی‌لیکس" بعضی‌از این کشورها حتا به آمریکا توصیه می‌کنند که "سر این مار را بکوبید"!
"چه باید کرد؟"
نویسندگان نامه‌ی سرگشاده پس از اشاره به وضعیت وخیم حقوق بشر در ایران و فشارهایی که از این بابت از سوی نهادها و سازمان‌های بین‌المللی به جمهوری اسلامی وارد می‌شود، نتیجه گرفته‌‌اند که: "در چنین شرایطی طرفین مذاکره کنندگان، قدرت و توان مساوی ندارند" و "نمایندگان رهبر جمهوری اسلامی مرتبا مورد هجوم و حمله‌ی غیرمتعارف و متعارف نمایندگان اوباما" قرار خواهند گرفت و نمایندگان طرف مقابل "درخواست‌های خود را مداوما بالا خواهند برد و بر آن خواهند افزود".
شش فعال ملی مذهبی با توجه به چنین زمینه‌ای به رهبر جمهوری اسلامی توصیه کرده‌اند: «تصمیم عاقلانه این است که در چنین شرایطی ایران، زمان مذاکره را عقب اندازد و قبل از شروع مذاکره تمهیداتی را فراهم کند و سپس با قدرت ملی به میز مذاکره بازگردد».
تمهیداتی که نویسندگان نامه‌ی سرگشاده برای زمینه‌چینی مذاکره در شرایطی بهتر مطرح ساخته‌اند، "برگزاری انتخابات آزاد و بدون نظارت استصوابی" و "انتخاب رئيس‌جمهوری که واقعا نماینده‌ی مردم باشد"؛ "تعلیق غنی‌سازی اورانیوم" و "همکاری خلاق و سازنده با آژانس" برای رفع "سوء‌تفاهمات مربوط"؛ آزادی "کلیه‌ی زندانیان سیاسی، فرهنگی، رسانه‌ای، حقوقی، کارگری" و "حصرشوندگان قبل و بعد از خرداد ۸۸"؛ آزادی "فعالیت احزاب، نهادهای فرهنگی، مدنی" و تبدیل "فضای امنیتی ـ نظامی به فضای دمکراتیک و همدلی ملی"؛ و همچنین شروع "تعامل خلاقانه با آمریکا" پس از انتخاب رئیس‌جمهوری در ایران به عنوان "پشتوانه‌ی مردمی برای دفاع از منافع ملی" و ایجاد "شرایطی امن، دمکراتیک و همدلی بین ملت ـ حکومت" است.