ناواژه سال ۲۰۰۷

ناواژه و یا واژه سوء سال ۲۰۰۷ در آلمان، اصطلاح " Herdprämie" است که در فارسی می‌توان آن را "حق اجاق" ترجمه کرد. این اصطلاح پس از آن ساخته شد که یکی از احزاب محافظه‌کار در ائتلاف حاکم، یعنی حزب سوسیال مسیحی، پیشنهاد کرد که برای ماندن زنان در خانه و مراقبت از بچه‌ها ماهانه به آنها مبلغی میان ۱۰۰ تا ۲۰۰ یورو داده شود. به عقیده این حزب سپردن کودکان به مهدکودک‌ها و کودکستان‌ها رها کردن آنها در شرایطی بدون مراقبت و نظارت و تربیت کافی است. در عوض، منتقدان، "حق مراقبت" را اهانت‌آمیز و تلاشی برای بازگرداندن زنان به خانه می‌دانند و آن را راهی برای فرار دولت از مسئولیتش در زمینه گسترش مهد کودک‌ها و کودکستان‌ها ارزیابی می‌کنند. این منتقدان همچنین بعید نمی‌دانند که دریافت‌کنندگان این حق که عمدتاَ خانواده‌های فرودست جامعه هستند، مبلغ دریافتی را صرف خرید فیلم و ویدئو کنند تا بچه خود را از این طریق سرگرم نگه دارند. در حالی که در مهدکودک‌ها و کودکستان‌ها بچه‌ها کار جمعی می‌آموزند و از تلویزیون و ویدئو هم چندان خبری نیست.

گروه برگزیننده ناواژه سال در توضیح انتخاب امسال خود می‌گوید که اصطلاح "حق اجاق" ، به رغم بار انتقادی آن به یک پیشنهاد معین، اهانت به همه والدینی است که در خانه می‌مانند و از فرزندانشان مراقبت می‌کنند.

دومین ناواژه سال، اصطلاح "Umweltneutral" است که می‌توان آن را "بدون تأثیر(منفی) بر محیط زیست" ترجمه کرد. این اصطلاح را شماری شرکت‌های هواپیمایی و تولیدی به کار می‌برند تا بگویند که فعالیت اقتصادی‌اشان ضرری به حال محیط زیست ندارد. هیئت گزینشگر ناواژه‌ها اما می‌گوید که این اصطلاح نادقیق است و شرکت‌های یادشده با تمسک به آن می‌کوشند جنس و خدمات خود را در چشم مشتریان بی‌ضرر جلوه دهند.

سومین واژه منفی سال ۲۰۰۷، "هنر منحط" است. این اصطلاح در دوران حکومت نازی‌ها به هنری اطلاق می‌شد که با خواست و معیارهای این رژیم تطابق نداشت. سال گذشته، یکی از رهبران ارشد کلیسای آلمان دوباره این اصطلاح را به کار گرفت تا با آن، بخشی از هنر معاصر را که به نظر او با خدا و دین بی ارتباط‌ است بکوبد و بی‌فایده معرفی کند.

انتخاب ناواژه سال از سال ۱۹۹۱ آغاز شده است و در جریان آن همه‌ی واژه‌های خلق شده و یا زیاد استفاده‌شده را که دارای بار منفی بوده‌اند و یا احتمالاَ به شأن و حرمت انسانی توهینی روا داشته‌اند شناسایی می‌کنند. بدترین این واژه‌ها به عنوان ناواژه سال معرفی می‌شود. این گزینش را یک گروه مستقل ۶ نفره از زبانشناسان انجام می‌دهد که حوزه‌ تخصصش عمدتاَ جنبه‌های کاربردی زبان است.

برای انتخاب ناواژه امسال ۱۷۶۰ واژه گزیش شده بودند که ۹۶۸ تای آنها در دور اصلی قابل بررسی تشخیص داده شدند. هیئت گزینشگر نهایتاَ سه واژه یادشده را به عنوان واژگان سوء سال انتخاب نمود.