ناکامی ایران در نشست ۱۶۳ اوپک
۱۳۹۲ خرداد ۱۱, شنبه
تازه‌ترین نشست سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) روز جمعه (۳۱مه/ ۱۰ خرداد) در محل دبیرخانه این تشکل در وین، پایتخت اتریش برگزار شد.
مذاکرات نمایندگان ۱۲ کشور عضو اوپک پشت درهای بسته انجام شد و حدود چهار ساعت طول کشید. در بیانیه پایانی نشست تاکید شده که با توجه به وضعیت عرضه و تقاضا در بازارهای جهانی "اعضای اوپک تصمیم گرفتند سقف تولید این سازمان را همچنان در سطح ٣٠ میلیون بشکه در روز تثبیت کنند."
ایجاد بی‌نتیجه‌ی "مثلث نفتی"
پایگاه اطلاع‌رسانی وزارت نفت (شانا) دهم خرداد گزارش داد، رستم قاسمی عصر پنجشنبه پس از ورود به وین با یوسف یوسفی وزیر انرژی و معادن الجزایر، و رافائل رامیرز، وزیر نفت ونزوئلا دیدار و گفتگو کرده است.
خبرگزاری مهر در گزارشی این دیدار را "ایجاد مثلث نفتی در وین" خواند و نوشت: «در آستانه برگزاری نشست اعضای اوپک ایران به عنوان پرچمدار و با همراهی کشورهایی همچون ونزوئلا و الجزایر خواستار کاهش سقف تولید نفت اوپک در یکصد و شصت و سومین نشست این سازمان در وین شده است.»
رستم قاسمی به شانا گفته بود که ایران در نشست ١٦٣ اوپک خواستار بررسی گزینه کاهش سقف تولید خواهد شد. خبرگزاری مهر نیز از قول قاسمی نوشت: «کاهش سقف تولید نفت اوپک جزو برنامه‌های ایران در اجلاس پیش روی اوپک است.»
از جزییات رایزنی‌ها اطلاع دقیقی در دست نیست اما بیانیه پایانی حاکی است اکثریت اعضای اوپک با پیشنهاد ایران موافقت نکرده‌اند و در شرایط کنونی تولید نفت کاهش نمی‌یابد.
محکومیت تحریم، حداقل انتظار ایران
وزیر نفت عصر پنجشنبه همچنین از درخواست ایران برای بررسی موضوع تحریم‌های یکجانبه غرب علیه این کشور در نشست اوپک خبر داده بود.
او در این ارتباط به شانا گفت: «بیشتر کشورهای عضو اوپک با تحریم‌های یکجانبه غرب علیه جمهوری اسلامی ایران مخالف و خواهان صدور بیانیه‌ای در این باره هستند.»
مطابق این گزارش قاسمی از این کشورها نامی نبرده اما می‌افزاید: «با توجه به این که نفت یک کالای اقتصادی است و فعالیت‌های اوپک ماهیتی اقتصادی دارد، حداقل انتظار ایران این است که اعضای اوپک در حمایت از این کشور در برابر تحریم‌های یکجانبه غرب، بیانیه‌ای صادر کنند.»
پس از تصویب تحریم نفت ایران توسط اتحادیه اروپا که از ژوئیه سال گذشته به اجرا گذاشته شد شماری از اعضای اوپک ابراز آمادگی کردند نفت ایران را جایگزین کنند. قاسمی در اعتراض به این رویکرد در نامه‌ای به دبیرکل وقت اوپک خواستار "منطقی بودن" رفتار کشورهای عضو در قبال تحریم ایران شد.
احتمال کاهش تقاضا در بازار نفت
به گزارش شانا در بیانیه پایانی نشست اوپک آمده است: «ثبات نسبی قیمت‌های جهانی نفت خام تاکنون به طور عمده به دلیل عرضه متناسب نفت با نیاز بازار بوده و نوسان‌های متناوب در بازار به دلیل تنش‌های سیاسی رخ داده است.»
نشریه آلمانی "هندلزبلات" در گزارشی به نقل از وزیر نفت قطر نوشت: «من فکر می‌کنم که از نظر عرضه و تقاضا در موقعیت بسیار خوبی قرار داریم.»
بنابر این گزارش کشورهای عضو اوپک در عین حال احتمال می‌دهند که با توجه به "کندی آهنگ رشد اقتصادی در جهان، ادامه بجران مالی در حوزه یورو، افزایش بیکاری در کشورهای صنعتی و بالا رفتن تورم در کشورهای در حال توسعه" تقاضا در بازار نفت اندکی کاهش پیدا کند.
کشورهای عضو اوپک با توجه به نوسان‌های بازار تاکید می‌کنند که "در صورت نیاز، برای تضمین ثبات بازار و بهای مناسب نفت برای تولیدکنندگان و مصرف کنندگان، گام های لازم را برخواهند داشت و به سرعت به تحولات مؤثر بر نظم بازار نفت، واکنش نشان خواهند داد."
ادعای وزیر در مورد بی‌تاثیر بودن تحریم‌ها
پس از برآورده نشدن "حداقل انتظار ایران" در مورد محکومیت تحریم‌ها وزیر نفت جمهوری اسلامی مدعی شده که اصولا "تحریم‌ها در تولید نفت ایران تأثیری نداشته است."
برخلاف این ادعا آمار رسمی نشان می‌دهد که ظرفیت تولید نفت خام که در سال ۱۳۹۰ بیش از ۴ میلیون بشکه در روز بوده در حال حاضر در سطح ۲ و نیم میلیون بشکه است. کمبود تقاضا یکی از عوامل کاهش تولید عنوان می‌شود.
خبرگزاری ایسنا، شنبه ۱۱ خرداد، گزارش داد، رستم قاسمی پس از پایان نشست وین در جمع خبرنگاران گفته است: «صادرات نفت ایران به میزان ۲۰ درصد کاهش یافته اما همچنان به میزان قبل نفت خام تولید می‌شود.»
برخلاف ادعای قاسمی در پی تشدید تحریم‌ها، به ویژه تحریم‌های یکجانبه آمریکا و اروپا فروش نفت ایران بیش از ۴۰ درصد کاهش یافته است. جمهوری اسلامی مجبور شده میزان فروش نفت روزانه را در بودجه‌ی سال جاری یک میلیون و ۳۰۰ هزار بشکه، یعنی یک میلیون تا یک میلیون و ۲۰۰ هزار بشکه کمتر از سال قبل در نظر بگیرد.