نتیجه آلودگی هوا در ایران؛ سالانه هزاران قربانی و میلیاردها دلار زیان
۱۳۹۱ آبان ۸, دوشنبه
به گزارش روابط عمومی معاونت حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران، صبح دوشنبه هشتم ابان‌ماه در جریان برگزاری کارگاه تخصصی "ترافیک و رسانه" بخشی از معضلات زیست محیطی ایران، به ویژه وضعیت آلودگی هوای تهران به بحث و بررسی گذاشته شد.
یوسف رشیدی، مدیرعامل شرکت کنترل کیفیت هوای تهران که به عنوان نخستین مدرس کارگاه یادشده سخنرانی کرد ضمن ارائه تصویری نگران‌کننده از میزان الاینده‌ها در هوای پایتخت به این نتیجه رسید که "در بحث آلودگی هوا در حال در جا زدن هستیم."
آمار نادقیق شمار قربانیان
به گزارش روابط عمومی شهرداری تهران، رشیدی با استناد به گزارش‌های رسمی وزارت بهداشت گفته است: «به واسطه چند آلاینده تعداد مرگ و میرهای ناشی از آلودگی هوای تهران سالانه به ۴ تا ۵ هزار نفر می‌رسد.» برخی منابع و شماری از مسئولان وزارت بهداشت این تعداد را تا ۱۸ هزار نفر اعلام کرده‌اند.
وزارت بهداشت به بهانه‌های مختلف از ارائه‌ی آمار دقیق مرگ و میر شهروندان که با آلودگی هوا ارتباط مستقیم داردب، خودداری می‌کند. یکی از این بهانه‌ها ضرورت "تطبیق آمار وزارت بهداشت با پزشکی قانونی و ثبت احوال" عنوان می‌شود که مسئولان آن را زمان‌بر توصیف می‌کنند.
به رغم در دست نبودن آمار دقیق، اظهارات برخی از مسئولان نشان می‌دهد که شمار قربانیان آلودگی هوا در تهران بسیار بیشتر از تعدادی باشد که یوسف رشیدی اعلام کرده است.
«آمار واقعی بدتر از ارقام اعلام شده است»
محمدکاظم ندافی، ريیس مرکز سلامت محیط و کار و معاون وزیر بهداشت سوم بهمن ماه سال ۱۳۸۹، در همایش بررسی آلودگی هوای تهران گفته بود: «براساس آمار کمترین میزان مرگ و میر به علت آلودگی هوا ۱۰ هزار نفر و بیشترین آن ۱۸ هزار نفر در سال و میانگین آن ۱۳ هزار نفر است.»
اظهارات ندافی توسط واحد مرکزی خبر، به عنوان یکی از رسانه‌های رسمی حکومت جمهوری اسلامی منتشر شده است. آمار ارائه شده توسط او در گزارش‌های نهادهای بین‌المللی، از جمله بانک جهانی نیز تایید شده است.
بر اساس گزارش‌هایی که در رسانه‌های ایران منتشر می‌شود میزان الاینده‌های هوای تهران در سال‌های اخیر افزایش نیز یافته است. مدیرعامل شرکت کنترل کیفیت هوای تهران گرچه شمار قربانیان در تهران را بسیار کمتر از آنچه هست اعلام کرد اعتراف می‌کند: «اگر آلودگی هوا را به جای این که روزانه بسنجیم، در بلندمدت مورد سنجش قرار دهیم، آمارها از این که هست نیز بدتر می‌شود.»
میزان آزبست ۵۰ تا ۱۰۰ برابر شهرهای پاک
یوسف رشیدی در نشست "ترافیک و رسانه" گفت: «میزان آزبست در تهران ۵۰ تا ۱۰۰ برابر شهرهای پاک و میزان بنزین هوای تهران نیز ۱۰ برابر حد استاندارد است.» آزبست (پنبه نسوز) عمدتا از طریق لنت ترمز و صفحه کلاج خودروها در هوا منتشر می‌شود و از عوامل ابتلا به سرطان ریه شناخته شده است.
آلایندگی سوخت خودروها در ایران در سال‌های اخیر افزایش پیدا کرده است.مطابق تصمیم دولت و به منظور کاهش واردات، شماری از پتروشیمیها با تغییر کاربری تولید بنزین را در دستور کار خود قرار داده‌اند. غیراستاندارد بودن این بنزین و نقش آن در افزایش آلودگی هوای تهران و دیگر کلان‌شهرها بارها از سوی کارشناسان و نمایندگان مجلس مورد انتقاد قرار گرفته است.
تولید بنزین در صنایع پتروشیمی، که دولت منکر آلاینده بودن آن است، از تابستان ۱۳۸۹ آغاز و با کاهش مصرف در سال ۹۰ تقریبا متوقف شد.
سوخت و خودروهای غیراستاندارد
از ابتدای سال جاری مصرف بنزین در ایران روزانه حدود سه میلیون لیتر بیشتر از میانگین سال گذشته بود و به ۶۳ میلیون لیتر در روز رسید. با افزایش مصرف، تولید بنزین در پتروشیمیها از سر گرفته شده است. سایت خبر آنلاین روز دوشنبه، ۸ آبان گزارش داد در روزهای اخیر مصرف بنزین با افزایشی ۵ درصدی از ۶۵ میلیون لیتر در روز فراتر رفته است.
رشیدی می‌گوید: «هم در زمینه سوخت استاندارد و هم در زمینه خودروی استاندارد با چالش روبرو هستیم.» او می‌افزاید: «تلنباری از قوانین اجرا نشده و قوانینی که قابلیت اجرا ندارند، مانند موظف کردن وزارت نیرو به بارور کردن ابرها در شرایط هشدار آلودگی هوا را داریم.»
مدیرعامل شرکت کنترل کیفیت هوای تهران روز دوشنبه گفت: «کلکسیونی از انواع آلاینده‌ها و تلنباری از انبوه قوانین اجرا نشده داریم و برآورد می‌شود که خسارات آلودگی هوا به کشورمان هر سال بالغ بر ۸ میلیارد دلار باشد.» او اعتراف می‌کند: «در حوزه آلودگی هوا روح کارشناسی در قوانین وجود ندارد و نگاهمان در این حوزه سطحی و ساده انگارانه است.»