نخستین روز سفر صدراعظم آلمان به آفریقا

این سفر که تا هفتم اکتبر به طول می‌انجامد، اولین سفر صدراعظم آلمان به آفریقاست. آنگلا مرکل در روز نخست اقامتش در آفریقا (۴ اکتبر) با نخست‌وزیر اتیوپی، ملس زناوی، (Meles Zenawi) دیدار و گفت‌وگو کرد. مرکل در توضیح سفر خود به اتیوپی گفت که مایل‌ است به این کشور نشان دهد که «آلمان حاضر است، به قول ‌هایی که در رابطه با آفریقا داده، عمل کند». در مقابل، مرکل از رهبری اتیوپی خواست که برای تأمین امنیت و دموکراسی بیشتردر این کشور بکوشد.

اتیوپی یکی از کشورهای آفریقای شمالی است که بارها به خاطر عدم رعایت حقوق بشر و زیر فشار قراردادن گروه‌های اپوزیسیون مورد انتقاد قرار گرفته است.

صدراعظم آلمان در این سفر، آفریقا را "قاره‌ی همسایه" خواند و تأکید کرد که باید به آن توجه بیشتری نشان داد.

مرکل،‌ هنگامی که ریاست نشست سران کشورهای گروه ۸ را به عهده داست، "توجه" به آفریقا را در صدر برنامه‌های خود قرار داده بود. او در گفت‌وگو با همتاها و رئوسای این کشورها اعلام کرد که در آفریقا "چشم‌اندازهایی نوین و پیشرفت" می‌بیند.

کشورهای اصلاح طلب

مرکل خواهان آنست که با کشورهایی نظیر آفریقای جنوبی که مهم‌ترین طرف اقتصادی آلمان در این قاره است، روابط گسترده‌تری ایجاد کند. اتیوپی نیز به عنوان کشوری که مرکز "اتحاد آفریقا" است و قصد برقراری "صلح و دموکراسی در این قاره را دارد"، از جمله کشورهای "اصلاح‌طلب" به شمار می‌رود. کشور سوم "اصلاح طلب"، لیبریا است که به تازگی خود را از بند "جنگ‌های داخلی" رهانده و به ریاست‌جمهوری منتخب مردم،‌ خانم الن‌جانسون ـ سیرلیف، (Ellen Johnson-Sirleaf)، مصممانه در راه دموکراسی گام بر‌می‌دارد.

این کشورهای "اصلاح طلب"، کشورهایی هستند که اعلام کرده‌اند که دموکراسی و حکومت بر مبنای قانون را جدی ‌می‌گیرند. از این رو دولت آلمان بر این نظر است است که آنها بایستی در آینده در چارچوب برنامه‌های "همکاری‌های توسعه ‌بخش"، از کمک‌های مالی بیشتری بهره‌مند شوند.

مرکل معتقد است‌، کمک مالی آلمان برای رشد و توسعه‌ی آفریقا، تنها در کشورهایی که در آن‌ها "اراده‌ی سیاسی و تشکیلات درخور وجود دارند"، مفید خواهد بود. مرکل در این راستا گفت: «تنها کشورهایی که تا اندازه‌ای امن اند، کشورهایی که پول را حیف و میل نمی‌کنند، کشورهایی که در آن‌ها فقرزدایی صورت گرفته و انسان‌ها در آن‌ها حقوقی دارند،‌ تنها این کشورها می‌توانند به گونه‌ای مستمر با فقر مبارزه کنند.» دولت آلمان قصد دارد، میزان کمک‌های مالی خود را تا سال ۲۰۰۸ به ۷۵۰ میلیون یورو برساند.

اتحاد آفریقا

مرکل در سفر خود هم‌چنین از مرکز تشکیلات "اتحاد آفریقا" که در پایتخت اتیوپی، آدیس‌آبابا است‌، دیدار کرد. وی در سخنرانی خود در این مرکز از کشورهای این قاره خواست، سرنوشت خود را خودشان تعیین کنند. وی هم‌چنین اظهار داشت، پایه‌ی اصلی تحول و مبارزه‌ی پرثمر با فقر در آفریقا در خود این قاره است.

"اتحاد آفریقا" مهم‌ترین طرف‌ مذاکره، هم برای "اتحادیه‌ی اروپا" و هم برای کشورهای گروه ۸ است. در دیدار مرکل با نمایندگان این "اتحاد" که روز چهار‌شنبه (دهم اکتبر) صورت می‌گیرد، درباره‌ی بحران‌های کشورهای سومالیا، سودان و چاد هم گفت‌وگو خواهد شد.

سفر مرکل به آفریقا تنها به خاطر بحران‌‌زدایی و کمک‌‌ رسانی به این قاره نیست: خط مشی سیاسی آلمان در قبال آفریقا، سال‌ها بود که تنها در چارچوب "سیاست کمک‌های توسعه بخش" صورت می‌گرفت و به آن هم محدود می‌شد. از نظر مرکل این سیاست‌ بایستی تغییر یابد. کشورهایی مثل چین، مدت‌هاست که به این مسئله پی برده‌اند. مرکل پیش از سفر خود به "قاره‌ی همسایه"، تأکید کرد: «ما باید شانس‌هایی که در آفریقا وجود دارند‌، ببینیم.»

آفریقا به عنوان منبع انرژی، بازار عرضه کالا در آینده و مرکز تولید کالاهای شرکت‌های آلمانی، برای اقتصاد آلمان جذاب است و در برنامه‌ریزی گسترش مناسبات برای رشد بیشتر می‌تواند جای ویژه‌ای داشته باشد.

ب.الف/دویچه وله‌، تاگس شاو