نطق كوفى عنان درآلمان درباره ارزشهاى جهانشمول بشرى

اجراى چنين برنامه اى بيش از هر كس مديون تلاشهاى كارشناس علوم دينى كاتوليك، پروفسور «هانس كونگ» بود كه به خاطر موضع انتقادى اش در برابر واتيكان، نزد افكار عمومى چهره اى سرشناس است. او با «بنياد تفاهم جهانى» خود مى خواسته در جهت گفتگو و تفاهم ميان اديان جهانى حركت كند، تا راه را براى روند صلح بين دولتها هموار نمايد.

كوفى عنان دبيركل سازمان متحد، پس از خانم «مارى روبينسون» كميسر پيشين سازمان ملل متحد، و «تونى بلر» نخست وزير انگلستان، سومين سخنران ميهمان بنياد تفاهم جهانى ست كه در مورد موضوع «گفتگوى جهانى» به ايراد سخنرانى توبينگن مى پردازد.
با توجه به رشد فزاينده ى خشونت در جهان، و نيز كاربرد نابحق و يا دست كم به شدت قابل بحث خشونت توسط دولتهاى دمكراتيك، مثلا از طريق حمله نظامى نيروهاى آمريكايى و انگليسى به عراق، اينك مسئله ى ارزشها و قواعد جهانشمول در مركز بحثهاى بين المللى قرار دارد.

اما كوفى عنان در نطق خود ذره اى ترديد نكرد كه نظامى از ارزشهاى جهانشمول و معتبر وجود دارند كه از منشور سازمان ملل متحد برمى خيزند. وى گفت: “ارزشهاى صلح، آزادى، پيشرفت اجتماعى، و حقوق و حرمت برابر براى تمام انسانها، همگى در منشور سازمان ملل متحد قيد شده اند، و در اعلاميه ى جهانى حقوق بشر هنوز هم به همان اندازه اعتبار دارند كه در نيم قرن پيش، يعنى زمانى كه اين اعلاميه از سوى نمايندگان ملتها و فرهنگهاى مختلف به امضا رسيد”.

تصميم خودسرانه ى ايالات متحده و موتلفان او در حمله نظامى به عراق، با اين فكر كه بدينوسيله نظام ارزشى جهانى را در اين كشور پياده مى كنند، دقيقا به خود همين ارزشهاى جهانى به شدت آسيب رساند. زيرا از آن زمان، يكى از توافقهاى اساسى جامعه جهانى زير سوال قرار گرفته است. اين توافق پايه اى چيزى نيست جز آنكه تنها نهاد مشروعى كه مى تواند به خاطر حفظ صلح جهانى براى اعمال خشونت تصميم بگيرد، سازمان ملل متحد است.

دبيركل سازمان ملل، به مسئله ى جهانى شدن و نيز اختلافهايى كه امروزه ميان مسيحيت و اسلام وجود دارد نيز كه ممكن است نظام ارزشى به رسميت شناخته شده ى جهانى را متزلزل كنند پرداخت. عنان به اين مسئله اشاره كرد كه «جهانى شدن» ملتها را به هم نزديك كرده است، زيرا همه ملتها و دولتها در مسايل جهان ذينفع هستند، اما اين بدين معنا نيست كه تمام جوامع مختلف در منفعتها و زيانهاى ناشى از «جهانى شدن» به يك اندازه سهيم هستند. دبيركل سازمان ملل بر اين نكته تاكيد كرد كه دقيقا عكس اين قضيه صادق است، و بشريت اجازه داده است كه فاصله ميان فقير و غنى در ميان جوامع مختلف هر چه بيشتر شود و اين جوامع از يكديگر دورتر شوند.

كوفى عنان از جمله به پيامدهاى ۱۱ سپتامبر نيز اشاره كرد و آن را همچون حمله اى به ارزشهاى جهانى محكوم كرد. وى تصريح كرد كه گسترش پيشداوريها و عدم تفاهم هاى بنيادين در خصوص اديان گوناگون مى توانند پيامدهايى داشته باشند كه به خشونت بينجامند و راه گفتگو را ببندند. وى همچنين از خود به عنوان يك مسيحى مثال زد، كه دوست ندارد اعتقادش با جنايات انگيزيسيون مقايسه شود، و به همين گونه نيز نبايد هيچ دين و يا قومى را با اعمال تعدادى از طرفداران آن دين و يا قوم، مورد پيشداورى قرار داد.