نمایندگان مجلس و پرونده هسته‌ای!
۱۳۸۷ تیر ۱۰, دوشنبه
اعظم ویسمه، خبرنگار پارلمانی هفته‌نامه "شهروند امروز" در گفتگو با دویچه‌وله از چرایی جنب و جوش و حضور فعالتر نمایندگان در بحث‌ها، سخن می‌گوید.
تعدادی از نمایندگان مجلس خواستار حضور فعالتر مجلس شورای اسلامی در پرونده هسته‌ای شده‌اند. چه ارتباطی میان ریاست آقای لاریجانی با این خواست وجود دارد؟
اعظم ویسمه: از زمان قرار گرفتن آقای لاریجانی در جایگاه ریاست مجلس، توجه مجلس به پرونده هسته‌ای به نسبت دوره قبل متفاوت شده است. دلیل اینست که آقای لاریجانی قبل از ریاست مجلس، دبیر شورای عالی امنیت ملی و سرپرست هیات مذاکره ایران در پرونده هسته‌ای بود. ما شاهدیم که ایشان نطق‌های مهم خود را بحث‌های هسته‌ای و پیشنهادهای غرب اختصاص داده‌اند. این نشان می‌دهد که ایشان نمی‌خواهد مجلس نسبت به پرونده اتمی بی‌تفاوت باشد.
آیا میان نمایندگان آرای مستقلی در این مورد وجود دارد یا بحث، تنها دنباله روی و موافقت با رییس مجلس است؟
باید گفت که نمایندگان مجلس هشتم در این زمینه فعال شده‌اند. در مجلس هفتم، عملا نمایندگان از مسائل هسته‌ای کنار گذاشته شده بودند و اطلاعات خود را از طریق رسانه‌ها دریافت می‌کردند. ظاهرا قرار است این اتفاق در مجلس هشتم نیافتد و نمایندگان تلاش می‌کنند هم در پرونده هسته‌ای و هم در سیاست خارجی، نقش پررنگ‌تری ایفا کنند. یک بحث هم مربوط به آقای لاریجانی و تسلط ایشان به موضوع هسته‌ای است. این موجب شده که نمایندگان جایگاه خاصی برای مجلس در پرونده اتمی طلب کنند. به نظر من دعوتی که آقای لاریجانی در ابتدای کار از آقایان جلیلی و آقازاده برای توضیح در پرونده هسته‌ای کرد، نشان می‌دهد که او نمی‌خواهد مجلس کنار بنشیند. من خودم مصاحبه‌ای با آقای لاریجانی داشتم که به صراحت گفتند مجلس صاحب کرسی در قضیه اتمی است و این را دخالت در حوزه دولت نمی‌دانند.
به نظر شما این دید در نماینده‌ها، تاثیر یکسان گذاشته؟ همه همینطور فکر می‌کنند؟
اقلیت مجلس یا اصلاح‌طلبان، با همان دید انتقادی به مسئله نگاه می‌کند که به دولت نهم و آقای جلیلی و وزارت خارجه نگاه می‌کند. اصولگرایان هم مایلند مجلس کنار گذاشته نشود. بنابراین هر دو طیف خواهان حضور جدی‌تر مجلس در پرونده هسته‌ای هستند.
مواضع آقای لاریجانی نسبت به بسته پیشنهادی غرب بسیار تندتر از سابق است. آیا مجلس با توضیحاتی که شما می‌دهید، در مسیر این مواضع حرکت خواهد کرد یا به عکس؟ مثلا یک نماینده مجلس گفته که ادامه مناقشه اتمی، خسارت‌های ملی وسیع برای ما در بر خواهد داشت.
من فکر می‌کنم قصد اصلی نمایندگان، ایجاد نوعی تعادل در پرونده هسته‌ای است. مثلا تندروی‌های چشمگیر در بحث اتمی میان نمایندگان مجلس وجود ندارد. آقای لاریجانی هم نشان داده‌اند که مذاکره را به هر چیز دیگر ترجیح می‌دهند.
اما ایشان گفته که بسته غرب، سراب و بی‌خاصیت است. در حالیکه مثلا آقای متکی آن را قابل بررسی دانسته است. این تناقض در گفته مسئولان را چگونه می‌توان تحلیل کرد؟
درست است. آقای لاریجانی در بسته پیشنهادی و سفر اخیر سولانا، مواضع تندتری نسبت به بحث دیپلماسی اتحاذ کردند. اما به نظر می‌رسد که در نهایت سران نظام روی یک موضع مشترک اظهار نظر کنند. صحبت‌های آقای متکی احیانا برای گرفتن فرصت بیشتر است و آقای لاریجانی شاید زود هنگام‌تر، موضع ایران را اعلام می‌کند.
که در نهایت این بحث به کجا کشیده شود؟
به نظر من بسته پیشنهادی به دلیل شرط تعلیق، تغییر خاصی در مواضع ایران ایجاد نخواهد کرد. اینطور که برداشت می‌شود، مواضع قبلی ادامه خواهند یافت. به نظر من، با گذشت زمان بیشتر، مشخص خواهد شد که جایگاه آقای لاریجانی در پرونده هسته‌ای و ریاست مجلس چطور رقم می‌خورد. آیا مواضع ایشان در باره پرونده هسته‌ای به نسبت زمان مسئولیت ایشان در مذاکرات هسته‌ای، تغییر خواهد کرد یا نه؟
برای نتیجه‌گیری، شما بطور مستقیم در راهروهای مجلس، شاهد چه گفت‌وگوها و آرای موافق و مخالفی هستید؟
الان در مجلس بیشتر روی مشوق‌ها در بسته پیشنهادی و تحریم‌ها اظهار نظر می‌شود. نمایندگان طیف اصلاح طلب در باره‌ی سرانجام پرونده ابراز نگرانی می‌کنند و خواستار حل مسالمت‌آمیز پرونده هسته‌ای هستند. اصولگراها هم گرچه ممکن است انتقادهایی از عملکرد آقای جلیلی داشته باشند، اما در نهایت از نظر مسئولان ارشد نظام پیروی می‌کنند.
مصاحبه‌گر: مهیندخت مصباح