نه عربی، نه انگلیسی، تنها عبری
۱۳۸۸ تیر ۲۷, شنبهدر یکی از خیابانهای تلآویو، پایتخت اسراییل، دفتری قرار دارد . این دفتر متعلق به سازمان غیر دولتی زوخروت است. بر روی پلاک این خیابان نام یکی از فیلسوفان یهودی قرن یازدهم را نوشتهاند.
سازمان زوخروت وظیفه دارد راجع به اسامی عربی محلات و خیابانهایی که امروز به اسراییل متعلق است تحقیق کند.
همهی خیابانهای اسراییل اسامی عبری ندارند. برخی از آنها به نامهای عربی و انگلیسی نیز خوانده میشوند.
ارزش نامها در منطقهای پرمناقشه
مگر نامها چه باری دارند که اینک باید تغییر یابند؟ ایتان بروناشتاین، عضو سازمان غیر دولتی زوخروت، اهمیت زیادی برای اسامی قائل است و میگوید، در منطقهای که تصاحب سرزمین موضوع اساسی مناقشهای طولانیمدت است، نامها اهمیت ویژهای مییابند.
وزیر راه و ترابری اسراییل، اسراییل کاتس، تصمیم گرفته که اسامی تمامی محلات و خیابانها را به عبری تغییر دهد. تمامی اسامی عربی و انگلیسی باید به عبری تغییر یابند.
بروناشتاین، عضو سازمان زوخروت، به داوید بن گوریون، بنیانگذار اسراییل، اشاره میکند و میگوید، او یکی از نخستین افرادی بود که بر اهمیت نامگذاری مناطق مختلف تأکید کرد.
بروناشتاین میگوید، یکی از تصمیمهای بن گوریون این بود که در تمامی کشور تنها اسامی عبری به کار برود. گوریون گفته بود: «ما قدرت را در این سرزمین به دست آوردهایم، پس این موضوع باید در نقشه نیز دیده شود.»
القدس، اورشلیم شد و قرار است اورشالایم شود
شهری که نزد عربها حیفا نام داشت، حیفو و ناصره، ناصرت خواهد شد. القدس اورشلیم شد و قرار است اورشالایم خوانده شود.
کاتس در مصاحبه با تلویزیون اسراییل به بن گوریون و این گفتهی او اشاره میکند که شهرهای یهودی باید اسامی عبری داشته باشند. اما او از یاد میبرد که ۲۰ درصد از سرزمین اسراییل را اعراب تشکیل میدهند. امل جمال، دانشمند عرب، میگوید: «وزیر راه، کاتس، فکر میکند، به محض اینکه اسامی قبلی از پلاک خیابانها حذف شود، حافظهی تاریخی مردم هم حذف خواهد شد. ما میدانیم که قوم یهود سالهای کمی در این سرزمین زندگی کرد، با این حال تمامی مناطق آن را به یاد دارد. به همین دلیل تلاش وزیر راه تلاشی است احساسی و نه عقلانی.»
اسامی خیابانها موجب تحریک احساسات میشود؟
سازمان زوخروت در تلاشی به منظور یادآوری پیشینهی تاریخی مناطق و خیابانها زیر پلاکهای کنونی خیابانهای بندر اشکلون نامهای فلسطینی آنها را هم اضافه کرد. یعنی اسامی فلسطینی بر روی پلاکهایی در زیر پلاکهای عبری جای گرفت.
برون اشتاینمیگوید، این کار باعث شد که احساسات ساکنان اشکلون برانگیخته شود و چند ساعت و گاهی تنها چند دقیقه طول نکشید که مردم پلاکهای جدید فلسطینی را پایین کشیدند.
اما وزیر راه اسراییل حتی با این شکل از نامگذاری خیابانها (نامگذاری دوگانه) هم موافق نیست. به باور او، تمامی مناطق و راههای اسراییل باید فقط نامهای اصیل عبری داشته باشد.
«تغییر تمامی اسامی تنها با تقویت حس شوخطبعی قابل تحمل است»
شاید تنها چیزی که بتواند مانع اقدام وزیر راه شود، تأمین مالی تعویض تمامی پلاکها است و شاید هم طنز بزرگی که به عقیدهی بروناشتاین به راه خواهد افتاد.
این نامهای جدید بدون شک دو مشکل به همراه خواهد آورد. نخست سردرگمی مردم و دیگری طنزی بزرگ است. برون اشتاینمعتقد است که «این اثر هنری» سردرگمکننده را باید تنها با تقویت حس شوخطبعی به جان پذیرفت.
فریبا والیات
تحریریه: بهرام محیی