نگاهى به سفر رئيس جمهور آلمان به آفريقا و همكارى‌هاى عمرانى ميان طرفين
۱۳۸۵ فروردین ۱۱, جمعه
اين كشورها، ظرف سال‌هاى گذشته توانسته‌اند به طور نسبى از فقر مطلق، بيمارى و ضعف شديد خدمات آموزشى فاصله بگيرند و به روند اصلاحات آفريقا بپيوندند. رئيس جمهور آلمان، كه حتى پيش از رسيدن به اين مقام به سرنوشت آفريقا توجه ويژه داشت، بر اين عقيده است كه آفريقا تنها ”قاره بحران‌ها” نيست، بلكه اروپائيان می‌توانند از اين قاره همسايه خود درس‌هاى بسيارى بياموزند. وى، در زمان تصدى رياست صندوق بين المللى پول، شش بار به آفريقا سفر كرد و روند اصلاحات سياسى و اقتصادى اين قاره را پى گرفت.
هورست كوهلر، در سفر نخست دوران رياست جمهورى خود به سيرالئون، بنين و اتيوپى، نسخه از پيش تعيين شده‌اى همراه نبرد و در سفر دوم نيز چنين قصدى ندارد. وى هنگام بازگشت از سفر نخست خود در هواپيما گفت:
«چيزى كه به هيچ وجه مجاز نيست، اين است كه ما با كمك و پول خود از خارج بيائيم و آفريقائى‌ها را مجبور به پذيرش تصورات خودمان از زندگى كنيم. آفريقا تجربه تاريخى غم انگيز خود را با برده دارى، استعمار و تنش شرق و غرب دارد، اما پيش از هرچيز، صاحب فرهنگ خودش است. براى اين كه اين تاريخ به پايانى خوش برسد، آفريقائى‌ها اكنون بايد راه خودشان را بيابند. ما بايد در هر حال از اين كه تصورات خودمان را يك به يك به آفريقا صادر كنيم بپرهيزيم.»
كشورهائى كه اين بار هورست كوهلر مورد بازديد قرار می‌دهد، راه خودشان را براى مبارزه با فقر و بى ثباتى سياسى و اقتصادى يافته‌اند. بوتسوانا، بهترين نمونه است: اين كشور، كه به سويس آفريقا معروف شده، نيازى به كمك‌هاى عمرانى غرب ندارد و الگوى اصلاحات پايدار سياسى در آفريقا است. توليد ناخالص ملى اين كشور، از همه كشورهاى آفريقائى بالاتر است. دليل اصلى اين توسعه، منابع الماس است.
بوتسوانا با مساحتى برابر فرانسه و يك ميليون و ۷۰۰ هزار نفر جمعيت، در آمد الماس خود را، مسئولانه صرف توسعه ساختارهاى پايه و خدمات اجتماعى، گسترش خيابان‌ها و مدارس و مبارزه با ايدز می‌كند. از هر ۴ شهروند بزرگسال بوتسوانا يك نفر به ويروس ايدز مبتلا است. دولت، با سياستى مصمم به مبارزه با اين بيمارى می‌پردازد. ۱۲ درصد بودجه كشور صرف سيستم خدمات درمانى و سه درصد آن صرف خدمات آموزشى می‌شود.
ماداگاسكار و موزامبيك نيز، در سال‌هاى اخير به روند اصلاحات آفريقا پيوسته‌اند. آلمان، مثل گذشته همچنان بيشترين كمك‌هاى عمراني را در اختيار اين دوكشور قرار می‌دهد. در دو سال اخير، ۱۶ ميليون و ۵۰۰ هزار يورو در اختيار ماداگاسكار قرار گرفت. در سال گذشته، اقتصاد ماداگاسكار تنها ۵ درصد رشد كرد. بيش از دو سوم مردم اين كشور مجبورند با درآمدى كمتر از يك دلار در روز زندگى كنند و اكثريت مردم فقير اين كشور، هنوز به خدمات آموزشى دسترسى ندارند.
سفر اخير رئيس جمهور آلمان، از موزامبيك آغاز می‌شود. موزامبيك همچنان وابسته به كمك‌هاى اقتصادى تعداد زيادى از كشورهاى صنعتى است، با اين همه اقتصاد اين كشور سريعتر از همه كشورهاى آفريقائى رشد می‌كند و اين رشد براى سال جارى هفت درصد پيش بينى شده است.
سال گذشته، آلمان ميزان كمك‌هاى عمرانى خود به موزامبيك را حدود يك سوم افزايش داد. اين كمك ۷۰ ميليون يوروئى بيش از هرچيز صرف آموزش، توسعه كشاورزى و اصلاحات اقتصادى موزامبيك می‌شود. آنچه براى توسعه موزامبيك اهميت دارد، تنوع بخشيدن به عرصه‌هاى توليدى و اقتصادى است، زيرا صرفنظر از تعداد معدودى سرمايه گذارى بزرگ، كشاورزى، كسب و كارهاى خرده پا و ماهيگيرى در حال حاضر تنها رشته‌هاى اقتصادى اين كشورند.
رئيس جمهور آلمان را در سفر به موزامبيك يك هيئت بزرگ اقتصادى همراهى می‌كند و رهبران موزامبيك به سرمايه گذارى‌هاى اين هيئت اميد بسيار بسته‌اند. مهمترين هدف سفر هورست كوهلر نيز، گسترش همكارى‌هاى اقتصادى آلمان و موزامبيك است.