نگاهى به مطبوعات
۱۳۸۵ تیر ۹, جمعه
ديروز ديوان عالى در واشنگتن، در حكمى اساسى اعلام كرد كه دادگاه نظامى فراخوانده شده از طرف رييس‌جمهورى آمريكا جرج بوش براى محاكمه‌ى زندانيان گوانتانامو مغاير قانون اساسى آمريكاست.
آمريكا به جامعه‌ى ملل نزديك مى‌شود
روزنامه‌ى سوئيسى «تاگس آنتسايگر» (Tages-Anzeiger) چاپ زوريخ در مورد اين حكم مى‌نويسد: «تصميم ديروز ديوان عالى، نقطه‌ى عطفى براى دادگسترى آمريكاست. اين حكم قضات عالى از اين نظر ستايش برانگيز است كه ايالات متحده‌ى آمريكا را دوباره به جامعه‌ى مللى نزديك مى‌كند كه كابينه‌ى بوش تلاش كرده بود بطور فزاينده از آن جدا كند. ديوان عالى با غيرقانونى خواندن دادگاه نظامى براى زندانيان اسارتگاه گوانتانامو، نه تنها رييس جمهورى را بر سر جاى خود نشاند، بلكه با تصميم هوشمندانه‌ى اكثريت قضات خود، وجهه‌ى كشور را نيز بالا برد».
پيروزى راننده‌ى بن‌لادن بر رامسفلد
روزنامه‌ى ايتاليايى «كوريره دلاسرا» (Corriere della Sera) چاپ رم در همين زمينه مى‌نويسد: «در صحن عالى‌ترين دادگاه آمريكا، راننده‌ى پيشين بن لادن در مقابل رامسفلد وزير دفاع آمريكا پيروز مى‌شود. ديوان عالى از جرج بوش ايراد گرفته كه دادگاه ويژه‌اى براى محكوم كردن زندانيان گوانتانامو ايجاد كرده است و چنين نهادى بيرون از چارچوب قانونى است و كنوانسيون ژنو را در مورد اسيران جنگى نقض مى‌كند. اين امر يك پيروزى براى آمريكاى حق آزادى‌هاى فردى و تقسيم قوا و نيز شكستى براى تمام كسانى است كه اصرار مى‌ورزند رييس جمهورى در پيكار عليه تروريسم بايد از قدرتى برخوردار گردد كه فراتر از اين حقوق باشد».
پيروزى حاكميت قانون
روزنامه‌ى آمريكايى «نيويورك تايمز» (New York Times) به همين مناسبت مى‌نويسد: «اين تازه‌ترين ناكامى دولت بوش است. دادگاه اين ادعاى آنان را رد كرد كه زندانيان گوانتانامو حق ندارند در مقابل يك دادگاه آمريكايى به وضعشان رسيدگى شود و يك شهروند آمريكايى را مى‌توان به عنوان مبارز دشمن، طولانى مدت بدون حكم در بازداشت نگاهداشت. اين دادگاه محافظه‌كار مخالف تعقيب‌قضايى يا قدرت رييس‌جمهورى نيست. اما بطور تحسين‌آميزى از آزادى‌هاى فردى و حاكميت قانون پاسدارى مى‌كند. رييس‌جمهورى بوش به عوض اينكه سياستى را دنبال كند كه شكستى به دنبال شكست ديگر مى‌آورد، بهتر است راهى بيابد تا جنگ عليه ترور را در چارچوب مرزهاى قانونى دنبال كند».
گوانتانامو به حيثيت آمريكا لطمه زد
روزنامه‌ى انگليسى «ديلى تلگراف» (Daily Telegraph) نيز در اين زمينه مى‌نويسد: «طبيعى است كه دولت بوش حكم ديوان عالى را در مورد دادگاه‌هاى نظامى در گوانتانامو، ضربه‌ى سختى عليه مبارزه با تروريسم مى‌بيند. اما اين تصميم، راه را براى بستن اسارتگاهى هموار مى‌كند كه به واشنگتن زيان ديپلماتيك بزرگى وارد كرد. اينك كه دادگاه‌هاى نظامى به عنوان نقض كنوانسيون ژنو و عليه قواعد نظامى آمريكا ارزيابى شده‌اند، ديگر بى‌معنى است كه افراد مظنون به ترور در يك وضعيت قضايى معلق نامحدود در انتهاى شرقى كوبا نگه داشته شوند».
دومين موضوع نگاه به مطبوعات امروز، به تنش ميان اسراييل و فلسطين اختصاص دارد.
طرف گفتگويى وجود ندارد
روزنامه‌ى فرانسوى «فيگارو» (Figaro) در اين زمينه مى‌نويسد: «درگيرى ايجاد شده توسط اسراييل در نوار غزه پس از ربوده شدن سرباز اسراييلى «گيلاد شاليت» جنجالى، افراطى و غيرسازنده است. همه چيز حاكى از آن است كه اسراييل اهداف ديگرى بجز نجات سرباز خود را دنبال مى‌كند. بازداشت وزيران حماس و نمايندگان مجلس، آشكارا نيت واقعى اسراييل را نشان مى‌دهد. فقط بايد آرزو كرد كه اهود اولمرت، ربوده شدن سرباز اسراييلى را مورد بهره‌بردارى قرار نداده باشد تا راهبرد برنامه‌ريزى شده‌ا‌ى را پياده كند. راهبردى كه بايد با آن نشان داده شود كه وى عليرغم قولى كه براى مذاكره با فلسطينى‌ها داده است، ناچار است يكجانبه عمل كند، زيرا طرف گفتگويى وجود ندارد».
محاسبه‌ى كوته‌بينانه
روزنامه‌ى اتريشى «زالتسبورگر ناخريشتن» (Salzburger Nachrichten) در همين رابطه مى‌نويسد: «اسراييل با ضربه بر رهبرى حماس، درگيرى بزرگى را در منازعه‌ى خاورميانه ريسك مى‌كند. اولمرت نخست وزير اين كشور مى‌خواهد دولت اسلامگرايان را سرنگون كند و سازمان بركنار شده‌ى فتح را دوباره بر مسند قدرت بنشاند تا براى مذاكرات آينده طرف گفتگوى راحت‌ترى داشته باشد. به اين ترتيب بايد به فلسطينى‌ها تفهيم شود كه متاسفانه دست به انتخاب نادرستى زده‌اند و بايد دنبال حكومت تازه‌اى بگردند. اما اين امر به اعتبار راهبردى كه خواهان هموار كردن راه دمكراسى در كشورهاى عربى و اسلامى است زيان سنگينى وارد مى‌كند. از كازابلانكا تا جاكارتا تظاهركنندگان مى‌توانند هوچيگرى غرب را دوباره محكوم كنند. دولت اسراييل از تغيير روش در مبارزه عليه ترور صحبت مى‌كند. اما اين محاسبه كوته‌بينانه است، زيرا ضربه عليه رهبرى حماس همه‌ى فلسطينى‌ها را وادار به اتحاد مى‌كند».