نگرانی‌های فعالان زن و کنشگران مدنی در آستانه انتخابات
۱۳۹۲ خرداد ۲۳, پنجشنبه
بیش از ۱۹۰ تن از فعالان حقوق زنان در بیانیه‌ای خواست‌ها و دغدغه‌های خود را در آستانه انتخابات ریاست جمهوری بیان کرده‌اند. مردان و زنان امضاکننده این بیانیه تصریح کرده‌اند که انتخابات برای آنها تنها فرصتی برای شنیده شدن و هشدار دادن است و قصد آنها حمایت از یک کاندیدای خاص نیست.
فعالان حقوق زنان، احترام به کرامت انسانی و حقوق بشر و نیز حقوق، قانون، فرصت و امکانات برابر را از جمله خواست‌های خود بیان کرده‌اند. این افراد همچنین اعلام کرده‌اند که از افزایش خشونت در جامعه نگرانند و مسئول این همه خشونت‌ورزی را "بی‌تدبیری مدیران اجرایی و سیستم تصمیم‌گیری کشور" می‌دانند.
در بیانیه فعالان حقوق زنان با اشاره به سخنان نامزدهای این دور از انتخابات ریاست جمهوری آمده است: «در این دوره رسما و بدون واهمه از واکنش مردم، مسأله خانه‌نشینی زنان و محدود شدن نقش زن به زاد و ولد رسمیت بیشتری پیدا کرده است».
لازم به ذکر است که از میان نامزدهای ریاست جمهوری، سعید جلیلی به طور مشخص به این نکته اشاره کرده و نیز رسما اعلام کرده که تفکیک جنسیتی جزو برنامه‌های اصلی اوست.
نویسندگان این بیانیه همچنین به "رسمی شدن حذف زنان از یکی از بالاترین عرصه‌های تصمیم‌گیری کشور" اشاره کرده و نتیجه گرفته‌اند که با این کار "علنا سیاست‌های زن‌ستیزانه دولتمردان ایران وارد مرحله جدیدی شده است".
آیت‌الله یزدی یکی از فقهای شورای نگهبان پس از نام‌نویسی ۳۰ زن برای نامزدی ریاست جمهوری رسما اعلام کرد که زنان حق رئیس‌جمهور شدن ندارند.
در بخش دیگری از بیانیه فعالان زنان، به محدود کردن حضور زنان در دانشگاه‌ها، حذف رشته مطالعات زنان و ممنوعیت حضور زنان در بیش از ۷۰ رشته دانشگاهی در دانشگاه‌های اصفهان اشاره شده و آمده است: «این بدان معناست که موضوعات مرتبط با حقوق زنان و برابری جنسیتی حتی در سطح آکادمیک و تئوریک نیز تحمل نمی‌شود و فعالیت برابری‌خواهانه زنان در هر دو سطح عملی و نظری به طور صریح مورد حمله قرار گرفته است».
نویسندگان این بیانیه تحریم‌های اعمال‌شده علیه ایران را که باعث بدتر شدن وضعیت اقتصادی مردم شده، عاملی برای افزایش خشونت‌های خانگی علیه زنان دانسته‌اند.
فعالان حقوق زنان همچنین به شرایط منطقه خاورمیانه اشاره کرده و از رشد اسلام‌گرایی افراطی در منطقه ابراز نگرانی کرده‌اند.
شیرین عبادی، آسیه امینی، پرستو فروهر، خدیجه مقدم، منصوره شجاعی، حسن شریعتمداری، رضا علوی، روح‌الله زم، فریبا داودی مهاجر، مهران براتی، گلاله شرف‌کندی، محبوبه عباسقلی‌زاده، نیره توحیدی و الهه امانی از جمله امضاکنندگان این بیانیه هستند.
«به انسداد و انقباض زندگی انجمنی پایان دهید»
مدرسه عرصه سوم، نهادی که به منظور تقویت جامعه مدنی توسط سهراب رزاقی تاسیس شده، با انتشار بیانیه‌ای نگرانی‌های فعالان جامعه مدنی از وضعیت موجود ایران را در آستانه انتخابات ریاست جمهوری بیان کرده است.
در این بیانیه ابتدا به سیر نزولی فعالیت نهادهای مدنی از سال ۱۳۸۴ تا کنون اشاره شده و آمده است: «در این شرایط و در وضعیتی که در عرصه جامعه سیاسی ایران احزاب واپوزیسیون نیز امکان فعالیت آزاد را ندارند، فعالیت هر چه بیشتر نهادها و سازمانهای جامعه مدنی و انعکاس صداهای گروه‌های حاشیه نشین و به حاشیه رانده، مفصل بندی و ارتقای مطالبات متفاوت نیروهای اجتماعی به ضرورتی مبرم بدل شده است».
نویسندگان این بیانیه سپس رویکرد نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری در این زمینه را نقد کرده و نوشته‌اند که این نامزدها اصولا نگاه مثبتی به جامعه مدنی ندارند. البته تصریح شده که برخی از نامزدها در این مورد دید بازتری دارند و اهمیت وجودی جامعه مدنی را درک می‌کنند اما شانس پیروزی آنها خیلی محتمل نیست.
در پایان این بیانیه خواست‌های نویسندگان آن به طور فهرست‌وار مشخص شده است. آزادی فعالان مدنی که از سال ۸۸ در زندان هستند، رفع موانع در برابر تاسیس، ثبت و فعالیت سازمانهای جامعه مدنی، پایان دادن به تبلیغات منفی علیه فعالان مدنی و سیاست هراس از جامعه مدنی، توقف تاسیس نهادهای مدنی توسط دولت، پرهیز از دخالت نیروهای امنیتی و نظامی در امور داخلی انجمن‌ها و سازمانهای مدنی و نیز به رسمیت شناختن حق دسترسی به اطلاعات و گردش آزاد اطلاعات از جمله این خواست‌ها هستند.