هرج و مرج در اردوگاه‌های پناهجویی یونان
۱۳۹۵ فروردین ۱۳, جمعه
نمایندگان پارلمان یونان در صددند لایحه‌ای قانونی برای بازگرداندن گروهی از پناهجویان حاضر در این کشور تهیه کنند. بحث‌های کنونی در راستای توافق اتحادیه اروپا و ترکیه است که بیستم مارس (اول فروردین) امضا شد.
بر اساس این توافق، آن دسته از پناهجویان و آوارگانی که پس از بیستم مارس به صورت غیرقانونی وارد ترکیه یا یونان شده باشند، عودت داده می‌شوند و مجبورند خاک این کشورها را ترک کنند.
قبل از این توافق، جنگزدگان و پناهجویان حق داشتند که با اتکاء به برخی استثناها همچنان در یونان بمانند. اکنون فقط کسی استثنا می‌شود که ثابت کند در صورت عودت به ترکیه تحت پیگرد قرار می‌گیرد. قرار است روند بازگرداندن پناهجویان از دوشنبه (چهارم آوریل/ ۱۶ فروردین) شروع شود.
محافل نزدیک به کمیسیون اروپا می‌گویند آتن و آنکارا در تلاش مشترک برای اخراج اولین دسته ۵۰۰ نفره پناهجویان از جزایر دریای اژه هستند.
بیشتر بخوانید: نگرانی عفو بین‌الملل از اخراج پناهجویان سوری از ترکیه
احمد داوداوغلو، نخست وزیر ترکیه در یک گفت‌وگوی تلویزیونی تایید کرد که کار جابه‌جایی و بازگرداندن آوارگان طبق برنامه پیش‌بینی شده آغاز خواهد شد.
در اقدامی متقابل، قرار است کشورهای اروپایی، هر کدام به ازای یک پناهجوی بازگردانده شده، پذیرش یک جنگزده سوری را تقبل کند اما شرط این پذیرش آن است که آوارگان سوری به طور قانونی وارد ترکیه شده باشند. سقف پذیرش جنگزدگان سوری ۷۲هزار نفر تعیین شده و ترکیه حمایت‌های مالی لازم را نیز برای تامین نیازمندی‌های این پناهجویان دریافت خواهد کرد.
• به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
یکی از اهداف اصلی معامله‌ای که میان ترکیه و اروپا صورت گرفته، کاهش شمار پناهجویان جدید است. این موضوع هم از جنبه حقوقی و هم از جنبه اخلاقی مورد مناقشه و انتقاد است. نهادهای حقوق بشری چون "سازمان عفو بین‌الملل"، دولت ترکیه را به اخراج گسترده پناهجویان سوری به کشورشان در هفته‌های گذشته متهم می‌کنند.
منازعه در اردوگاه‌های پناهندگی
یونان از مدت‌ها پیش خواستار اخراج آوارگان در مقیاس وسیع از این کشور است و از فشار ناشی از اسکان و تامین مایحتاج ۵۰هزار جنگزده شکوه می‌کند. این در حالی است که خود پناهجویان نیز به دلیل شرایط نابسامان زندگی در اردوگاه‌ها، پیوسته با یکدیگر درگیر می‌شوند.
بیشتر بخوانید: اعتراض عفو بین‌الملل به اخراج پناهجویان افغان از ترکیه
نهاد امدادی "پزشکان جهان" پس از آخرین منازعه آوارگان در اردوگاه "چیوس"، اعلام کرد که بیش از این به حضور در این جزیره ادامه نمی‌دهد. در این درگیری شبانه، دو مرد افغان و سوری، یکدیگر را با چاقو زخمی کردند و به دلیل شدت جراحات به بیمارستان منتقل شدند.
دعوای آوارگان در چیوس پنجشنبه شب (۳۱ مارس) روی داد و افراد دیگری هم در نزاع زخمی شدند تا آنجا که پلیس محلی برای فرو نشاندن کشمکش، از نارنجک بی‌حس‌کننده استفاده کرد. گروهی از ساکنان اردوگاه، چادر رسیدگی‌های پزشکی را که ۳۰ هزار یورو هزینه آن شده بود در زد و خورد از بین بردند. شاهدان عینی گفته‌اند که بامداد جمعه این اردوگاه مثل صحنه پس از جنگ بود.
مقامات جزیره چیوس از آتن درخواست کمک کرده، می‌گویند هر روز و هر شب دعوا و کشمکشی در این محل روی می‌دهد که از کنترل کارکنان محلی خارج است. در این اردوگاه در حال حاضر ۱۵۰۰ نفر اقامت دارند.
در شهر بندری "پیروس" در یونان نیز چهارشنبه شب (۳۰ مارس) درگیری سختی بین افغان‌ها و سوری‌ها روی داد. دو گروه با سنگ به جان هم افتادند و ۸ نفر در این میان زخمی شدند.
بیشتر بخوانید:ادامه موج پناهجویان به‌رغم توافقنامه اتحادیه اروپا و ترکیه
هنوز حدود ۵۳۰۰ پناهجو در ساحل حضور دارند. روز پنجشنبه نزدیک ۷۰۰ پناهجوی افغان با اتوبوس به اردوگاه‌های مختلف متتقل شدند. شبکه تلویزیونی "اسکای" در یونان گزارش داد که بیشتر این پناهجویان نمی‌خواهند به اردوگاه‌های دولتی بروند زیرا می‌ترسند در آنجا به "موجوداتی ازیادرفته" تبدیل شوند. تقریبا همه آنها می‌خواهند به آلمان بروند.
انتقاد از دخالت نیروهای داوطلب
در این میان، امدادگران داوطلب، کنشگران مدنی و کارکنان سازمانهای غیردولتی پیوسته و هر چه بیشتر زیر تیغ انتقاد رسانه‌ها و مقامات رسمی یونان قرار می‌گیرند.
رسانه‌های یونانی می‌نویسند در اکثر موارد مشکل‌آفرین، این افراد نقشی پرسش‌برانگیز داشته‌اند. پایگاه خبررسانی "تریبون" در یونان می‌نویسد به طور نمونه در بندر پیروس، سازمانهای غیردولتی، پناهجویان را در تخطی از قوانین موجود ترغیب و هدایت می‌کنند.
اتحادیه کارکنان بیمارستان‌ها در یونان در یک اطلاعیه خواستار آن شده که کلیه سازمانهای غیردولتی از اردوگاه‌های پناهجویی این کشور خارج شوند تا کارها بیش از این آشفته نشود. این اتحادیه انتقاد کرده که نهادهای امدادی در مراکز اسکان پناهجویان حتی در شکل کنترل رفت و آمد آوارگان دخالت می‌کنند در حالی که این جزو اختیارات و وظایف آنها نیست.
فعالیت این کنشگران در میانه مارس در یونان تبدیل به تیتر رسانه‌ها شد. ماجرا به تلاش آنها در ایدومنی در مرز یونان و مقدونیه باز می‌گشت که برخی کوشیدند آوارگان را به طور غیرقانونی از مرز عبور دهند. بیش از هزار نفر در این محل از رودخانه مرزی عبور داده شدند، برخی مجروح شدند و سه نفر هم غرق شدند.
در ۲۴ ساعت گذشته، موج پناهجویان به شرق جزایر اژه تا حدودی فروکش کرده است. طبق اطلاعات ستاد بحران پناهجویان در یونان، از بامداد پنجشنبه تا بامداد جمعه اول آوریل، ۳۴۰ نفر از سواحل ترکیه به جزایر یونانی آمده‌اند در حالی که در روز قبل این میزان ۴۰۰ نفر بود.