هشتاد و پنج سالگى خالق كالاشنيكوف

كالاشنيكوف كه در جنگ جهانى دوم فرمانده تانك بود، در اين جنگ مجروح گشت، در جوانى برنده مدال افتخار ِ استالين شد و بعدها مقام ژنرال افتخارى ارتش اتحاد شوروى سابق را به دست آورد. اگرچه در دهه سى، و در دوران قدرت مطلقه ى استالين با مشكلات عديده اى روبرو گشت، باز به آن دوران از دست رفته، افسوس مى خورد.

او امروز به اختراع خود كه در سال ۱۹۴۷ ميلادى ساخته و دو سال بعد، توليد انبوه خود را آغاز كرد، و تا كنون ۸۰ ميليون نمونه از آن ساخته شده، به عنوان يك شاهكار تكنيكى مى نگرد و در اين مورد مى گويد:

”من مغرور هستم كه از پنجاه و پنج سال پيش تا به حال، در يك دفتر مهندسى براى رقابت پذير بودن ِجهانى كالاشنيكوف فعاليت مى كنم و اين سلاح هنوز هم مهم ترين رقيب همه سلاح هاى سبك ديگر در نوع خودش است.”

اگرچه بسيارى از فعالان ضد جنگ كالاشنيكوف را الگوى جنگ و ويرانى مى دانند، اما سامى فالتاس، يكى از محققان خلع سلاح نظامى در سراسر جهان، كه در مركز تحقيقات بين المللى در شهر بن آلمان، كه سازمانى غيردولتى ست، فعاليت مى كند، بر اين نظر است كه :

”مى توان به شخص ِ كالاشنيكوف براى سالروز تولدش تبريك گفت و از او به خاطر اختراع سلاحى كه توانست به مردم اتحاد شوروى براى مقابله با ارتش تجاوزگر هيتلر در جنگ جهانى دوم كمك كند، تشكر كرد يا نكرد. سلاحى كه كالاشنيكوف اختراع كرد و توسعه داد را مى توان در شرايطى مثبت و يا منفى به كار برد. به نظر من بايد او را نه قهرمان تصور كرد و نه، عمل او را عملى شيطانى ارزيابى نمود.”

اين برداشت را شخص كلاشنيكوف هم دارد و بر اين نظر است كه با اين سلاح مى توان آزادى را پاس داد و همچنين مى توان در حمايت قدرت مطلقه در جامعه بود. او خود در اين مورد مى گويد:

”من شنيده ام كه ديگران در موردم مى گويند: كالاشنيكوف اين اسلحه را ساخت تا توسط آن بتوان از خاك كشور دفاع كرد. آنها مى گويند، اگر او خود در حال حاضر مى دانست كه از كالاشنيكوف چه استفاده هايى مى شود، بسيار اندوهگين مى شد و از كرده خود پشيمان مى گشت. اما اين ديگر به من مربوط نيست كه اين سلاح به كشورهاى بسيارى فروخته شده و آنها نيز بدون اجازه به توليد مجدد آن دست زده و به تكثير آن پرداخته اند و به اين ترتيب كالاشنيكوف سلاح قابل دسترسى در چهار گوشه جهان گشته است.”

آيا عمل كالاشنيكوف در ساخت اين سلاح اشتباه، و يا درست بوده؟ پاسخ قاطعى براى اين سوال در دست نيست. آنچه در حال حاضر اما مطرح است، شيوع سلاح هاى سبك، همچون كالاشنيكوف است، كه در سطح جهان به شدت مورد علاقه نيروهاى نظامى قرار گرفته است. در آفريقا در منطقه ى بالكان، در افغانستان، در قفقاز و در عراق سلاح هاى سبك ، حال با هر نام و نشانى كه باشند، در جنگ هاى منطقه اى شيوع فراوانى دارند.