1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

هفته اى سرنوشت ساز براى تونى بلر نخست وزير بريتانيا

۱۳۸۳ تیر ۲۳, سه‌شنبه

در ماه مارس سال گذشته بود كه تونى بلر نخست وزير بريتانيا اظهار داشته بود كه در وجود سلاحهاى كشتار جمعى در عراق، جاى ذره اى شك و ترديد نيست. اظهاراتى از اين دست درباره وجود انبار سلاحهاى كشتار در عراق تحت رهبرى صدام حسين، بارها در طى جنگ عراق از زبان تونى بلر جارى شد. با گذشت زمان اما سلاحى يافت نشد و شور و هيجان بلر بتدريج فروكش كرد. وى حتى هفته گذشته در مجلس عوام اظهار داشته بود: “من بايد بپذيرم كه ما اين سلاحها را

https://p.dw.com/p/A5U3
عکس: AP

در عراق كشف نكرده ايم و شايد هم هرگز موفق به كشف آنها نشويم.”

سوال اما اينجاست كه آيا نخست وزير بريتانيا قربانى عملكرد ضعيف سازمانهاى امنيتى شده است يا اينكه خود نيز آگاهانه در ماجرا دست داشته است. پنج ماه پيش بود كه كميسيونى به دستور خود بلر مامور يافتن پاسخى بر اين پرسش گشت و قرار است كه فردا گزارش خود را دراينباره رسما ارائه دهد، اگر چه شخص بلر، خود امروز نسخه اى از گزارش مزبور را از پيش دريافت داشته است. به عقيده ناظران سياسى، انتشار اين گزارش، ممكن است كه باعث تشديد فشارها بر تونى بلر شود.

جمعه هفته گذشته ايالات متحده نيز شاهد جريانى مشابه بود. كميسيون سازمانهاى اطلاعاتى مجلس سناى آمريكا در طى جريان تحقيقاتى يك ساله به تمام اسناد ارائه شده ى نهادهاى مختلف رسيدگى كرد. اسنادى كه بر مبناى آنها دولت جورج بوش، جنگ با عراق را آغاز كرده بود.

كميسيون مزبور به اين نتيجه رسيده بود كه گزارش هاى ارائه شده از طرف سازمان CIA پر از اشتباه بوده، اطلاعات داده شده از منابع موثق نبوده اند و CIA مسئله وجود سلاح هاى كشتار جمعى در عراق را اغراق آميز جلوه گر ساخته است. اما شخص جرج بوش از اتهام دستكارى اطلاعات ارائه شده مبرا شناخته شد.

شكى نيست كه يك چنين نتيجه اى، باب ميل تونى بلر نيز خواهد بود و برخى از منتقدان نيز در نجات بلر ترديدى ندارند، به ويژه آنكه به عقيده آنها، لرد رابين باتلر رئيس كميسيون تحقيق، خود بگونه اى جزئى از قدرت حاكم است، هر چه باشد، او اكنون ۳۷ سال است كه به بريتانيا خدمت ميكند.

برخى ديگر از ناظران، عقيده اى متفاوت دارند و متذكر ميشوند كه لرد باتلر در دوران حكومت ۵ نخست وزير مختلف انجام وظيفه ميكرده و خود را به كشور بريتانيا وفادار ميداند، نه به شخصيتهائى سياسى كه در راس حكومت قرار دارند.

از سوى ديگر رسانه هاى بريتانيا خود بر اين باورند كه خطرى متوجه تونى بلر نخواهد شد و اين جك استراو و يا مسئولان سازمانهاى امنيتى خواهند بود كه آماج انتقادات قرار خواهند گرفت. اين درحاليست كه خانم Pauline Neville-Jones رئيس اسبق كميته اى كه مسئول هماهنگ كردن همكاريهاى دولت بريتانيا و سازمانهاى امنيتى واطلاعاتى اين كشور است، تصريح ميكند كه به گمان وى، پيامدهاى ناكامى كل سيستم، شامل حال قشر حاكم نيز خواهد شد.

جالب توجه اينكه روزنامه گاردين نيز در يكى از تفاسير امروز خود نظرى مشابه به دست ميدهد و خاطرنشان ميسازد كه نخست وزير بريتانيا به هر قيمتى كه شده، ميخواست شانه به شانه آمريكا عازم ميدان جنگ شود. حال بايد ديد كه انتشار رسمى گزارش كميسيون تحقيق، چه چيزى را براى تونى بلر به ارمغان خواهد آورد، حكم تبرئه يا سقوط سياسى.