همبستگی و همکاری اتحادیه‌های کارگری با سازمانهای حقوق بشر
۱۳۸۶ مرداد ۱۸, پنجشنبه
سالهاست که فعالان حقوق کارگری در ایران برای حقوق صنفی خود مبارزه می‌کنند. از مبرمترین خواسته‌هایی که کارگران ایران در چندسال اخیر بیان کرده‌اند، برگزاری روز جهانی کارگر و ایجاد تشکل مستقل کارگری بوده است. در سالهای اخیر گروهی از فعالان کارگری در ایران که خواسته‌های صنفی خود را مطرح کرده‌اند، با تهدید، دستگیری و زندان روبه‌رو بوده‌اند. در مراسم روز کارگر امسال گروهی از این کارگران در سنندج دستگیر شده‌اند. حال قرار است هریک از آنان نودویک روز حبس بکشد و ده ضربه شلاق بخورد. فعالان کارگری شناخته‌شده‌ای نیز هم‌اکنون در زندان هستند، چون محمود صالحی از کردستان و منصور اسانلو از تهران. فدراسیون جهانی حمل و نقل و کنفدراسیون جهانی اتحادیه‌های کارگری دو سازمان مهم بین‌المللی برای حقوق کارگران هستند که اطلاعیه‌ای منتشر کرده، فراخوان داده‌اند و روز پنجشنبه، فردا را، روز همبستگی با این دو کارگر ایرانی دربند اعلام کرده‌اند. سازمانهای بین‌المللی حقوق بشر چون سازمان عفو بین‌الملل نیز از این فراخوان پشتیبانی نموده‌اند. آیا این نخستین‌بار است که سازمانهای حقوق بشر از اتحادیه‌های کارگری حمایت می‌کنند؟ چگونه رابطه‌ای میان این سازمانها وجود دارد؟ چه چیز آنها را به‌هم پیوند می‌دهد؟ برای پاسخ‌دادن به این پرسش‌ها با آقای مهدی کوهستانی‌نژاد، مسئول بخش آسیا و خاورمیانه کنگره‌ی کار کانادا، مصاحبه کرده‌ایم:
دویچه‌وله: آقای کوهستانی‌نژاد، این فراخوان همبستگی در عمل یعنی چه؟ قرار است تظاهراتی در سطح جهانی برپا بشود؟
مهدی کوهستانی‌نژاد: همانطور که خودتان اشاره کردید، این در اصل یک فراخوان برای فشارآوردن سیاسی بر دولت ایران است که این می‌تواند به انواع و اقسام مختلف باشد. در بعضی از کشورها دیدار با سفیران ایران است، در بعضی کشورها تظاهرات است، در بعضی کشورها برابر دفتر نمایندگی کشورهایی‌ست که وجود دارند، به اصطلاح حقوق بشر و اینها. در هرکشوری به صلاحدید خودشان هرگونه کاری که می‌توانند بکنند در رابطه با فشارآوردن به جمهوری اسلامی، در رابطه با این دو فرد به‌طور مشخص و آزادی کارگران دستگیر شده و غیره است.
دویچه‌وله: شما در کنگره‌ی کار کانادا مسئولیت بخش آسیا و خاورمیانه را دارید و در نتیجه با مسایل حقوق کارگران در این کشورها آشنا هستید. کشورهای دیگر تجربه‌ی مشابهی در این زمینه داشته‌اند؟
مهدی کوهستانی‌نژاد: ما تجربه‌ی مشابه‌مان در برمه و در کلمبیا است و بسیاری از کشورهایی که شرایط مشابه با کشورهای ما دارند، چنین عملهایی شده و تجربه نشان داده که مثبت بوده و کارآیی خودش را داشته است. نمونه‌ی برجسته‌اش در کلمبیا بوده که سالانه بالای صدوخرده‌ای کارگر ناپدید می‌شوند، از فعالین کارگری‌شان، که این فشار می‌آورد به دولت، از اینرو که دولت مسئولیت‌اش را بپذیرد. یا در برمه که دولت نظامی از کارگران بعنوان کارگر بدون مزد استفاده می‌کند برای جاده‌سازی و یا پل‌سازی و شهرسازی که در این کشور هم عکس‌العمل‌های زیادی بوده و فشارها تا حد خودش توانسته کارهایی را پیش ببرد و به‌طور مشخص خود جنبش کارگری آن کشورها این اعتماد به نفس را پیدا کرده‌اند، برای کارشان در این زمینه.
دویچه‌وله: این فشارها در سطح بالاتر، یعنی سیاستمدارها، انجام می‌گیرد. تا چه حد خود مردم این کشورها در این زمینه نقش داشته‌اند؟
مهدی کوهستانی‌نژاد: این موضوع برمی‌گردد به اطلاعات و منابعی که از داخل خود آن کشورها می‌آید، یعنی آن فعالین و نمایندگان کارگری در آن کشورها هستند که این اطلاعات را می‌دهند و بالطبع تاثیراتش برمی‌گردد به خود آنها و اینکه خود آنها چقدر بتوانند این کار را پیش ببرند و... زیاد است، تاثیر بسیار بالایی دارد.
دویچه‌وله: الان از این فراخوانی که فدراسیون جهانی حمل و نقل و کنفدراسیون جهانی اتحادیه کارگری داده‌اند، سازمانهای دیگری هستند که اعلام حمایت کرده باشند؟
مهدی کوهستانی‌نژاد: بطور مشخص با اطلاعی که ما داریم، سازمان عفو بین‌الملل و حقوق بشر حمایت کرده‌اند و در آن روز فراخوانی داده است به تمام اعضایش و کسانی که فعالند و دست‌اندرکارند که هرچقدر می‌توانند فشار بیشتر بیاورند در این زمینه برای آزادی کارگران زندانی در ایران.
دویچه‌وله: آیا این اولین‌بار است که سازمانهای حقوق بشری از یک فراخوان اتحادیه‌های کارگری حمایت می‌کنند؟
مهدی کوهستانی‌نژاد: نه، قبلا هم در زمینه‌های متفاوت اتفاق افتاده است. همانطور که به‌طور مشخص گفتم، در رابطه با چین خیلی فعالند در رابطه با مسایل حقوق بشر و کشورهای دیگر هم، از جمله برمه، اندونزی در همین زمینه کار کرده‌اند.
دویچه‌وله: تا چه حد اتحادیه‌های کارگری خودشان را به سازمانهای حقوق بشر نزدیک می‌بینند؟
مهدی کوهستانی‌نژاد: من فکر می‌کنم سازمانهای حقوق بشر و سازمانهای کارگری ازهم جدانشدنی‌اند. در اصل حقوق کارگری از حقوق بشر است که دنبال می‌شود و نهاد، انجمن یا سازمانی که دفاع می‌کند از منافع و کارهای کارگری، در اصل خودش کاری حقوق بشری‌ست و اینها در هم عجین شده‌اند و جداشدنی نیستند.
دویچه‌وله: آیا در سطح اعلام همبستگی این نزدیکی‌شان هست، یا در عمل به چه صورت است، مثلا جلسات مشترکی دارند گاهی باهم؟
مهدی کوهستانی‌نژاد: نه تنها دارند، بلکه به‌طور مشخص به همدیگر خیلی هم نزدیک هستند در این زمینه‌ها و معمولا در جلسات سازمانهای حقوق بشر، فعالین سازمانهای کارگری هم شرکت می‌کنند و به‌عنوان یکی از نهادهایش هستند که در کانادا ما خودمان با سازمان عفو بین‌الملل بسیار نزدیک هستیم و کار می‌کنیم، در رابطه با حقوق کارگری و حقوق بشر در کشورهای دیگر.
دویچه‌وله: مسایل مربوط به حقوق کارگری را تا چه حد می‌شود مجزا از مسایل دیگری که یک جامعه با آن درگیر است حل کرد؟ مثلا می‌شود این حقوق را مطرح کرد و راجع به اعدامهایی که صورت می‌گیرد چیزی نگفت؟
مهدی کوهستانی‌نژاد: راستش بازهم برمی‌گردیم به همان بحث. اینها هم درهم قرار گرفته‌اند، ولی این به‌عنوان مشخص یک فعالیت خاص است. یعنی در رابطه با این فعالین کارگری. ولی مگر می‌شود فعال یا نهاد کارگری در همان آنْ ببیند که دهها انسان در جامعه به‌خاطر فقر و فلاکت دست به اعمالی زده‌اند و از طرف دولت اعدام شده‌اند و ساکت بنشیند! بچه هجده‌ساله‌ای که اعدام می‌شود، آیا این بچه واقعا بیکاری و فقرش را نباید دید برای آن کاری که کرده است؟ این نه تنها وظایف‌اش است، بلکه در رئوس کارش است در دفاع از این نوع انسانهایی که به‌خاطر فقر این کار را می‌کنند توی ایران و کسانی که به‌خاطر فشارهای سیاسی به مسایل سیاسی گرایش پیدا می‌کنند و کشته می‌شوند. تمام اینها را بالطبع ما در این دوره دنبال می‌کنیم و همیشه هم بحث‌اش را کرده‌ایم و به قول معروف در صف مقدم دفاع از این کارها بوده‌ایم که نه تنها لغو مجازات اعدام باید باشد، بلکه آدمها حق دارند کار داشته باشند، آدمها حق دارند بتوانند آزادانه فعالیت‌های سیاسی‌شان را پیش ببرند و آدمها حق دارند به‌طور آزاد انتخاب بکنند آن نهادی را که دوست دارند و بالطبع این وظایف نهادهای کارگری است که در این زمینه کار بکند و هرگونه عملی می‌تواند انجام بدهد در دفاع از آنها! ما امیدواریم روز پنجشنبه در دفاع از فعالین کارگری و در دفاع از حقوق بشر هرگونه کاری که می‌توانند در داخل کشور یا خارج از کشور بکنند برای بازتاب این وضعیت، مقابل این وضعیتی که به جامعه‌ی ما تحمیل شده است، دفاع بکنند از این کارگرها و بطور عام از حق تشکل و حق نهاد صنفی و حق تشکل سیاسی و لغو مجازات اعدام در کشورمان.