واكنش‌ها در جهان اسلامى نسبت به اظهارات پاپ
۱۳۸۵ شهریور ۲۵, شنبه
� جريحه‌دار كرده متاسف است.
اگر در سخنان پاپ يك خط اصلى وجود داشته باشد، چيزى جز دفاع وى از ايمان و هشدار نسبت به بى‌خدايى در جهان غرب نيست. در واقع انتقاد پاپ از فقدان احترام نسبت به امر مقدس، رويكردى است كه مى‌بايست با استقبال و تاييد جهان اسلامى روبرو مى‌شد. اما در كشورهاى اسلامى فقط به آن بخش از سخنرانى پاپ توجه شده است كه به سادگى مى‌تواند براى تشويش افكارعمومى مسلمانان، مورد استفاده‌ى ابزارى قرار گيرد.
واكنش‌هاى محافل اسلامى در جهان نسبت به سخنرانى پاپ البته گوناگون و با شدت و ضعف در انتقاد نسبت به وى همراه بوده است. دين سيام‌الدين رييس بزرگترين سازمان اسلامى اندونزى از اظهارات پاپ بنديكت شانزدهم ابراز تاسف كرد. وى كه خود استاد دانشگاه جاكارتا در رشته‌ى «سياست اسلامى» است، گفت كه توضيحات پاپ درباره‌ى اسلام نشاندهنده‌ى فرزانگى يك رهبر مذهبى نيست، بلكه بيشتر نشانه‌اى از فقدان شناخت نسبت به اسلام است. در بيانيه‌ى سيام‌الدين كه از طرف آنتارا خبرگزارى اندونزى منتشر شده، آمده است كه ظاهرا پاپ ذات جهاد را كه همانا ايثار كامل در راه دستيابى به اهداف عالى‌تر است، درك نكرده است.
سيام‌الدين گفته است كه اگر چه بنديكت شانزدهم هماهنگى ميان مسلمانان و كاتوليك‌ها را به خطر انداخته است، اما او از پاپ مستقيما انتظار پوزش‌خواهى ندارد. وى در مقابل مسلمانان اندونزى را فراخواند كه از خود واكنشى منفى در قبال اظهارات پاپ بروز ندهند.
در ساير كشورهاى اسلامى، اعتراضات شديدى نسبت به سخنرانى پاپ صورت گرفت. پارلمان پاكستان قطعنامه‌اى را به تصويب رسانيد كه در آن اظهارات پاپ محكوم شده است. در اين قطعنامه از پاپ خواسته شده است كه از مسلمانان جهان پوزش بخواهد.
طبق گزارش رسانه‌ها، يكى از رهبران اخوان‌المسلمين در مصر گفت كه اظهارات پاپ مى‌تواند پيامدهاى وخيم‌ترى از كاريكاتورهاى محمد در روزنامه‌ى دانماركى به دنبال داشته باشد، زيرا اين سخنان از طرف يك رهبر عالى مذهبى بر زبان آمده است و نه از طرف يك روزنامه‌نگار.
سازمان كنفرانس اسلامى كه ۵۷ كشور به آن تعلق دارند و در حال حاضر مالزى رياست آن را بر عهده دارد، از يك كارزار آلوده سخن گفت. در بيانيه‌اى به اين مناسبت آمده است كه سازمان كنفرانس اسلامى آرزو مى‌كند كه اظهارات پاپ شروع يك سياست ضداسلامى تازه از طرف واتيكان نباشد، بويژه با توجه به اين كه گفتگوى ميان روشنفكران برجسته‌ى كليساى كاتوليك و جهان اسلامى در دهه‌هاى گذشته چنين خوب پيش رفته است. ما از واتيكان انتظار يك موضعگيرى را داريم كه در آن نظر واقعى كليساى كاتوليك نسبت به اسلام و آموزه‌هاى آن بيان شده باشد.
جمهورى اسلامى ايران اظهارات پاپ را درباره‌ى رابطه‌ى اسلام با خشونت، خطايى بزرگ خواند. خبرگزارى ايرنا از قول محمدعلى حسينى سخنگوى وزارت خارجه‌ى ايران نقل كرد كه براى از بين بردن هرگونه سوء‌تفاهم در جهان اسلامى، بنديكت بايد در اظهارات خود در مورد رابطه‌ى اسلام و خشونت هر چه زودتر تجديدنظر و آن‌ها را اصلاح كند. از اين طريق همبستگى ميان اديان دوباره مى‌تواند برقرار شود. حسينى افزوده است كه اديان داراى ريشه‌هاى مشتركى هستند و چنين اظهاراتى از طرف يك مقام عالى مذهبى بويژه در شرايط كنونى مى‌تواند به عنوان سخنانى تامل‌برانگيز و با انگيزه‌هاى سياسى مورد تفسير واقع شود.
محمود احمدى‌نژاد رييس‌جمهورى ايران كه براى شركت در نشست سران كشورهاى غيرمتعهد در كوبا بسر مى‌برد، روز شنبه خواستار تحليلى از سخنان پاپ درباره‌ى اسلام و رابطه‌ى آن با خشونت شد. وى گفت كه اسلام دينى صلح‌آميز، زيبا و كامل است و اظهارات پاپ بايد نخست از طرف يزدان‌شناسان و اسلام‌شناسان مورد تحليل واقع شود.
در اين ميان اعلام شد كه پاپ بنديكت شانزدهم از اينكه بخش‌هايى از سخنرانى او احساسات مذهبى مسلمانان را جريحه‌دار كرده و چيزى به غير از آنچه كه نيت وى بوده مورد تفسير واقع شده ابراز تاسف كرد. تارسيسيو برتونه منشى واتيكان اعلام كرد كه پاپ نسبت به مسلمانان احترام عميق قائل است و اميدوار است كه سخنان او درست فهميده و بر مشكلات كنونى غلبه شود.