واکنش‌ها به حکم جلب رییس‌جمهوری سودان

پس از اینکه دادگاه بین‌المللی کیفری، حکم جلب حسن‌البشیر، رییس‌جمهوری سودان را به اتهام جنایت جنگی و جنایت علیه بشریت صادر کرد، در شماری از کشورهای آفریقایی و بویژه در کشورهای عربی، علیه این حکم موجی برخاست.

بیشتر مخالفان این حکم که خود تعهدی به حقوق بشر ندارند، معتقدند که دادگاه بین‌المللی، بی‌طرفی را زیرپا گذاشته و از معیاری دوگانه پیروی می‌کند. زیرا بویژه علیه اسراییل و آمریکا کاری نمی‌کند که مسئول مرگ شمار زیادی غیرنظامی در باریکه‌ی غزه ، افغانستان و عراق هستند. گفتنی است که آمریکا و اسراییل اساسنامه‌ی رم را در رابطه با دادگاه لاهه تصویب نکرده‌اند.

موضع چین و روسیه

چین نیز که با سودان دارای مناسبات اقتصادی گسترده است، از صدور حکم جلب حسن‌البشیر انتقاد کرده است. استدلالی که ارائه می‌شود این است که این حکم "ثبات منطقه و روند صلح" را به مخاطره می‌افکند. رویکرد روسیه نیز همین است. به نظر می‌رسد برای کشورهایی مانند چین و روسیه، مناسبات اقتصادی با سودان، نسبت به مسائل دیگر اولویت دارد.

تظاهرات طرفداری از البشیر در غزه

روز جمعه (۶ مارس)، هزاران نفر در خیابان‌های غزه راهپیمایی کردند تا همبستگی خود را با رییس‌جمهوری سودان نشان دهند. یک نماینده‌ی سازمان اسلامگرای حماس کشورهای عربی را فراخواند، از حسن‌البشیر پشتیبانی کنند.

مشیر المصری یکی از رهبران بلندپایه‌ی حماس هشدار داد که اگر رهبران کشورهای عربی اقدام نکنند، روزی نوبت خود آنان فراخواهد رسید. وی حکم دادگاه لاهه را "تصمیمی سیاسی" خواند که تحت فشار آمریکا و اسراییل صادر شده است.

سفر لاریجانی به خارطوم

حسن‌البشیر از همبستگی ایران نیز برخوردار است. تهران یک روز پس از صدور حکم دادگاه بین‌المللی، آن را "نامنصفانه" خواند. حسن قشقاوی سخنگوی وزارت خارجه‌ی ایران گفت، در زمانی که دادگاه بین‌المللی کیفری، نسبت به جنایات جنگی ضدانسانی در افغانستان، لبنان و فلسطین بی‌توجه است، صدور چنین حکمی، تبعیض‌آمیز و غیرقابل قبول است.

به گفته‌ی سخنگوی وزارت خارجه‌ی جمهوری اسلامی ایران، بحران دارفور به امور داخلی سودان مربوط است و باید آن را با احتیاط حل کرد. طبق داده‌های سازمان‌های امداد بین‌المللی، از سال ۲۰۰۳ تا کنون، در جریان بحران دارفور، بیش از ۳۰۰ هزار نفر از مردم این منطقه به دست نیروهای دولتی سودان و سوارکاران مسلح «جان‌جاوید» (جنجوید) که عرب‌های مسلمان هستند، کشته و بیش از ۵/۲ میلیون نفر آواره شده‌اند.

افزون بر موضع‌گیری وزارت امور خارجه‌ی ایران در همبستگی با رییس‌جمهوری سودان، علی لاریجانی، رییس مجلس شورای اسلامی نیز با شتاب رهسپار خارطوم شد تا مخالفت خود را با حکم جلب دادگاه بین‌المللی لاهه نشان دهد.

خبرگزاری ایسنا به نقل از روزنامه‌ی "الشرق الاوسط" گزارش می‌دهد که لاریجانی در برابر روزنامه‌نگاران، حکم دادگاه بین‌المللی را "اهانت به مسلمانان" خوانده است. وی اعلام کرده که کنفرانس حمایت از فلسطین در تهران، در حمایت از دولت سودان نیز اعلامیه صادر کرده است. لاریجانی گفته است که ملت و دولت سودان، در برابر هرگونه توطئه می‌ایستند و غرب باید بداند که مسلمانان هوشیارند.

دادگاه بین‌المللی لاهه شخص رییس‌جمهوری سودان را متهم می‌کند که مسئول مرگ دست‌کم ۳۵ هزار نفر بوده است.