وضعيت حقوقى زنان ده سال پس از كنفرانس جهانى زنان در پكن
۱۳۸۳ اسفند ۱۹, چهارشنبه
�ى كه در آن زندگى مى‌كنند، سياست برابرسازى حقوق زن و مرد در دستور روز قرار گيرد.
ماده اول اعلاميه جهانى حقوق بشر مى‌گويد كه همه انسانها آزاد و به لحاظ داشتن حقوق و شان انسانى برابر زاده مى‌شوند. اما واقعيت زندگى زنان و دختران چيزى ديگر از آنچه در اين ماده ذكر مى‌شود را نشان مى‌دهد. زنان و دختران همه كشورهاى جهان تبعيض را به گونه‌هاى مختلف تجربه مى‌كنند: كتك مى‌خورند، وادار به انجام عمل جنسى مى‌شوند، به عنوان دختربچه به آنها توجهى نمى‌شود چون برخلاف پسربچگان ارزشى برايشان قائل نيستند، دسترسى آنان به آموزش، كار و پول كمتر از مردان و پسران است. هنوز هم چهره فقر چهره‌اى زنانه است. فرق نمى‌كند كه زنان در كشورى صنعتى باشند يا در كشورى در حال توسعه. هنوز هم سهمى كه زنان در قدرت سياسى دارند، در بسيارى از كشورها بسيار كم است.
بى‌ترديد در ده سال اخير پيشرفتهايى وجود داشته است: پروتكل الحاقى كنوانسيون رفع هر گونه تبعيض از زنان پنج سال است كه به لحاظ حقوق ملل الزام‌آور است و زنان مى‌توانند با تكيه بر آن به طور فردى هم شكايت خود را در كميته حقوق زنان سازمان ملل متحد مطرح كنند. اين كميته ۲۵ سال است كه وجود دارد. كار آن بررسى گزارشهايى است كه كشورها در باره وضعيت زنان تهيه مى‌كنند و نيز آشكار ساختن تبعيضهاى ساختارى است در اين كشورها. هم اكنون ۱۲ پيمان‌نامه بين‌المللى وجود دارند كه حقوق زنان را تقويت مى‌كنند. براى نمونه كنوانسيونهايى در سازمان ملل تصويب شده‌اند كه هدفشان شركت دادن هر چه بيشتر زنان در فرآيندهاى صلح و حل كشمكشها بوده‌اند.
اما گزارشهايى كه كميسيون حقوق زنان سازمان ملل متحد در اجلاس امسال خود عرضه كرد، نشان داد كه وضعيت زنان خشنودكننده نيست. الگوهاى رفتارى و ارزشهاى حاكم بر جوامع مردسالار به نظر بسيار سرسخت مىآيند. از واتيكان تا واشنگتن، از رياض تا اسلام‌آباد، گويا همه دست به دست هم داده‌اند، تا به حقوق زنان حمله كنند، حق زنان را از آنان بگيرد، اين حق را كه خود تعيين كننده شيوه زندگىشان باشند، كه بخواهند بچه‌دار شوند يا نه. در سالهاى اخير مانعهاى جديدى به خيل موانع سر راه رفع تبعيض از زنان افزوده شده است: رشد نظامى‌گرى و جريانهاى بنيادگراى مذهبى، قومى و ملى‌گرا و همچنين پيامدهاى منفى بازار آزاد سد راه بهبود وضعيت حقوقى زنان‌اند.
فعالان حقوق زنان در اروپا معتقدند كه زمان آن رسيده است كه زنان شبكه‌هاى ارتباطى غيرمنسجم خود را تبديل به راهكارهايى سازمان‌يافته كنند. زمان آن رسيده است كه زنان حضور خود را بيش از پيش در سياست ملى و بين‌المللى نشان دهند و نگذارند آنان را از ميدان به در كنند. فعالان حقوق زنان مى‌كوشند تا موضوع برابر ى حقوق زن و مرد مدام در سطح جامعه، ميان افكار عمومى و به عنوان موضوع سياسى هر روز كشور مطرح شود. قرار است در سازمان ملل متحد اصلاحاتى انجام گيرد. توجه فعالان حقوق زن به اين است كه توانايى كارى كميته حقوق زنان در كميسيون حقوق بشر سازمان ملل متحد افزايش يابد. چون حقوق زنان حقوق بشر است و فعاليتهاى سازمان ملل تاثيرى مهم بر اين دارند كه زنان در سراسر جهان بتوانند در واقعيت و در زندگى هر روزه خود از حقوق برابر با مردان برخوردار باشند.