وعده باراک اوباما برای اتخاذ سیاست خارجی مبتنی بر دیپلماسی
۱۳۸۷ شهریور ۶, چهارشنبه
در آستانه مبارزات انتخاباتی، باراک اوباما خود را در حلقه ستارگان سیاست خارجی دوران کلینتون قرارداد تا توان خود را در عرصه سیاست خارجی مورد تاکید قرار دهد و از سیاست دولت بوش فاصله بگیرد. مادلن آلبرایت، وزیر امور خارجه پیشین، و ریچارد هول‌بروک، سیاستمداری که در دهه ۱۹۹۰ میلادی نقش میانجی را در کشمکش بالکان ایفا کرده بود، در شمار این ستارگان بودند.
اوباما گفت: «من نمی‌گذارم کسانی که مسئولیت تصمیم‌گیری‌هایی فاجعه‌بار را در عرصه سیاست خارجی تاریخ معاصر آمریکا دارند، بخواهند در مورد مسائل مربوط به امنیت ملی به من درس بدهند» .
اوباما به هنگام توصیف سیاست خارجی دولت بوش، از تکبر و بی‌زبانی و درگیری سخن گفت. او همواره بر اهمیت همکاری بین‌المللی تاکید کرده و می‌کند، چنانچه در میانه ماه ژوئیه نیز در برابر حدود ۲۰۰ هزار نفر در برلین درباره روسیه به عنوان شریکی دشوار گفت: «ما نباید روحیه جنگ سرد را بپذیریم، بلکه باید هرجا بتوانیم با روسیه همکاری کنیم. باید از ارزش‌های خود دفاع کنیم و در تمامی این قاره بدنبال شراکت و همکاری باشیم» .
چند هفته پس از این سخنرانی بود که بحران گرجستان و عملیات نظامی گسترده روسیه آغاز شد. اوباما در پی این واقعه گفت: «آمریکا، اروپا و تمام کشورهای دیگری که نگران‌اند، باید از هم حمایت کرده، این پرخاشجویی را محکوم کنند و راهی برای حل مسالمت‌آمیز بحران بیابند» .
بحران گرجستان همچنین نشان داد که دیگر توهم‌های قدیم درباره ابرقدرت‌بودن آمریکا به طور مطلق از میان رفته است. آمریکا توانایی چندانی برای رویارویی با زره‌پوش‌های روسی را نداشت. به نظر می‌رسد که باراک اوباما موضع تضعیف شده آمریکا را به روشنی می‌بیند، اما نمی‌خواهد که ایالات متحده نقش رهبری خود را از دست بدهد. وی در این باره گفت: «ما در معرض این خطریم که نقش رهبری خود را در جهان از دست بدهیم و احترام کمتری به ما بگذارند. وقت آن رسیده که مسئولانه به جنگ عراق خاتمه دهیم، رهبران القاعده را دستگیر کنیم و نقطه پایانی هم بر جنگ افغانستان بگذاریم. وقت آن رسیده که بار دیگر نامی خوش از ما بر سر زبان‌ها باشد تا باز بتوانیم در مقام رهبری قرار بگیریم» .
به گفته باراک اوباما سیاست امنیتی و خارجی او هدفی روشن را دنبال خواهد کرد. موضوع در درجه نخست بر سر امنیت ملی آمریکا خواهد بود. پرسش این است که چه سیاستی به بهترین وجه از این علائق دفاع می‌کند. پاسخ اوباما این است که «شراکت و همکاری، تنها راه برای دفاع از امنیت و انسانیت است» .
وعده‌ای که باراک اوباما می‌دهد، نشان‌دهنده خواست او برای تغییر مسیری است که دولت بوش رفته است. وی می‌خواهد که ظرفیت دیپلماتیک و غیرنظامی را در وزارت امور خارجه توسعه دهد. هدف، کمک‌های بیشتر اقتصادی است و یاری‌رسانی به کشورهای در حال رشد و نیز استفاده از دیپلماسی بیشتر. اوباما طرفدار آن سیاست خارجیای است که اگر چه از نیروی نظامی چشم‌پوشی نمی‌کند، اما نشستن پای میز مذاکره را ارجح می‌شمرد.