يك تصميم‌گيرى دشوار
۱۳۸۵ خرداد ۱۷, چهارشنبه
در اين زمينه، تنها تجربيات ۱۱ سپتامبر در مقابل چشم همگان قرار ندارد، بلكه اين مساله از مدتها پيش در آلمان نيز به عنوان خطرى بالقوه مورد بحث و تبادل نظر است.
سى‌وچهار سال پيش، در جريان بازى‌هاى المپيك سال ۱۹۷۲ در مونيخ، به آگاهى وزير دفاع وقت آلمان «گئورگ لبر» رسانده شد كه هواپيمايى حامل بمب در راه مونيخ است. همزمان با آن، مراسم پايانى بازى‌هاى المپيك در استاديوم ورزشى مونيخ در جريان بود و چند روزى بيش از حملات تروريستى گروه فلسطينى «سپتامبر سياه» به دهكده‌ى المپيك نمى‌گذشت. وزير دفاع وقت آلمان به جنگنده‌هاى هوايى اين كشور دستور پرواز و سرنگون كردن هواپيماى مشكوك را داد. اما مدت كوتاهى پيش از رسيدن آنها به هدف، خلبان هواپيما تماس گرفت و اطلاع داد كه مسير پرواز را اشتباهى پيموده است. به اين ترتيب از يك فاجعه جلوگيرى به عمل آمد.
كابينه‌ى ائتلافى سوسيال دمكرات‌ها و سبزها در حكومت پيشين آلمان، در قانون امنيت حريم هوايى، تصويب قانونى براى چنين مورد ويژه‌اى را در نظر گرفته بود. اما در اين ميان دادگاه قانون اساسى آلمان، چنين قانونى را مغاير قانون اساسى آلمان ارزيابى و آن را رد كرده است. استدلال عالى‌ترين دادگاه آلمان چنين بود كه اگر شخص ثالثى در هواپيما باشد، اجازه‌ى سرنگون كردن آن وجود ندارد، چرا كه زندگى او كم‌ارزش‌تر از زندگى انسانى نيست كه روى زمين است. به راستى، چه امكاناتى امروز براى دفع چنين خطرى وجود دارد؟
فرانتس يوزف يونگ وزير دفاع كنونى آلمان در اين زمينه مى‌گويد: «دادگاه قانون اساسى مرزهاى ماده‌ى ۳۵ را ترسيم كرد كه به موارد تصادفات سنگين و موارد فاجعه مربوط مى‌شود. در اين زمينه تصريح شده است كه از منظر قانون اساسى ممكن است يك هواپيماى بى‌سرنشين يا حامل تروريست‌ها را سرنگون ساخت، اما نه هواپيمايى را كه در آن افراد بى‌ارتباط با امر وجود دارند».
از طرف ديگر، آن زمان كه گئورگ لبر دستور پرواز به جنگنده‌ها را براى سرنگونى هواپيماى مشكوك داده بود تا حمله‌ى احتمالى به مراسم پايانى المپيك مونيخ را عقيم سازد، در مقابل تصميم دشوارى قرار داشت كه امروز هم وزير دفاع كنونى آلمان در مقابل آن قرار دارد. وى خاطر نشان مى‌سازد كه همان تصميم را خواهد گرفت. به نظر وى: «مساله بر سر حفاظت از جان مردم است. هشتاد هزار نفر در استاديوم هستند و بايد اقدام كرد. اين تصميمى دشوار و آخرين وسيله‌ى خرد است. جاى خوشبختى است كه نيروى هوايى آلمان امروزه از ابزار و امكانات ديگرى برخوردار است كه شايد بتواند پيشاپيش با چنين خطراتى مقابله كند. وظيفه‌ى نيروى هوايى آلمان است كه از مردم حفاظت و در چنين وضعيت‌هايى نيز اقدام كند».
نيروى هوايى آلمان از شهر «كالكار» حريم هوايى را در نظر دارد. اگر ارتباط هواپيمايى با برج مراقبت قطع شود و از مسير منحرف گردد، جنگنده‌هاى هوايى آماده‌ى پروازند. اين تدابير امنيتى در مورد رويدادهاى ديگرى مانند كنفرانس افغانستان در بن و ديدار جرج بوش از آلمان نيز اتخاذ شده بود. افزون بر آن، هواپيماهاى آواكس نيز در جريان مسابقات جام جهانى در پرواز هستند و حتا مى‌توانند هواپيماهاى سبك را نيز كه در ارتفاع كم پرواز مى‌كنند كشف كنند.