پرونده‌ی اتمی؛ مذاکره برای از سرگیری مذاکره
۱۳۸۵ اسفند ۳, پنجشنبه
�رای از سرگیری مذاکرات بیابند و تکلیف فعالیتهای هسته‌ای ایران از طریق گفتگو روشن شود.
در آستانه‌ی انتشار گزارش محمد البرادعی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، در مورد پایبندی ایران به مفاد قطعنامه‌ی ۱۷۳۷ شورای امنیت سازمان ملل، ایران همچنان بر مواضع خود پامی‌فشارد و از پذیرش این قطعنامه سرباز می‌زند. مطابق قطعنامه‌ی یادشده، ایران می‌بایستی تا دوم اسفند فعالیتهای مربوط به غنی‌سازی اورانیوم را به حال تعلیق درمی‌آورد.
روزنامه کارگزاران در شماره‌ی امروز خود به نقل از فاینشال تایمز می‌نویسد البرادعی گفته در گزارش خود آشکارا اعلام خواهد کرد، ایران خواسته‌های شورای امنیت را برآورده نکرده است. این در حالی است که گفت‌گوهای روز سه شنبه‌ی البرادعی با علی لاریجانی دبیر شورای عالی امنیت ملی، گرچه هر دو طرف بر ضرورت بازگشت به میز مذاکرات تاکید کردند، بی‌نتیجه به پایان رسید. لاریجانی که این دیدار را سازنده خواند بار دیگر توقف غنی‌سازی را به عنوان پیش‌شرط مذاکرات رد کرد.
آنچه تلاشهای طرفین را تاکنون بی‌نتیجه گذاشته همین پیش‌شرط است. یکی از راه‌‌های برون‌رفت از این بن‌بست می‌تواند پیشنهاد البرادعی باشد که تعلیق همزمان تحریمها و غنی‌سازی را برای از سرگیری مذاکرات خواستار شده است. مقام‌های ایرانی تلویحا موافقت خود را با این پیشنهاد ابراز کرده‌اند. پس از مذاکرات پیاپی روزهای گذشته ظاهرا هنوز موضع صریح ایران برای غربی‌ها مشخص نیست. فرانک والتر اشتاین‌مایر وزیر امور خارجه آلمان روز گذشته پس از دیدار با بان کی‌مون دبیرکل سازمان ملل متحد گفته «براي ايران روشن كرده است كه غرب به جای اظهارات عمومی مبهم به نشانه‌هاي واقعی و قابل اطمينان از توافق نياز دارد كه به ما اجازه يافتن راهي براي بازگشت به ميز مذاكره را بدهد.» [فارس، ۲ اسفند]
با این همه وزیر امور خارجه، منوچهر متکی که از آنکارا دیدن می‌کند روز گذشته گفته است «لاريجانی و سولانا توافق كرده‌اند گفتگوهاي خود را از نقطه‌اي كه در برلين قطع شد دوباره شروع كنند.» خاویر سولانا هماهنگ کننده سیاست خارجی اتحادیه‌ی اروپاست که سرپرستی مذاکرات طولانی و متعددی با طرفهای ایرانی را برعهده داشته است.
غرب در نظر دارد در صورتی که مذاکرات به نتیجه نرسد تحریم‌های سخت‌تری را از طریق تصویب یک قطعناه‌ی تازه در شورای امنیت اعمال کند. گرچه از وزارت امور خارجه‌ی آمریکا خبر می‌رسد که این کشور تلاش‌هایی را برای رایزنی در مورد تحریم‌های شدیدتر آغاز کرده، منابع آگاه معتقدند تا نشست شورای حکام آژانس در پنجم ماه مارس اقدامی رسمی علیه ایران انجام نخواهد شد. با این همه برخی از ناظران معتقدند گام بعدی می‌تواند توسل به زور باشد. به رغم شایعاتی که در مورد احتمال حمله‌ی نظامی و اعمال زور علیه ایران منتشر شده مقام‌های آمریکایی بارها این احتمال را رد کرده‌اند. همچنین در روزهای گذشته دیپلماتهای کشورهای گوناگون از جمله بلژیک، روسیه، فرانسه، آلمان و ایتالیا، همچون مقامات آژانس و سازمان ملل، همه بر لزوم یافتن راه‌حلی برای بازگشت به مذاکرات تاکید کرده‌اند. ایران نیز بارها تمایل به ازسرگیری مذاکرات را ابراز کرده است.
ضرورت یافتن راه‌حلی از طریق مذاکره حرف اول تمام دیدارها و گفت‌و گوها در مورد پرونده هسته‌ای ایران است. وزیر امور خارجه‌ی آمریکا کاندولیزا رایس روز گذشته بار دیگر بر لزوم تغییر سیاست این کشور در قبال ایران تاکید و آمادگی خود را برای دیدار و گفتگو با همتای ایرانی‌اش اعلام کرد. رایس شرط انجام گفتگو را تعلیق دانست. در همین ارتباط تونی اسنو سخنگوي كاخ سفيد در تازه‌ترین اظهارات خود گفته است «دولت ايران بايد يك قدم ساده بردارد و غنی‌سازي را متوقف كند. اين پيامی است كه ما از طريق كانال‌هاي ديپلماتيك مي‌فرستيم و اين پيشنهادي است كه از طريق اين تريبون اعلام مي‌كنيم.» [اعتماد ملی، ۳ اسفند]
اما به نظر می‌رسد که برداشتن این «قدم ساده» برای ایران که همواره از داشتن چرخه‌ی سوخت هسته‌ای به عنوان «حق مسلم» خود سخن گفته کار آسانی نباشد. روزنامه‌ی کیهان به نقل از خبرگزاری آسوشیتدپرس می‌نویسد لاریجانی تعلیق را منتفی دانسته و در مورد تشدید تحریمها گفته است «ایران از تحریم‌های سازمان ملل هراسی ندارد.» با این همه دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران پس از دیدار با البرادعی به ایتالیا رفته تا به مذاکرات خود برای بازگشت به میز مذاکره ادامه دهد.
بهزاد کشمیری‌پور، گزارشگر صدای آلمان در تهران