پرونده‌ی هسته‌ای ايران و امکان مذاکره
۱۳۸۵ بهمن ۲۶, پنجشنبه
حدود يك هفته به پايان فرصت ايران برای پذيرش قطعنامه ۱۷۳۷ شورای امنيت سازمان ملل و توقف فعاليتهای مربوط به غنی‌سازی اورانيوم باقی‌مانده است. گرچه تاكيد بر ضرورت از سرگيری مذاكره بيشتر شده است ابهام در مواضع طرفين برطرف نشده. مسئله‌ی اصلی ظاهرا همچنان همان است كه بود؛ پيش‌شرط اروپا و آمريكا برای از سر گيری مذاكرات تعليق غنی‌سازی است و ايران كه بر اصل مذاكرات تاكيد دارد حاضر به چشم‌پوشی از فعاليتهای خود در اين زمينه نيست. يكی از پرسش‌های اصلی در اين ارتباط می‌تواند اين باشد كه، آيا ايران واقعا و به هيچ وجه حاضر به پذيرش تعليق نيست؟
دو روز پس از تظاهرات ۲۲ بهمن كه شعار اصلی و محوری آن حق ايران در استفاده‌ی صلح‌آميز از انرژی هسته‌ای بود سخنگوی وزارت امور خارجه، محمد علی حسينی، در گفتگو با واحد مركزی خبر اعلام كرد «موضوع تعليق تحت هيچ شرايطی پذيرفتنی نيست.» اين در حالی است كه او يك روز پيش از آن در جلسه هفتگی‌اش با خبرنگاران گفته بود «ايران همه موضوعات را در چارچوب مذاكره قابل بررسی می‌داند حتی تعليق را.» [ايسنا، ۲۵ بهمن]
علی‌اكبر ولايتی مشاور امور بين‌الملل آيت‌الله خامنه‌ای رهبر مذهبی جمهوری اسلامی، در گفتگوی اخير خود با سه روزنامه‌ی معتبر اروپايی (ليبراسيون از فرانسه، ريپوبليكا از ايتاليا و لو تامپ سوئيس) با اشاره به تعليق دو سال و نيمه‌ی غنی‌سازی گفته است «اين نشان می‌دهد تعليق برای ما تابو نبوده است.» ولايتی در ادامه تاكيد می‌كند «اين تعليق توافقی به همراه نداشت اما اگر ما به تلاش خود برای حل صلح آميز اين مشكل ادامه دهيم هيچ ايده‌ای نبايد از پيش، برای ما و برای هر شخص ديگری غيرقابل قبول باشد.» با اين همه ولايتی روز چهارشنبه به ايسنا گفته است «پيشبرد همزمان كار تكنولوژی هسته‌ای و استمرار مذاكرات، سياست هميشگی ما بوده كه به موازات هم پيش می‌رود.»
در روزهای گذشته پيشنهاد محمد البرادعی مديركل آژانس بين‌المللی هسته‌ای نيز مورد توجه قرار گرفته كه از سوی روسيه هم پشتيبانی می‌شود. البرادعی پيشنهاد كرده كه با تعليق همزمان تحريم‌ها و غنی‌سازی، طرفين به ميز مذاكرات بازگردند.
علی اكبر ولايتی گفته است درهای مذاكره با آقای البرادعی همچنان گشوده است. سخنگوی وزارت خارجه نيز بر اين گفته‌ی علی لاريجانی دبير شورای عالی امنيت ملی تاكيد دارد كه «اگر رسيدگی به برنامه‌ی هسته‌يی به آژانس برگردد، ما آمادگی داريم كه در ظرف سه هفته به راه‌حلی برای مساله هسته‌يی دست يابيم.» با اين همه به‌رغم نقشی كه آژانس بين‌المللی انرژی اتمی می‌تواند در اين زمينه بازی كند شواهد حكايت از آن دارد كه نقش اصلی را همچنان آمريكا، روسيه و اتحاديه‌ی اروپا بر عهده دارند. در همين ارتباط سرگئی لاوروف، وزير امور خارجه‌ی روسيه در مورد قطعنامه‌ی جديد عليه ايران اظهار داشته «اگر قطعنامه جديد به آغاز مذاكرات كمك كند، ما از آن حمايت می كنيم.» [فارس، به نقل از روزنامه «ورميا نوواستی»، ۲۶ بهمن]
همچنين جورج بوش رئيس جمهور ايالات متحده‌ی آمريكا شب گذشته در گفتگوی مطبوعاتی خود اظهار داشته «ما آماده مذاكره با ايران هستيم، به شرطی كه ايران فعاليتهای غنی سازی خود را متوقف كند و من اميدوارم كه اين گونه شود.»
در ايران نيز زمزمه‌هايی در مورد امكان مذاكره‌ی مستقيم با آمريكا به گوش می‌خورد. روابط عمومی مجمع تشخيص مصلحت نظام خبر می‌دهد كه هاشمی رفسنجانی رئيس اين مجمع روز گذشته در ديدار با تعدادی از دانشجويان و در پاسخ پرسشی درباره رابطه با آمريكا گفته است «مهمترين مانع در ايجاد رابطه، خوی سلطه طلبی و استكباری و رويه آمريكا در برخورد با كشورهای ديگر است و هر وقت آمريكا علامتی را مبنی بر حسن نيت در برخوردش با ايران ارسال كند ما نيز موانع ورود به مذاكره را رفع خواهيم كرد.»
بهزاد كشميری‌پور، گزارشگر صدای آلمان در تهران