1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

پس گرفتن گزارش اهانت آمريكايى‌ها به قرآن

۱۳۸۴ اردیبهشت ۲۷, سه‌شنبه

پس از اينكه گزارش اهانت سربازها‌ى آمريكايى به قرآن، اعتراضات خونين وسيعى را در افغانستان برانگيخت، مجله‌ى نيوزويك روز دوشنبه (۱۶ ماه مه) اقرار به عدم صحت آن كرد. انكار خبر مزبور زمانى انجام شد كه طى اعتراض‌هاى مردم افغانستان، صدها نفر زخمى شده و ۱۷ نفر به خون خود درغلتيدند.

https://p.dw.com/p/A5MP
تصويرى از اعتراض‌هاى مردم هند به اهانت سربازان ‌آمريكايى به قرآن.
تصويرى از اعتراض‌هاى مردم هند به اهانت سربازان ‌آمريكايى به قرآن.عکس: AP

مجله آمريكايى نيوزويك در روز دوشنبه (نهم ماه مه) گزارشى در مورد چگونگى اهانت سربازان آمريكايى زندان گوانتاناموى كوبا به قرآن منتشر كرد. بدين ترتيب كه آنان براى اقرارگيرى از اسراى مسلمان اين زندان، نسخه‌هايى از قرآن را در توالت قرار داده و حتى اينكه برخى نسخه‌ها را نيز بداخل چاه توالت افكندند. خبر بلافاصله و به گونه‌اى تصورناپذير پخش شد و افغانستان را موجى از خشم و اعتراض فراگرفت، موجى كه از خود كشتگانى چند و صدها زخمى به جاى گذاشت.

”پتر فيليپ“، مفسر دويچه وله در اين باره مى‌نويسد:

بدون شك براى سردبير مجله نيوزويك، اقرار به اشتباه بودن و بخصوص پس گرفتن اين گزارش آسان نبود. اين نه تنها به معناى خدشه‌‌اى به اعتبار روزنامه‌نگاران، بلكه به معناى به خطر افتادن تيراژ ، ميزان مراجعه‌ى مبلغان درعرصه‌هاى مختلف و آگهى‌كنندگان به اين مجله بود. اما براى مسئولان نيوزويك چاره ديگرى باقى نماند، چرا كه پخش چنين خبرى به قيمت جان افغان‌ها تمام شده بود.

نيوزويك نوشت، گزارش مزبور كه بدست يكى از همكاران برجسته‌ى اين مجله نگاشته شد، تنها بر پايه اظهارات يك گزارشگر مبتنى است.

حال آنكه اقرار به اين اشتباه، اقرار به نقض يكى از قوانين مهم روزنامه‌نگارى است، و آن اين است: وقتيكه منبع خبر يگانه باشد، بايد با احتياط بسيار به انتشار آن مبادرت ورزيد. از آن مهم‌تر اينكه مجله نيوزويك نيز مانند بسيارى ديگر در سراسر جهان، قربانى يك واقعيت مهم شد، قربانى اين واقعيت كه گزارش مزبور از حد تصور خوانندگان آن خارج نبوده و قابل باور است.

پس از رسوايى سؤرفتار با اسراى عراقى در زندان ابوغريب عراق، ديگر باور چنين داستان‌هايى در ديگر نقاط جهان همچون بازداشتگاه گوانتانامو غير ممكن نيست. بخصوص كه تاكنون نيز داستان اهانت به اسلام و قرآن توسط سربازان آمريكايى، از زبان بسيارى از اسراى آزاد شده‌ى اين زندان‌ها نقل شده است.

وقتى كه خبرنگاران خبره‌اى همچون خبرنگاران مجله نيوزويك اين خبر را باور كرده و منتشر مى‌كنند، از تظاهركنندگان شهرهاى ”جلال‌آباد“، ”كابل“ و ”اسلام‌آباد“ چه انتظارى مىتوان داشت. براى پخش برق‌آساى چنين خبرى و آغاز اعتراض‌ها حتى لازم نبود كه همه‌ى مردم خود، خبر را بخوانند. بلكه تنها جرقه‌اى لازم بود. جرقه‌اى كه حس نااميدى و درماندگى آنان را به موج اعتراضى وسيعى عليه عاملان، يعنى آمريكا در درجه اول و بعد حاكمان منطقه‌اى يعنى ”كرزاى“ و ”مشرف“ تبديل كرد.اعتراضات بدست نيروهاى مخالف در اين كشورها سازمان يافت و دامن زده شد. بدست نيروهايى كه تنها خواستار اثبات عدم احترام آمريكا به حقوق بين‌الملل‌اند و برايشان ريخته شدن خون مردم اهميتى ندارد.

كوتاه سخن آنكه نه انكار گزارش يادشده توسط مجله‌ى نيوزويك و نه پوزش رسمى آمريكا نمى‌تواند جان كشتگان معترض را به آنان برگرداند. بلكه بايد نهايتا از اين قضايا نتيجه گرفت كه احترام به حرمت و آيين انسان‌ها اصلى بسيار مهم است و نقض و ناديده گرفتن آن بايد از رواج افتاده و غيرقابل تصور و قبول شود.