پوزش نخست وزير ژاپن، گامى براى سازش با چين
۱۳۸۴ اردیبهشت ۲, جمعه
هفته‌هاست كه مناسبات چين و ژاپن دچار بحران است. جرقه‌ى آغازين بحران، اجازه انتشار يك كتاب درسى جديد توسط دولت ژاپن بود. انتشار كتاب يادشده سبب بروز خشم و انزجار مردم چين و اعتراض‌هاى توده‌اى ضد ژاپنى در شهرهاى چين شد. آنان بر اين باورند كه جنايت‌هاى جنگى ژاپن در اين كتاب كم اهميت نشان داده شده است. آنها همچنين به تلاش ژاپن براى كسب كرسى دائم در شوراى امنيت بدبين و معترضند.
اينك كوئيزومى با عذرخواهى و تلاش براى ديدار با ”هوجين تائو“، رييس جمهور چين، در حاشيه همايش جاكارتا قصد دارد تا مناسبات را به حال عادى برگرداند. وى اظهار داشت، ژاپن با سيادت خشونت‌آميز خود در سرزمينهاى اشغالى بخصوص سبب زيان و رنج مردم كشورهاى آسيايى شد و وجود چنين دورانى در تاريخ ژاپن سبب خفت و تاسف عميق اين كشور است.
از سويى هنوز چين رسما واكنشى به پيشنهاد ديدار با كوئيزومى نشان نداده است. با وجود اين ”نوبوتاكا ماشيمورا“ وزير خارجه ژاپن در اين باره ابراز اميدوارى كرده، بويژه كه چين با سعى در آرام كردن مردم خشمگين اين كشور، تمايل خود را به سازش و مصالحه نشان داده است. پليس چين از مردم خواست تنها در گردهمايى‌هاى قانونى شركت كنند و موضوع مناسبات بين دو كشور را به دولت چين واگذارند.
ژاپن نيز متقابلا سياستى در پيش گرفته تا كمتر به اختلاف‌ها دامن بزند. اين كشور تاكنون به خاطر آسيب مراكز تجارى‌اش طى حملات تظاهركنندگان چينى، ادعاى هيچگونه خسارتى نكرده و در كشمكش بر سر بهره‌گيرى از منابع گازى درياى چين نيز در برابر چين كوتاه آمده است.
نگاهى ژرف به مناسبات دو كشور نشاندهنده‌ى قديمى و ريشه‌دار بودن اختلاف‌هاى آنهاست. به همين دليل چهار سال است كه كوئيزومى از چين ديدار نكرده است.
چين مى‌گويد، عدم اقرار ژاپن به جنايت‌هايش، ابزارى سياسى در دست اين كشور است تا رقباى خود را در آسيا تضعيف كند. چين همچنين ژاپن را به همدستى با آمريكا متهم مى‌كند.
اما سكوت و خويشتن‌دارى آمريكا در مورد بحران مزبور شايان توجه است. مناسبات خوب با هر دو كشور براى آمريكا منافع سياسى، اقتصادى و استراتژيك در بردارد. چين بزرگترين شريك تجارى آمريكاست. همچنين هر دو كشور آمريكا و ژاپن براى حل مشكل اتمى با كره شمالى به چين نيازمندند. از اين رو هر دو كشور چين و ژاپن براى انجام ديدارى در حاشيه همايش جاكارتا دلايل كافى در دست دارند.