پيرامون طرح اصلاح كتاب هاى درسى در كويت

به همين جهت، آن دسته از سوره ها و آيه ها از درون كتاب مقدس قرآن براى درس تعليمات دينى و ديگر دروس برگزيده مى شوند كه زمينه هاى مناسبى را براى گسترش آشتى و تفاهم، و نيز تساهل و روادارى فراهم كنند و احترام به انسان هاى دگرانديش را برانگيزند. دكتر على طرّاح، رئيس دانشكده جامعه شناسى دانشگاه كويت در اين زمينه مى گويد:

“آموزش مدارس كشور مملو از مفاهيمى است كه نزد جوانان ما نفرت فرهنگى ايجاد مى كند. اين آموزشى عقب مانده است كه حامل نطفه انديشه هاى افراطى است. به همين جهت است كه منطقه ما، صرفنظر از آنچه كه در نيويورك اتفاق افتاد، به صحنه سوءقصدهاى تروريستى بدل شده است، بويژه آنهم در رياض در عربستان سعودى، يعنى كشورى كه تدريس اسلام را در سطح جهان زير نظر دارد”.

آنچه كه دكتر طرّاح از تغييرات مواد درسى مى فهمد، دگرگونى گسترده در محتواى آموزشى و بازبينى يك رشته مفاهيم معين است. وى مى گويد:

“تجديدنظر در محتواى كتاب هاى درسى، يعنى مثلا بازبينى در مفاهيمى چون «جهاد» يا «كافر» و «ملحد» كه بخشى از فرهنگ اسلامى است و اين مفاهيم بايد دوباره تعريف شوند. ما نيازمند ديدگاهى جدى و پرشهامت هستيم تا ديگر احساس دشمنى را برنيانگيزيم و بتوانيم بتدريج در كنار ديگر فرهنگ ها قرار گيريم”.

ولى بايد گفت، آنچه كه امروز دولت تصويب كرده، شايد نظر اكثريت قاطعى را در مجلس اين كشور جلب نكند، زيرا كه نيروهاى مذهبى در مجلس كويت نقش قابل توجهى را به خود اختصاص مى دهند. اين نيروها از هم اكنون مقاومت و مخالفت خود را با اين طرح دولت اعلام داشته اند.

اينان مى گويند كه اين اقدامات تنها در اثر فشار آمريكا صورت مى گيرد و بدينگونه اين طرح بنيادهاى دين اسلام را تهديد مى كند. دولت كويت اين اتهامات را بشدت رد مى كند. از آنگذشته اسلامگرايان ترديد دارند كه ريشه تروريسم در منطقه را، واقعا محتواى دروس در مدارس بتوان يافت.

اينكه آيا طرح هاى اصلاحى دولت با موفقيت تحقق يابند، بستگى به عوامل بسيارى دارد. در وهله نخست بستگى به ابعاد اين اصلاحات دارد. پرسش بعدى اين است كه آيا بالاترين مرجع اسلامى كشور همراهى خواهد كرد و آيا ديگر كشورهاى اسلامى بدنبال كويت اصلاحاتى خواهند كرد يا خير؟ اينكه كدام نيروها برنده خواهند شد؟ اراده سياسى دولت مصمم به دگرگونى است كه بايد در برابر جبهه قدرتمندى كه در برابرش صف آراسته طرح خود را تحقق ببخشد. دكتر طرّاح مى گويد:

“تصميم در مورد تغيير مواد درسى گرفته شده، ولى اينكه دولت تا كدام مرز بخواهد پيش برود تا به ديدگاه هاى جديد جامه عمل بپوشاند، هنوز روشن نيست. اين دولت است كه بايد تصميم گيرد كه يا پلى با ديگر كشورهاى جهان برقرار كند، يا اينكه همچنان در انزوا باقى بماند”.