پيروزى اپوزيسيون، ”انقلاب نارنجى“، در اوكرايين
۱۳۸۳ آذر ۱۴, شنبهانقلاب اپوزيسيون اوكرايين، كه نماد آن رنگ نارنجى است و براى همين هم ”انقلاب نارنجى“ نام گرفته است، پيروز شد. دادگاه عالى اوكرايين در همه موارد اپوزيسيون را محق دانست. و سرانجام اعلام شد كه نتيجه دور دوم انتخابات رياست جمهورى اوكرايين معتبر نيست. تا پايان سال بايد انتخاباتى جديد برگزار شود.
به اين ترتيب قاضيان دادگاه عالى اوكرايين نشان دادند كه از استقلال برخوردارند. آنان به پيشنهادهايى كه از سوى كوچما و ياناكوويچ مىرسيد، توجهى نكردند. يعنى آن گونه كه اين دو مىخواستند نخواهد شد، نه موعد انتخابات بيش از اين به تعويق خواهد افتاد و نه هر دو مرحله انتخابات تكرار خواهد شد، چون چنين تصميمى مىتوانست به قدرتمندان فرصت دهد تا نامزد انتخاباتىاى مقبولتر از يانوكوويچ را معرفى كنند.
اينك كار سياسىاى دشوار آغاز مىشود. براى آنكه دوباره تقلبى صورت نگيرد و فرآيند انتخابات آزاد و منصفانه باشد، بايد همه نهادهاى سياسى، از پارلمان گرفته تا رياست جمهورى و دادگسترى، در اين ميان وظيفهاى را بر عهده گيرند. تا چندى ديگر بايد انتخاباتى جديد برگزار شود. اعضاى كميسيون انتخاباتى مركزى بايد تغيير كنند.
هم هنگام يوشچنكو و هوادارانش بايد بكوشند تا كار سياسىاى مجاب كننده، به ويژه در رابطه با مردم شرق اوكرايين، عرضه كنند، چون در آن جاست كه به يوشچنكو به عنوان سياستمدارى طرفدار غرب با بىاعتمادى مىنگرند. اپوزيسيون بايست همچنين در پى يافتن پشتيبانان بيشترى در ميان نمايندگان اقتصاد كشور باشد. و با وجود اين به نظر مىرسد كه در دور آينده اين يوشچنكوست كه در انتخابات پيروز خواهد شد.
ديده مىشود كه در برابر حاميان رييس جمهور كوچما كنار مىروند. براى نمونه ديديم كه چند روز پيش پارلمان اوكرايين از كوچما خواست تا سربازان اوكرايينى را از عراق خارج كند. در حقيقت اين دگرگونى آشكار به مثابه شكستى است روشن براى رييس جمهور. پيشبينى مىشود كه گروهى از طرفداران كوچما به زودى از وى جدا گردند و به اپوزيسيون بپيوندند.
يوشچنكو بايد در هفتههاى آينده بكوشد تا خلاف پيشداوريهايى را كه در باره وى وجود دارد ثابت كند: مىگويند كه او عزمى راسخ ندارد، نمىتواند قاطعانه تصميم بگيرد و بيش از حد بر نظر و اجماع گروهى متكى است. يوشچنكو و طرفدارانش بايد نشان دهند كه توانايى حل مشكلهاى سياسى فراوان را دارند يا نه و اينكه مىتوانند زير فشار زمانى موجود روند انتقال را با ابزار سياسى پيش ببرند؟ و البته اين براى كسانى كه شايد به زودى وظيفه اجراى اصلاحات گسترده سياسى و اقتصادى را بر عهده بگيرند، تمرين بدى نيست.
تا كنون يوشچنكو در ايجاد همبستگى ميان طيفهاى گوناگون اپوزيسيون موفق بوده است. اينك كار سياسىاى سترگ در انتظار اوست تا بلكه ”انقلاب نارنجى“ واقعا به سمت دموكراسى پيش برود.
اوته شفر Ute Schäffer