پيشنهاد اندونزى براى ميانجی‌گرى در مناقشه اتمى ايران
۱۳۸۵ اردیبهشت ۲۰, چهارشنبه
محمود احمدى نژاد، رييس جمهور ايران، امروز حين ديدار خود از اندونزى گفت كه فعاليتهاى جهان غرب عليه برنامه اتمى ايران دروغى است بزرگ. احمدى‌نژاد در كنفرانسى مطبوعاتى پس از ديدارش با رييس جمهور اندونزى، سوسيلو بامبانگ يودهويونو، امريكا را متهم كرد به اينكه با مخالفتش عليه برنامه اتمى ايران مى‌خواهد تفوق سياسى و نظامى خود را حفظ كند.
رييس جمهور اندونزى يودهويونو پيشنهاد ميانجيگرى در مناقشه اتمى ايران را داد. اندونزى، اين پرجمعيت‌‌ترين كشور مسلمان جهان، هم با ايران و هم با كشورهاى غرب روابطى نيكو دارد. يودهويونو گفت كه اندونزى مى‌تواند كمك كند تا تنشها از ميان بروند و مذاكرات از سرگرفته شوند.
نامه احمدى‌نژاد خطاب به جورج بوش رييس جمهور امريكا كمكى به ايجاد تفاهم ميان دو طرف نكرد. يك سخنگوى دفتر رياست جمهورى اندونزى گفت كه اندونزى اميد دارد كه كمكى به ايجاد تفاهم بكند.
اندونزى تا كنون نشان داده است كه موافق استفاده صلح‌آميز ايران از انرژى اتمى است. سياستمداران اين كشور معتقدند كه همه كشورها، ايران نيز، بايد بتوانند از انرژى اتمى در بخشهاى غيرنظامى بهره‌مند شوند. اما اندونزى استفاده نظامى از اين انرژى را رد مى‌كند.
اندونزى اگر بخواهد ميان غرب و ايران واسطه شود بايد مراقب باشد كه از سويى روابط خوب خود را با غرب به خطر نياندازد.
دليل اصلى ديدار احمدى‌نژاد از اندونزى گسترش روابط اقتصادى دو كشور عنوان شده است. قرار است كه قراردادهايى بالغ بر ۶۰۰ ميليون دلار بسته شوند. ۲۰۰ ميليون براي تعمير پايگاههاى حفارى دريايى در سواحل اندونزى و ۴۰۰ ميليون براى ساخت لوله گاز از جنوب جزيره سوماترا تا منطقه صنعتى بانتام در نزديكى سنگاپور.
احمدى‌نژاد فردا پنج‌شنبه از دو دانشگاه و روز جمعه از يك مسجد ديدن خواهد كرد. سپس راهى بالى خواهد شد و در آنجا با سران كشورهاى عضو كنفرانس دى۸ ملاقات خواهد كرد. در آنجا رياست اين گروه از ايران به اندونزى انتقال مى‌يابد
* * *
مصاحبه با هندرا پاسوهوك (Hendra Pasuhuk)، رييس بخش اندونزى راديو دويچه وله در باره سفر رييس جمهور ايران به اندونزى
روز سه‌شنبه (۹ مه) رييس جمهور ايران، محمود احمدى‌نژاد، سفرى پنج روزه را به اندونزى آغاز كرد. احمدى‌نژاد در جاكارتا، پايتخت اندونزى، در كنفرانس كشورهاى "دى۸" شركت مى‌كند. در كنفرانس دى۸ هشت كشور در حال توسعه مسلمان شركت دارند كه به جز مصر باقى غيرعرب هستند. ناظران سياسى معتقدند كه سفر نسبتا طولانى احمدى‌نژاد به اندونزى نشانگر تلاش ايران است براى جلب پشتيبانى كشورهاى اسلامى و رفع انزواى سياسى ايران در پهنه بين‌المللى. در اين باره كيواندخت قهارى با هندرا پاسوهوك (Hendra Pasuhuk)، رييس بخش اندونزى راديو دويچه وله، گفتگويى كرد كه در پى مى‌آيد.
واكنش رسانه‌هاى اندونزى به سفر رييس جمهور ايران محمود احمدى‌نژاد چگونه است؟
هندرا پاسوهوك: مطبوعات اندونزى در درجه نخست به كنفرانس "دى۸" پرداخته‌اند، چون برايشان مهم است كه اين كنفرانس در اندونزى برگزار مى‌شود و شركت‌كنندگان در كنفرانس از مناطق مختلف هستند، از جمله از تركيه، مصر و ايران. در اندونزى به ايران به عنوان يكى از ميهمانان نگاه مى‌كنند، اما در باره كشمكش‌هاى بين‌المللى‌اى كه هم اكنون ايران با سازمان ملل متحد و آژانس بين‌المللى انرژى اتمى دارد، صحبتى نمى‌شود. در اندونزى بيش از هر چيز در باره روابط ايران و اندونزى صحبت مى‌شود و در اين رابطه اميدوارند كه دو كشور بتوانند به لحاظ اقتصادى همكارى خوبى با هم داشته باشند.
در هفته‌هاى اخير موضع افكار عمومى و نيز سياستمداران اندونزى در رابطه با برنامه اتمى ايران چه بوده است؟
هندرا پاسوهوك: در اندونزى چندان صحبتى در باره برنامه اتمى ايران نمى‌كنند. موضع مطبوعات و سياستمداران در اندونزى اين است كه كسى اسلحه اتمى نمى‌خواهد. كسى نمى‌خواهد كه در خاورميانه يا در ايران مناطق جديد پرتنش بوجود بيايند. براى همين برنامه اتمى ايران را نمى‌پذيرند. دولت اندونزى مى‌گويد كه ما ديگر نمى‌خواهيم كه كشورى صاحب اسلحه اتمى بشود، فرق نمى‌كند كه كدام كشور باشد.
آيا گمانه‌زنيهايى در اين باره وجود دارد كه ايران در تلاش نزديك شدن به كشورهاى اسلامى است تا از انزواى سياسى در سطح جهانى به درآيد؟
هندرا پاسوهوك: بله، ناظران سياسى در اندونزى معتقدند كه ايران با اين كنفرانس سعى مى‌كند تا نشان دهد كه كشورهاى ديگرى وجود دارند كه از ايران حمايت مى‌كنند و ايران در انزوا نخواهد بود. فكر مى‌كنم كه اكثريت ناظران سياسى معتقدند كه رييس جمهور احمدى‌نژاد از اين موقعيت استفاده مى‌كند تا نشان دهد كه ايران منزوى نيست، كشورهاى ديگر هم هستند، كه با ايران اعلام همبستگى مى‌كنند. ناظران سياسى در اندونزى در اين باره بحث مى‌كنند كه چرا ايران تدارك نمايشى بزرگ را در اندونزى ديده است. چون رييس جمهور ايران تدارك سفرى بسيار طولانى را به اندونزى ديده است. رهبران ديگر كشورهاى شركت كننده در اين كنفرانس آنقدر طولانى نمى‌مانند، براى دو تا سه روز مى‌آيند. اما رييس جمهور ايران براى اجراى برنامه‌اى رسمى پنج روز مى‌ماند. براى همين در اندونزى گفته مى‌شود كه اين سفر براى ايران از اهميت بسيار برخوردار است و ايران مى‌خواهد اندونزى را تشويق به حمايت از موضع ايران كند. اما دولت اندونزى اعلام كرده است كه مايل است تنها در باره همكاری‌هاى اقتصادى با ايران مذاكره كند.
پس آيا ايران نمى‌تواند روى حمايت اندونزى در زمينه سياست بين‌المللى حساب كند؟
هندرا پاسوهوك: اندونزى مايل است كه به لحاظ ديپلماتيك در صحنه سياست بين‌الملل نقشى ايفا كند. من مى‌توانم تصور كنم كه اندونزى از ايران بخواهد كه به پروتكل الحاقى قرارداد منع گسترش اسلحه اتمى متعهد بماند. ايران تهديد كرده است كه از تعهد خود كناره خواهد گرفت. اما اندونزى مى‌تواند از ايران بخواهد كه اين كار را نكند. در ازاى آن ايران هم مى‌تواند چيزى از اندونزى بخواهد. شايد در آنجا سازشى به عمل آورند و اندونزى و ديگر كشورها اعلام كنند كه از استفاده غيرنظامى انرژى اتمى در ايران حمايت مى‌كنند و در برابر ايران قول بدهد كه به پروتكل الحاقى قرارداد منع گسترش اسلحه اتمى متعهد مى‌ماند. در نتيجه آژانس بين‌المللى انرژى اتمى حق نظارت بر فعاليتهاى اتمى ايران را خواهد داشت. فكر مى‌كنم كه هدف سياستمداران اندونزى رسيدن به اين سازش باشد.