پیروزی احمدی‌نژاد، شکست چه کسی است؟
۱۳۸۸ خرداد ۲۳, شنبه
دهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری در ایران از جنس سایر انتخاباتی که ما ظرف این سی سال شاهد آن بودیم، نبود. موضوع بر سر گزینشی بود که می‌توانست برای آینده ایران و مردم این کشور هزینه‌ای گزاف به همراه بیاورد. از این رو می‌توان گفت که این انتخابات یکی از مهم‌ترین و شاید مهم‌ترین انتخابات سیاسی در تاریخ جمهوری اسلامی ایران بوده است.
مناقشه هسته‌ای، بحران اقتصادی، تحریم، انزوای سیاسی و خطر مداخله نظامی به این انتخابات و نتیجه آن حساسیتی بخشید‌ه‌اند که می‌تواند پی‌آمدهایی سرنوشت سازی به همراه داشته باشد.
کالبد شکافی لحظه حکایت از آن پی‌آمدهای پنهان و آشکاری دارد که این انتخابات می‌تواند برای منطقه تنش‌زده خاورمیانه، برای جهان و به‌ویژه برای جامعه ایران به ارمغان آورد. شکست حزب‌الله در لبنان را بسیاری شکست نیروهای افراط‌گرا در جمهوری اسلامی ایران دانسته‌اند. تضعیف نیروهای وابسته به حزب الله در انتخابات لبنان گام مهمی در تحقق راهکار خاورمیانه‌ای باراک اوباما بود. تردیدی نیست که مهندسان سیاست راهبردی آمریکا برای خاورمیانه نمی‌توانند نسبت به سمت و سوی سیاست صاحبان قدرت در ایران بی اعتنا بمانند. از این رو، تغییر دولت در ایران به سود نیروهای میانه رو و اصلاح طلب نه تنها می‌توانست بر اجرایی شدن راهکار خاورمیانه‌ای اوباما تاثیری مثبت و تعیین کننده داشته باشد، بلکه در عین حال موجد شانسی بود برای برون رفت کشور از انزوای سیاسی و فراهم آوردن زمینه‌های گفت‌وگوی مستقیم با ایالات متحده آمریکا. راه گفت‌وگو و سازش بر سر مناقشه هسته‌ای و صلح خاورمیانه کماکان راهی پرسنگلاخ و ناهموار باقی خواهد ماند. چرایی این موضوع را باید در این نکته جست که رئیس جمهور جدید ایران، رئیس جمهور پیشین کشور، محمود احمدی‌نژاد است.
پیروزی آشکار و با اختلاف زیاد احمدی‌نژاد در انتخابات ریاست جمهوری امری بسیار شگفت انگیز و غیرمنتظره بود. همه کارشناسان مسائل ایران در تحلیل‌های خود از رقابتی شانه به شانه بین احمدی‌نژاد و موسوی سخن رانده بودند و بر این باور بودند که سرنوشت انتخابات در دور دوم رقم خواهد خورد. کم نبودند تحلیل‌گرانی که پیروزی موسوی را در این انتخابات پیش بینی کرده بودند. اما پیروزی آشکار و این اختلاف فاحش آرای احمدی نژاد با میرحسین موسوی به بازار گمانه‌زنی‌ها پیرامون دخل و تصرف‌ها غیر قانونی در نتیجه انتخابات رونق بخشیده است.
تهران و شهرهای بزرگ در کنترل نیروهای انتظامی هستند. آیت‌الله خامنه‌ای در پیام خود جوانان و همه مردم را دعوت به "مهربانی" در شنبه پس از انتخابات کرده است. از شب پیش از برگزاری انتخابات تا این لحظه، ارسال پیامک‌ها مختل شده است، وبسایت‌های خبری بلوکه شده‌اند و امکان دسترسی به اطلاعات بسی محدود شده است. اما با توجه به بیانیه اعتراضی میرحسین موسوی می‌توان گفت که پیروزی نیروهای اصول‌گرا بر "سونامی سبز" می‌تواند پی‌آمدهای پیش بینی نشده‌ای به همراه داشته باشد.
پیروزی نیروهای اصول‌گرا همان‌هنگام واقعیتی تلخ برای جامعه ایران و جامعه جهانی است. حکایت فائق آمدن این واقعیت تلخ بر امید است، بر امید جامعه‌ای جوان و زنده که هر چه در توان داشته در این انتخابات به کار بسته بود، تا به کابوس موجود پایان دهد. پیام انتخابات دهمین دوره ریاست جمهوری این بود: کابوس ادامه خواهد داشت. پاسخ جامعه نیز این است: زندگی نیز.
حضور و مشارکت چشم‌گیر مردم در این دوره از انتخابات بازتاب انتظارات گسترده مردم و ترجمان اراده آنان به تغییر وضعیت اسف‌بار زندگی‌شان، به برابری و رفع تبعیض در کشور است. در ایرانی که کشور اقلیت‌هاست.
کارزار انتخاباتی ایران، کارزاری بی‌مانند بود. در پیوند با گرایش آمریکانیزه کردن کارزار انتخاباتی، مردم شاهد مناظره‌های تلویزیونی بودند. میلیون‌ها ایرانی در جریان این مناظره‌ها شاهد پیکار مرزشکنانه نامزدهای انتخاباتی بودند. مناظره‌هایی پرهیجان، پر اطلاعات و به گونه‌ای مفتضحانه افشاگر. کلیدواژه این مناظره‌ها "فساد مالی" بود. تردیدی نیست که پرونده‌های مطرح شده در این مناظره‌ها نمی‌تواند بی پاسخ و بدون پی‌آمد بماند.
رئیس جمهور آینده کشور می‌بایست با مشکلات بسیاری دست و پنجه نرم کند. با مشکلاتی قدیمی و مشکلاتی جدید. لیست این مشکلات بسیار طولانی است. زنان نواندیش کشور که سالیان سال علیه جامعه پدرسالار و تصویر عقب مانده زن در فرهنگ حاکم پیکار کرده‌اند، به سادگی به آن چیزی که محمود احمدی‌نژاد برای آنان به ارمغان آورده، رضایت نخواهند داد.
جوانان تحصیل‌کرده کشور با غلبه کردن بر بی‌تفاوتی سیاسی خود، از حاشیه به متن ماجرا آمده‌اند و حاضر نیستند از مطالبات و خواست‌های خود صرف‌نظر کنند. اقلیت‌های مذهبی و قومی که در دوره پیشین زمامداری احمدی‌نژاد از سیاست‌های خشن دولت آسیب دیده و رنج برده‌اند، تلاش خود را برای کسب حقوق شهروندی در دوره بعدی ریاست جمهوری احمدی‌نژاد ادامه خواهند داد. سازمان‌های حقوق بشر نیز فعال‌تر و پیگیرتر از آزادی‌های سیاسی و اجتماعی دفاع خواهند کرد. مشکلات و نارسایی‌های اقتصادی که ناشی از بحران جهانی اقتصاد و سیاست‌های خطای پولی و مالی دولت هستند، به همراه تاثیرات اقتصادی و مالی تحریم‌ها شرایط سختی را به دولت آینده تحمیل خواهند کرد.
تمام این مشکلات بر دوش دولت جدید سنگینی می‌کند. به این مشکلات باید دو پرسش حیاتی را نیز افزود: نخست اینکه شکست سیاست راهبردی اوباما در خاورمیانه چه پی‌آمدی خواهد داشت و دوم اینکه واکنش دولتمردان اسرائیل نسبت به گزینش مجدد محمود احمدی‌نژاد چه خواهد بود؟ چون این موضوع کاملا روشن است: ایران تحت زمامداری احمدی‌نژاد برنامه مناقشه برانگیز اتمی خود را پی خواهد گرفت، به مداخلات خود در امور داخلی کشورهای منطقه ادامه خواهد داد و احمدی‌نژاد در دور دوم ریاست جمهوی خود نیز در بهره گرفتن از کلام تحریک کننده قصد صرفه جویی ندارد.
جمشید فاروقی، سردبیر رادیو و آنلاین بخش فارسی دویچه وله