چشم انداز تخفيف بحران اوكراين

به نظر ميرسد مذاكره براى حل بحران اوكراين پيشرفت كرده باشد. چنين مى نمايد كه ديوان عالى اوكراين راى به برگزارى دوباره انتخابات دهد، زيرا پس از بروز مناقشه موجود، با اعلام اينكه نتايج آراء نبايد تا بررسى كامل شكايت نيروهاى اپوزيسيون منتشر شوند، عدم وابستگى خود را ثابت كرد.

اين مهمترين پيشرفت است. تنها از اينراه خواهد بود كه رهبرى سياسى اوكراين كه هم از نظر داخلى و هم از نظر خارجى تحت فشار است، ميتواند پايانى براى بحران موجود بيابد. در داخل اوكراين تظاهركنندگان به خيابانها ريخته اند و از خارج هم فشارهاى بين المللى به ويژه از جانب اتحاديه اروپا و سازمان همكاريهاى اقتصادى و امنيتى به دولت اوكراين وارد ميايد. چه بسا بدون اين فشارها، دولت اوكراين انتخابات جنجال برانگيز را محق ميخواند و با سرپوش گذاشتن به دستكارى آراء خبر ازعادى بودن همه چيز در روند سياسى اوكراين ميداد.

اعتراض هاى مسالمت آميز مردمى و موضع آرام و معين اروپا بر اين حساب ها خط بطلان كشيد. اينك راهى طولانى درانتظار جنبش دمكراسى خواهى اوكراين است تا با انتخابات دوباره بتواند اهداف سياسى خود را فرمولبندى كند. اهدافى كه پيش از همه شامل تلاشى سياسى براى ممانعت از ايجاد شكاف در شمال اوكراين است. يوشچنكو و طرفدارانش بايست اهالـى شمال را كه خواستار خودمختارى شده اند،نسبت به ايده هاى خود متقاعد كنند. يوشچنكو بايد ظرف هفته هاى آتى گروههاى پرنفوذ اقتصادى را هم با خود همراه سازد هر چند برخى ازآنها از جمله مدير اتحاديه سراسرى صاحبكاران اوكراين هم اينك آمادگى خود را به اين منظور نشان داده اند.

اينهمه وظايف دشوارى براى نيروهاى اپوزيسيون اند. اگر انتخابات دوباره به سرعت برگزار شوند، دورنماى خوبىبراى يوشچنكو وجود دارد تارئيس جمهور شود. درمقابل نمايندگان قدرت دولتى كنونى تلاش خواهند كرد كه از فرصت استفاده كرده و روند انجام انتخابات را به تعويق اندازند زيرا هر چه اين روند بيشتر طول بكشد، شانس مطرح شدن نامزدهاى جبهه قدرت قديمى هم بيشتر ميشود. شواهد زيادى در دست است كه ياناكوويچ ديگر نامزد نخواهد شد چون قافيه را باخته است. به جاى او رئيس پيشين بانك ملى اوكراين، تيگيپكو، نامزد احراز اين مقام شده كه مدير ستاد انتخاباتى ياناكوويچ بود. او يك برنامه ريز سياسى و سخنورى درخشان شناخته ميشود. جوان است و پرتحرك. او ضمنا يك اصلاحگر اقتصادى نيز به شمارميايد.

حال اوكراين درآستانه تحقق يك اميدوارىمحقانه است وآن دستيابى به دمكراسى بيشتر است. عليرغم عادت به ساختارهاى كهنه، عليرغم اين اعتقاد كه اوضاع شوروى پيشين به مراتب از حال بهتر بود، باز به نظر ميرسد كه تغييرات در اين پهنه شدنى اند.

اروپا هم ظرف هفته گذشته بسيارچيز ها ازبحران اوكراين آموخت. ديگر در بسيارى پايتخت هاى اروپايى اين روشن شده كه لازم است مردم اوكراين را در مسير دمكراسى بطور فعال همراهى كرد.

بديهى است روند انجام تغييرات در اوكراين نيازمند زمان و پشتيبانى پويا از خارج است. اين نيزنكته اى بسيار مثبت است كه رئيس جديد كميسيون اروپا خوزه مانوئل باروسو چشم انداز ورود اوكراين به اتحاديه را مانند سلف خود تيره و مسدود نمى بيند. اروپا بايد در آينده بيشتر ازقبل دراينمورد تامل كند كه از رهبرى اوكراين چه مى طلبد و چه حمايتهائى نيز ميشود از آن كرد. طرح مربوط به همسايه جديد اتحاديه بايد هر چه سريعتر به جريان بيفتد و نبايد تنها بصورت يك قدم باقى بماند.