کرزای: در قانون خانواده تجدید نظر می‌کنیم
۱۳۸۸ اردیبهشت ۹, چهارشنبه
حامد کرزای، رییس‌جمهوری افغانستان، به وزیر خارجه‌ی آلمان قول داد، در قانون خانواده که با انتقادات شدید غرب روبرو شده «تغییراتی اساسی» به وجود بیاورد. در دیدار غیر منتظره‌ی فرانک‌والتر اشتاین‌مایر با رییس‌جمهوری افغانستان همچنین قول داده شد که این قانون در «بسیاری موارد» بازبینی شود. بنا بر خبرهای رسیده از کابل، رییس‌جمهوری افغانستان از تجدید نظر در بیش از دست کم ۱۰ بند از این قانون سخن گفت.
وزیر خارجه‌ی آلمان از نخستین کسانی بود که بعد از انتشار گزارش‌هایی در مورد این قانون از آن انتقاد کرد. کرزای در این دیدار ضمن ابراز تفاهم نسبت به موضع آلمان گفت، به هنگام امضای این قانون از جزئیات برخی از قسمت‌هایی که به شدت با اعتراض‌های بین‌المللی مواجه شد، آگاهی نداشته است.
اینک آلمان امیدوار است که در این قانون تجدید نظر شود. سیاستمداران آلمانی از جمله نماینده‌ی امور حقوق بشر آلمان، گونتار نوکه و وزیر توسعه‌ی این کشور، هایده ماری ویچورک تسویل، در ماه مارس خواستار آن شدند که ارسال کالاهای کمکی به افغانستان منوط به تجدید نظر در این قانون شود.
غرب قانون خانواده را عقب‌گرد ارزشی تلقی کرده و عقیده دارد که این قانون حتی از قوانین دوران سلطه‌ی طالبان نیز عقب‌مانده‌تر است. به طور مثال در بخش‌هایی از این قانون که برای اقلیت شیعه‌ی این کشور وضع شده زن‌ها مکلفند هر چهار روز با همسرانشان روابط زناشویی داشته باشند. زن‌ها از هر گونه «اشتغال غیر ضروری» منع شده‌اند و اجازه ندارند بدون اجازه‌ی همسرانشان از خانه بیرون بروند.
چرا کرزای قانون را امضا کرد
وزیر توسعه‌ی آلمان کرزای را متهم کرد که با امضای قانون خانواده قانون اساسی را نقض کرده است. هایده‌ی ویچورک تسویل گفت، تصویب این قانون برای شیعیان این امکان را فراهم می‌آورد که قانونی مجزا داشته باشند.
با وجود این در قانون اساسی افغانستان نیز تصریح شده که قوانین کشور باید با قوانین اسلام تطبیق داشته باشند.
کرزی در شرایطی دشوار قرار دارد
وبسایت خبری "اشپیگل آنلاین" در گزارشی از دیدار وزیر خارجه‌ی آلمان و کرزی می‌نویسد، قانون خانواده که به سهولت از تصویب مجلس افغانستان گذشت و به امضای رییس‌جمهوری رسید نشان‌دهنده‌ی جامعه‌ی متناقض این کشور است. این قانون نشان می‌دهد که افغانستان میان گذشته‌ی خود و مدرنیسم در نوسان است. روحانیون بنیادگرا با این قانون موافقند. اما رییس‌جمهوری که رضایت جامعه‌ی خود را می‌طلبد با شدیدترین انتقادها از سوی غرب روبرو است.
دیپلمات‌های غربی نمی‌توانند بپذیرند که کرزای از جزئیات قانون خبر نداشته است. آنها معتقدند که کرزای با امضای این قانون خواسته پیروزی خود در انتخابات پاییز را امکان‌پذیر سازد. وی این هدف را در سر داشته که به این وسیله حمایت روحانیون بنیادگرا را به دست بیاورد تا در نماز جمعه‌ها برایش تبلیغ کنند.
رییس‌جمهوری افغانستان مجبور شد با بالا گرفتن اعتراض‌های غرب به بازبینی این قانون تن در دهد. وی اعلام کرد که کمیسیونی متشکل از حقوقدانان، روحانیون و فعالان جامعه‌ی مدنی برای بررسی این قانون تشکیل خواهد شد.
تا کنون از این کمیسیون خبری نرسیده است. اما گزارش‌ها حاکی از آنند که آیت‌الله آصف محسنی، کرزای را در مساجد شیعیان عروسک دست‌نشانده‌ی غرب نامیده است. آیت‌الله محسنی یکی از بانفوذترین روحانیون شیعه است و هر جمعه در بزرگترین مساجد کابل نماز به امامت او برگزار می‌شود. وی که سهمی اساسی در تدوین و تنظیم پیش‌نویس این قانون داشته به استهزا‌می‌گوید هر دو مجلس قانون را تصویب کرده‌اند و کرزای نیز آن را امضا کرده است بنابراین غرب باید برای این تصمیم دمکراتیک احترام قائل باشد.
کرزای در موقعیت‌دوگانه‌ای قرار دارد
رییس‌جمهوری افغانستان خود را در موقعیتی می‌یابد که از سویی باید رضایت اکثریت جامعه که قوانینی چنین افراطی را تأیید می‌کنند را به دست بیاورد و از سویی باید به ناتو نشان دهد که افغانستان دارد راه مدرنیسم را طی می‌کند.
اینک باید دید، آیا کرزای به قولش عمل خواهد کرد؟ دیپلمات‌های افغان در طول هفته‌های گذشته خبر داده‌اند که شمار بندهایی که رییس‌جمهوری قول بازبینی در آنها را داده افزایش یافته است. اما اینکه کدام بندها قرار است تغییر یابند هنوز بر هیچ کسی روشن نیست.