کم خونی ناشی از فقر آهن و خود درمانی!
۱۳۸۵ شهریور ۱۳, دوشنبه
یکی از مشکلات شایع خانمها، آنمى فقر آهن يا Iron Deficiency Anemia است. در مورد علل بروز این نوع کم خونی و روش مناسب درمان آن گفتگوی کوناهی داشتیم با آقای ابراهیم اسماعیلی، از استادان دانشگاه آزاد تهران.
دویچه وله: علل بروز این نوع کم خونی چیست؟
دكتر اسماعیلی: علل ابتلا به اين كم خونى مسايل پيچيده‌اى است، يكى مى‌بينيد در جذب آهن مشكل دارد، در ترانسپورت آهن مشكل هست، یا در پروتئينهاى داخلى واين است كه نمى‌شود اينها را دسته‌بندى كرد و همچنين يك دسته‌بندى استاندارد ما براى اينها نداریم.
دویچه وله: با توجه به اینکه شما در آزمایشگاه‌های تشخیص طبی هم فعال هستید می‌دانید که درصد بالايی از خانمهای ایرانی از این عارضه رنج میبرند. علت شایع بودن این نوع کم خونی در ایران چیست؟
دكتر اسماعیلی: تقريبأ حدود هفتاد تا هفتادوپنج درصد خانمها به این عارضه دچار هستند. یعنی از هر سه نفر دو نفر کم خونی ناشی از فقر آهن دارند. علتش سوءتغذيه است. در كشورهاى جهان سوم به علت سوءتغذيه‌اى كه ما داريم اين مشكل ديده مى‌شود. يكى از مسايلى كه ما الان داريم نوع ظروفى است كه در پخت غذا استفاده مى‌شوند. اين ظروفى كه مخصوصأ از آلومينيوم ساخته شده و همه دارند استفاده مى‌كنند آهن قابل جذب را مواد غذايى کاهش می‌دهند. نکته مهم دیگر رژيمهای غيرعلمى است که خانمها استفاده می‌کنند، اينها باعث اين سوتغذيه و فقر آهن می‌شوند.
دویچه وله: منظورتان از رژيم غير علمى چیست؟
دكتر اسماعیلی: رژيم‌هاى لاغرى که این روزها مد شده، بخصوص در مورد دخترخانم‌هاى جوان كه تازه وارد سنين بلوغ مى‌شوند، اين نوع رژيم‌هاى لاغرى منجر به تشديد كمبود عناصر معدنى و ضرورى بدن مى‌شوند.
دویچه وله: برای کمبود آهن از چه مواد غذایی باید استفاده شود؟
دكتر اسماعیلی: بهترين مواد غذايى كه حاوى آهن هستند گوشت و پروتئينهاى حيوانى است. شما با يك رژيم گوشتى مناسب میتوانید آهن مورد نیاز بدنتان را تامین کنید. خصوصاً به دخترخانم‌هاى جوان كه رژيم‌هاى متفاوتى دارند توصيه مى‌شود از گوشت و پروتئينهاى حيوانى صددرصد استفاده كنند.
دویچه وله: می‌توان با مصرف پروتئينهاى گیاهی مانند عدس و یا پسته خام این کمبود را جبران کرد؟
دكتر اسماعیلی: در مورد مواد گياهی باید توجه کنید که مقدار آهن مواد گياهى خيلى كمتر از مواد حيوانى است، تحقيقات مختلفی که در این زمینه صورت گرفته نشان می‌دهند در حبوبات درصد آهن قابل جذب بسيار پايين‌تر از پروتئينهاى حيوانى است بنابراين آنچه از نظر عامى گفته مى‌شود با آنچه از نتايج علمی بدست آمده متفاوت است.
دویچه وله: اغلب خانم‌هایی که به این مشکل دچار هستند از مکمل‌ها و قرص‌های آهن استفاده می‌کنند. این نوع داروها در دراز مدت چه عواقبی خواهد داشت؟
دكتر اسماعیلی: بيشتر خانمها كه الان در ايران خود درمانی مى‌كنند از عوارض اين داروها خبر ندارند. عارضه اين داروها به صورت رسوب آهن مخصوصاً در كبد است. به محض اينكه مقدار آهن از حد معینی افزايش پيدا كند در نقاط مختلف بدن رسوب می‌كنند كه مى‌توانند مخصوصأ به كبد و مغز استخوان صدمه بزنند، تنظيم اين داروها براى مريض مشكل است چون مريض نمى‌داند چه هنگامي بايد از اين داروها استفاده كند و چه هنگامى آنها را قطع كند و داروهاى سنتتيك اصولأ چون خلوصشان نسبت به مواد غذايی بالاست اگر شرايط استاندار رعايت نشود در هر كدام از داروها، ما عوارض جانبى داريم بنابراين توصيه مى‌شود بيشتر از مواد طبيعى استفاده شود.
دویچه وله: متشکر از وقتی که در اختیارمان قرار داید.
شبنم نوریان