کنگره ریاضیدانان اروپا؛ ریاضی فقط برای نابغه‌های تنها نیست
۱۳۹۵ مرداد ۴, دوشنبه
سارا زاهدی، نخستین زن در میان برندگان جوان جایزه EMS (European Mathematical Society) است. این دختر جوان ایرانی از سال ۲۰۱۴ به عنوان دستیار پروفسور در دانشکده فنی KTH در استکهلم مشغول به کار است.
زاهدی که ۳۴ سال دارد، در زمینه روش‌های سنجش سطوح متحرک و بازسازی آنها با کامپیوتر تحقیق می‌کند. نتایج تحقیقات وی در آینده می‌تواند در بهبود چیپ‌های کامیپوتری استفاده شود که اغلب در آزمایش‌های خون به کار گرفته می‌شوند.
سارا زاهدی در سن ده سالگی همراه با خانواده، پس از کشته شدن پدرش از ایران فرار کرده و در ابتدا به تنهایی به سوئد پناهنده می‌شود.
او که از کودکی به ریاضی علاقه‌ای خاص داشته با به یادآوردن آن روزها می‌گوید: «من هیچ کس را نمی‌شناختم و زبان سوئدی بلد نبودم، اما ریاضی زبانی بود که آن را می‌فهمیدم. سر زنگ ریاضی در مدرسه می‌توانستم با بچه‌های دیگر ارتباط بگیرم و دوست پیدا کنم.»
سارا زاهدی یکی از ۱۳۰۰ شرکت‌کننده‌ای است که در هفتمین کنگره ریاضی اروپا در شهر برلین حضور دارد و از جمله "ستاره‌های" این کنگره به شمار می‌رود. او معتقد است هر کسی توان فهم ریاضی را دارد.
به باور سارا زاهدی این نکته که ریاضی موجب وحشت خیلی‌ها می‌شود، شاید به این دلیل است که ریاضیدانان به اندازه کافی اهل ارتباط گرفتن نیستند. او می‌گوید: «ما باید خیلی بیشتر به سمت گروه‌های سنی جوان بریم و به آنها نشان دهیم که ریاضی در دنیای واقعی چه کاربردهایی دارد. من هم معتقدم که برنامه‌نویسی باید به عنوان یک رشته درسی در مدارس تدریس شود.»
"در مورد ریاضی نباید همیشه همه چیز را فهمید"
پتر شولتزه ۲۸ سال دارد و هر چند برخوردی دوستانه از خود نشان می‌دهد، اما به سرعت می‌توان فهمید که شرکت در یک سمینار برای او آسان‌تر از پاسخ‌دادن به پرسش‌های یک خبرنگار است.
پتر شولتزه در ۲۴ سالگی بدون داشتن مدرک دکترا لقب جوان‌ترین استاد دانشگاه آلمان را گرفت و در ۲۷ سالگی جوان‌ترین کسی بود که تا کنون برنده جایزه علمی "لایبنیتز" شد.
او هم در کنگره ریاضی اروپا در میان ۱۳۰۰ شرکت‌کننده یکی از ستاره‌ها به شمار می‌رود. شولتزه با خنده می‌گوید: «من حتی نمی‌توانم به ریاضی‌دان‌ها توضیح بدهم که مشغول چه کاری هستم.»
او در این کنگره مقاله‌ای را ارائه کرد که سطح آن حتی برای ریاضیدانان نیز چنان بالا بود که خیلی‌های‌شان گفته بودند، از نیمه‌های سخنرانی دیگر نمی‌فهمیدند او چه می‌گوید. شولتزه اما واکنشی بسیار خونسردانه دارد: «من اصولا فکر می‌کنم آدم در مورد ریاضی نباید همیشه همه چیز را بفهمد.»
او توضیح می‌دهد: «گرد فالتینگز، تنها آلمانی که برنده مدال فیلدز شده، هر ترم در بن یک سمینار در مورد هندسه محاسباتی ارائه می‌دهد. من زمانی که دانشجو بودم همیشه در این سمینار شرکت می‌کردم و هیچ‌وقت هم هیچ چیز از آن نفهمیدم. اما حالا باید بگویم که در آن سمینار خیلی چیزها یاد گرفتم. به نظرم اغلب وقتی کسی سریعا متوجه موضوع نشود و آن را نفهمد، ادعا می‌کند که بخش‌های مشخصی از یک مقاله بی‌معنی و بی‌فایده بوده است.»
"ریاضی برای نابغه‌های تنها نیست"
جیمز می‌نارد نیز از این سوءتفاهم‌ها گله‌مند است. این ریاضیدان ۲۹ ساله در دانشگاه آکسفورد مشغول تحقیق است و در کنار پتر شولتزه و سارا زاهدی یکی از برندگان جایزه EMS بوده است. به رغم آن که می‌نارد هم به عنوان یک نابغه شناخته می‌شود، خود او چندان اعتقادی به این موضوع ندارد که ریاضی تنها مختص نابغه‌های برگزیده است.
او می‌گوید: «واقعا حیف است که ریاضی به این شهرت دارد که برای همه نیست. من فکر می‌کنم این تصور که ریاضی فقط برای ’نابغه‌های تنها‘ست خیلی به این رشته ضرر می‌زند.»
می‌نارد در حیطه‌ای تخصص دارد که یکی از بزرگترین اسرار دنیای ریاضی به شمار می‌رود: اعداد اول. به گفته او شماری از پرسش‌های اساسی در مورد اعداد اول از چندین هزار سال پیش مطرح شده‌اند و هنوز پاسخی برای آنها یافت نشده است. همین ویژگی در مورد اعداد اول نیز موجب شگفتی او می‌شود.
این ریاضیدان جوان با خنده می‌گوید: «از بعضی جهات من هنوز یک بچه هستم که دوست دارد با بازی‌های فکری و منطقی سرگرم شود، با این تفاوت که حالا بابت این کار به من پول می‌دهند.»
می‌نارد شیفتگی‌اش به دنیای ریاضی را در این می‌داند که ریاضی به همه چیز نفوذ می‌کند: «تو می‌توانی تنها از پشت میز تحریرت فقط با یک ورق کاغذ و به‌کارگیری منطق، به پرسش‌هایی اساسی در مورد جهان پاسخ بدهی.»