گزارش ارتش امريكا در باره شكنجه زندانيان عراقى در ابوغريب

در بخشى از گزارش تحقيقى جديد وزارت دفاع امريكا پنتاگون در باره ماجراى رسوايى برانگيز شكنجه كه به خاطر آن تا كنون هفت تن از وابستگان به پليس نظامى متهم شده اند آمده است: “فرماندگان عالى رتبه امريكايى در عراق در زندان ابوغريب اجازه دادند مناسباتى به وجود آيد كه در آن شكنجه زندانيان و سورفتار با آنان امكان پذير بود. بدين ترتيب فرماندگان نشان دادند كه از قدرت رهبرى كافى برخوردار نيستند.”

اين گزارش كه قرار است در هفته آينده به كنگره امريكا عرضه گردد، همچنين مى گويد كه عملى كه قابل مجازات باشد يا دستورى از سوى فرماندگان عالى مقام وجود نداشته است و به ويژه نمى توان گفت كه دولت امريكا در اين ميان نفوذ سياسى خود را به كار گرفته است. دو فرمانده عالى رتبه جانيس كارپينسكى، كه رييس پليس نظامى در زندان بود، و توماس پاپاس، فرمانده لشكر امنيتى، كه مسئول بازجوييها بود، متهم اند به اينكه نتوانسته اند به قدر كافى از خود نيروى رهبرى و نظارت نشان دهند. البته هنوز روشن نيست كه اين دو نفر در مفهوم حقوق جزايى كار خلافى انجام داده باشند.

اما مطمئنا حدود ۲۰ تن از وابستگان به لشگر امنيتى نيز كه به طور مستقيم در شكنجه دادن زندانيان دست داشته اند، محاكمه خواهند شد. بدين ترتيب اين ادعاى وكيلان مدافع هفت متهم كنونى، از جمله ليندى انگلند، تاييد مى شود آنجا كه گفته اند پليسهاى نظامى به تنهايى عمل نكرده اند.

از سوى ديگر اما گزارش ياد شده، كه توسط ژنرال جورج فى تهيه گشته است، نشان مى دهد كه مدركى در دست نيست كه دال بر آن باشد كه ماموران امنيتى مستقيما دستور شكنجه را داده اند. در گزارش آمده است كه افراد دست به آزمايش زده اند و قواعد به گونه اى اشتباه تفسير شده اند. از آن گذشته در زندان به خاطر تعداد بالاى زندانيان شرايطى سخت حاكم بوده و نيروى كافى براى نظارت و حفاظت وجود نداشته است.

گروه تحقيق در گزارش خود به پرسنل پزشكى و بهدارى در زندان نيز توجه دارد. اين پرسنل بايد نخستين گروهى مى بوده كه متوجه سورفتار با زندانيان مى شده است. چون پزشكان و پرستاران بايد مجروحان را مداوا مى كرده اند، البته بدون آنكه كسى از اين همه خبرى به گوش فرماندگان برساند.

در گزارش مى توان خواند كه تقصيرى نيز متوجه ژنرال ريكاردو سانچز، سرفرمانده نيروهاى نظامى امريكايى در عراق در آن دوره، نيست. سانچز در اين ميان به امريكا بازگشته است.

در گزارش گفته شده است كه سانچز نه دستورى براى بدرفتارى داده و نه از آنچه در زندان رخ مى داده، آگاهى داشته است.

همه تحقيقاتى كه تاكنون انجام گرفته اند نشان مى دهند كه در بغداد و به ويژه در زندان ابوغريب جوى غيرقابل كنترل وجود داشته كه در آن اين ماجراى رسواكننده توانسته اتفاق بيافتد.

اينكه اين گزارش تا چه حد به نفع متهمان خواهد بود را دادگاههايى نشان خواهند داد كه از جمله در آلمان تشكيل مى شوند.