گفتوگوی روحانی و اوباما؛ انزوای تندروها، استقبال اصلاح‌طلبان و اصول‌گرایان
۱۳۹۲ مهر ۷, یکشنبه
به نظر می‌رسد که با گذشت دو روز از گفتوگوی تلفنی باراک اوباما، رئیس‌جمهور ایالت متحده آمریکا و حسن روحانی، رئیس‌جمهور ایران، دیدگاه جریانات مختلف سیاسی به این رخداد با صراحت بیشتری بیان می‌شود.
اکثر روزنامه‌های روز یکشنبه هفتم مهر (۲۹سپتامبر) به موضوع بازگشت حسن روحانی به تهران و استقبال هواداران و اعتراض مخالفان وی پرداخته‌اند. روزنامه‌های اصلاح‌طلب با عنوان‌هایی همچون "روحانی متشکریم" و "بازگشت قهرمانانه" به این موضوع پرداختند.
روزنامه‌های رسالت، جمهوری اسلامی و اطلاعات نیز رویکردی مثبت به سفر حسن روحانی به نیویورک داشتند. روزنامه جوان نزدیک به سپاه پاسداران نیز تیتر اصلی خود را به این گفته روحانی که ''از سیاست رهبری عدول نمی‌کنم'' اختصاص داده است.
مخالف‌خوانی کیهان و خشم حسین شریعتمداری
اما شاید بتوان گفت، در میان روزنامه‌های اصلی تنها کیهان رویکردی منفی به گفتوگوی اوباما و روحانی از خود نشان داده است. این روزنامه در تیتر اول خود نوشت: «امتیار نقد دادیم، امتیاز نسیه گرفتیم».
حسین شریعتمداری، مدیرمسئول روزنامه کیهان، در سرمقاله این روزنامه تلویحا حسن روحانی را به دروغ‌گویی متهم کرده و می‌نویسد: «اگر درخواست مکالمه از سوی آقای روحانی بوده است، آیا نسبت دادن آن به آمریکایی ها با شعار ''دولت راستگویان'' در تناقض نیست؟»
شریعتمداری اضافه می‌کند: «چنانچه این درخواست از سوی آمریکایی‌ها بوده است، نشان دهنده آن است که دولت آمریکا حتی در حد و اندازه اعلام نظر درباره یک مکالمه تلفنی هم صداقت نداشته و قابل اعتماد نیست.»
این روزنامه در بخشی دیگر از گزارش‌های خود در مورد حواشی حضور حسن روحانی در نیویورک، از متهم شدن کیهان به همسویی با سیاست‌های دولت اسرائیل به شدت انتقاد کرده است.
برخی وب‌سایت‌های خبری نزدیک به اصلاح‌طلبان، در روزهای اخیر مواضع روزنامه کیهان در مورد رویکرد حسن روحانی و تیم همراه وی در قبال ایالات متحده آمریکا بر سر پرونده هسته‌ای این کشور را همسو و مشابه با سیاست‌ها و اظهارات نخست‌وزیر اسرائیل ارزیابی می‌کنند.
استقبال نمایندگان مجلس از تعامل با آمریکا
بسیاری از نمایندگان مجلس ایران در گفت‌وگو با وب‌سایت‌های خبری از گفتوگوی تلفنی حسن روحانی و باراک اوباما حمایت کردند. این نمایندگان همچنان تصریح کردند که ایران به هیچ عنوان از "حقوق هسته‌ای قانونی خود" عقب‌نشینی نخواهد کرد.
اسماعیل کوثری، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس ایران، تماس تلفنی اوباما با روحانی را نشانه "نیاز آمریکا به ایران" خواند و گفت: «مواضع روحانی بسیار خوب بود.»
این نماینده اصول‌گرای مجلس تصریح کرد: «این گفتگو نمی‌تواند اتفاق رو به جلویی در روابط و مناسبات میان دو کشور باشد، مگر آنکه آمریکایی‌ها در عمل نشان دهند خواهان تغییر در چگونگی روابط هستند.»
عزت الله یوسفیان، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس ایران نیز گفت: «این ارتباط تلفنی نشان می‌دهد آنچه تاکنون در خصوص حل مشکلات فی‌مابین رد و بدل شده صرفا تعارف سیاسی نبوده و این اتفاق می‌تواند سرآغاز یک همراهی، همکاری، رایزنی و تفاهم سازنده باشد.»
غلامرضا تاجگردون، نماینده دیگر مجلس ایران نیز گفت: «در روابط میان ایران و آمریکا تابویی وجود نداشت که با این ارتباط تلفنی شکسته شده باشد؛ بلکه این اتفاق یک امر عادی در دنیای دیپلماسی بود.»
این عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس افزود: «به نظر من این اتفاق باید زودتر روی می‌داد که شاید هفت، هشت سال به تاخیر افتاد و اگر پیش از این نیز طرفین به حفظ حقوق یکدیگر متعهد شده بودند این اتفاق پیشتر روی می‌داد.»
دفاع از دیپلماسی ''نرمش قهرمانه'' و انتقاد از تندروها
کمال‌الدین پیرموذن، دیگر نماینده مجلس، به وب‌سایت فرارو درباره گفتوگوی تلفنی روحانی و اوباما گفت: «این ارتباط تلفنی برای تحقق حماسه سیاسی و حماسه اقتصادی در سالی که حضرت آقا این نامگذاری را مطرح و تئوری دیپلماسی نرمش قهرمانانه را به دولت یازدهم توصیه کردند بسیار ضرورت داشت و انشالله مبارک است.»
این نماینده مجلس با اشاره به اینکه امیدوار است این تماس تلفنی "پلی برای تعالی بیشتر ایران" باشد، افزود: «بنازم به ناز شست آقای رئیس‌جمهور که ملاک عمل خود را اعتدال و تعامل با تمام دنیا قرار دادند.»
ابراهیم نکو، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس ایران نیز با اشاره به رویکرد روحانی نسبت به سیاست خارجی تصریح کرد: «این حرکت می‌تواند نوعی اعتمادسازی از سوی ایران باشد که به دنبال شفاف‌سازی است.»
وی با سازنده خواندن گفتوگوی اوباما و روحانی افزود: «به شرط آنکه ما همچنان با تفکر اعتدالی پیش رویم و آنچه که مقام معظم رهبری در مورد نرمش قهرمانانه عنوان کردند را در دستور کار قرار دهیم؛ در غیر این صورت اگر گروه‌های تندور بخواهند در جهت تحمیل نظرات خود گام بردارند می‌تواند آسیب‌رسان باشد.»
درخواست برخورد با حمله‌کنندگان به روحانی
اقدامات عده‌ای در مراسم استقبال از حسن روحانی که سایت‌های خبری از آنان با عنوان ''لباس شخصی'' و ''نیروهای حزب‌اللهی'' نام برده‌اند نیز با واکنش منفی برخی نمایندگان مجلس و وب‌سایت‌های خبری درون ایران قرار گرفت.
در این باره یک نماینده مجلس به وب‌سایت ''خانه ملت'' با اشاره به اینکه رفتار ''افراطیون خودسر'' در مراسم استقبال از رئیس‌جمهور ضربه به نظام بود، گفت: «دستگاه قضا با اقدامات خودسرانه برخورد جدی کند.»
محمدعلی اسفنانی، سخنگوی کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس ایران، با بیان اینکه مذاکره تلفنی روحانی با اوباما و نشست نیم ساعته محمدجواد ظریف با وزیر امور خارجه آمریکا "در راستای حفظ مصالح و ارزش‌ها" بوده است، افزود: «به طور یقین تصمیم‌گیری در موارد مهم از سوی رهبر معظم انقلاب اتخاذ می‌شود.»
وی با اشاره به ''اقدامات خودسرانه و افراطی‌گری'' در سال‌های اخیر تصریح کرد: «در شرایط کنونی با توجه به دستاوردهای دولت یازدهم در سفر به نیویورک برخورد با متخلفان و افراطیون ضروری است، تا در آینده شاهد این گونه اقدامات نباشیم.»
سایت‌های خبری همچنین روز گذشته تصاویری را از پرتاب‌کننده کفش به سوی حسن روحانی منتشر کردند. در تصویری دیگر نیز از حضور عضو ارشد ستاد انتخاباتی سعید جلیلی در میان معترضان خبر دادند.
حمله به حسن روحانی در رسانه‌های بین‌المللی نیز بازتاب داشت. از جمله نیویورک‌تایمز گزارش داد که از حسن روحانی در بازگشت به تهران با تخم مرغ و لنگه کفش استقبال شد.