گفتگو با خانم اوتا توفرن رئیس بخش آن‌لاین دویچه وله
خانم اوتا توفرن (Uta Thofern)، سردبیر بخش آن‌لاین دویچه وله است. او از سال ۲۰۰۲ همکاری با دویچه وله را آغاز کرده و پیش از آن به عنوان روزنامه نگار و دبیر خبر در رادیو و تلویزیون در شهرهای لایپزیک، تورینگن، برلین و لوگوزامبورگ کار کرده است.
دویچه‌وله: به‌عنوان نخستین پرسش بفرمایید بخش آن‌لاین دویچه وله هم‌اکنون به چند ربان تهیه و انتشار می‌یابد؟
اوتا توفرن: بخش آن‌لاین دویچه وله هم‌اکنون شامل هفت زبان مهم می‌شود و بزودی با آغاز آن‌لاین فارسى می‌شود هشت زبان که هر یک تحریریه خاص خودرا دارند و بطور برنامه‌ریزى شده به تولید و انتشار مطالب می‌پردازند. هریک از این بخش‌ها در حوزه زبانی و جغرافیاى زیرپوشش خود موفق هستند. به عنوان مثال براساس تحقیق انجام شده توسط موسسه‌ی «راوبط خارجی» (IFA) آن‌لاین عربى دویچه وله منبع مراجعه حدود ۲۰ درصد از روزنامه‌نگاران عرب‌زبان به صورت "زیاد" و "خیلى زیاد" است.
چرا آن‌لاین؟ دویچه وله چرا و چطور به فکر تدارک بخش آن‌لاین، مجزا از رادیو افتاد؟
دویچه وله به عنوان یکى از نخستین فرستنده‌هاى زیر پوشش ARD (کانال اول رادیو تلویزیون دولتى آلمان) بخش آن‌لاین داشت. همچنین دویچه وله خیلی زود متوجه شد، اینترنت – یا بهتر بگوییم تله مدیا – یک رسانه‌ى مستقلی است و از این رو محتوا در اینترنت بایست بگونه‌اى دیگر عرضه گردد. در اینترنت کاربران می‌خواهند و می‌توانند محتوا را به عنوان مثال نه بطور خطى و در یک نظم از پیش معین شده، بلکه بنا به تصمیم خود و براساس نیاز و پیش‌آگاهى خود مورد استفاده قرار دهند. ازهمین‌رو بخش‌هاى آن‌لاین بطور متغییر تنظیم شده‌اند.
به این باید نقش آرشیوی اینترنت را اضافه کرد که همانند دانشنامه‌اى، محتوا و اطلاعات را به صورت چندرسانه‌اى عرضه مى‌کند؛ یعنى دنیایی با امکانات بى‌حد و مرز. به همین دلیل، از سال ۲۰۰۱ بخش آن‌لاین دویچه وله یک پایه‌ى رسانه‌اى مستقل دویچه وله محسوب می‌شود.
اینکه راه‌اندازى بخش مستقل آن‌لاین تصمیم درستى بود، این را می‌توان علاوه بر واکنش مثبت کاربران، در افزایش مداوم شمار مراجعان دریافت و نیز همکارانى که به مطالب بخش‌هاى آن‌لاین دویچه وله لینک می‌دهند و یا به انتشار مجدد مطالب ما در وبسایت‌هاى خود اقدام مى‌کنند. شاهد مثال ازاین نوع همکاری‌ها: همکارى وب‌سایت rambler.ru در روسیه، tagesschau.de در آلمان، یا sina.com در چین. افزون براینها نمایندگی‌هاى آلمان در خارج و پرتالی همچون sign-and-sight.com
علاوه برآنچه گفته شد، دلیل خاصى هم در ارتباط با ایران و راه‌اندازی آن‌لاین فارسی وجود دارد؟
استفاده از اینترنت در ایران در سال‌هاى اخیر بطور جهشی افزایش یافته است. اکنون بیش از ۱۰ درصد ایرانی‌ها بطور منظم از اینترنت استفاده می‌کنند و این میزان روز بروز افزایش می‌یابد.
موفقیت سایت اینترنتی بخش رادیوی فارسی دویچه وله نشان می‌دهد که محتوای اینترنتی متقاضی دارد. افزون براین، چون در ایران آزادی مطبوعات وجود ندارد، اینترنت برای خیلی‌ها آخرین امکان برای آزادی بیان شده است. هر چند مقام‌های ایران تلاش دارند دسترسی به اینترنت را محدود نمایند ، اما کاربرانی ایرانی نیز می‌دانند چگونه باید محدودیت‌های فنی را دور بزنند. وجود دهها هزار وبلاگ به زبان فارسی ثابت می‌کند که شبکه اینترنت به فضایی در برابر فضای رسمی و تحت کنترل حکومت تبدیل شده است. برای دویچه وله همین امر دلیل کافی برای راه اندازی آن‌لاین فارسی است.
تا چه حد وضع ویژه ایران و بحرانی که هم‌اکنون با جامعه جهانی دارد، در راه اندازی آن‌لاین فارسی دویچه وله نقش دارد؟
برای ما گفتگو با ایران تنها در سایه و در چهارچوب بحران اتمی مطرح نیست. آلمان بطور سنتی مناسبات ویژه ای با ایران دارد. ۴۵ سال فعالیت بخش فارسی رادیو آلمان بی‌مضمون و فاقد هدف نیست. علاوه بر مناسبات سیاسی، فرهنگ نیز نقش بزرگی ایفا می‌کند که علائق مشترک در این زمینه تاریخی طولانی دارد.
البته وضعیت کنونی از دو جهت نقش تسریع کننده ایفا می‌کند؛ از یک سو، تشنگی فزاینده به اطلاعات و از سوی دیگر نیاز متقابل به ارتباط و تبادل نظر. در چنین شرایطی چه چیزی بهتر از راه اندازی یک وسیله اینترنتی اینترآکتیو است؟
هم اکنون بخش‌های مجزای آن‌لاین دویچه وله به چندین زبان، از جمله عربی وجود دارد؟ چه نتایجی از آنها بدست آمده است؟
همانطور که گفته شد، آن‌لاین عربی دویچه وله – براساس نامه‌هایی که ما دریافت کرده‌ایم، در میان اصحاب مطبوعات، مانند روزنامه‌نگاران، همینطور جوانان، دانشجویان و دانش آموزان انعکاس بسیار وسیعی داشت. در ماجرای جنجال کاریکاتورهای حضرت محمد، ما ای – میل‌های زیادی دریافت کردیم که علاقمند به گزارش دهی در این باره از نظرگاه اروپایی بودند. اطلاع رسانی رسانه‌های عرب‌زبان بطور طبیعی از موضع عربی است، در حالی که نقطه نظرات اروپایی‌ها و آلمانی‌ها برای کاربران عرب‌زبان ما خیلی مهم است. بویژه آنکه اتحادیه اروپا در سیاست بین‌المللی نقش کم اهمیتی ندارد.
همچنین اطلاعات درباره شیوه زندگی آلمانی‌ها ، تحصیل در مدارس عالی آلمان، و یا گزارش دهی در این باره که شهروندان آلمانی چگونه با مسائل و مشکلات اجتماعی و اقتصادی برخورد می‌کند، علاقمندان زیادی دارد.
مراجعه به آن‌لاین عربی دویچه وله ، پس از گسترش آن، در فاصله یکسال ده برابر افزایش یافته و این روند بخصوص پس از آنکه ما با یکی از پرتال های بزرگ مراکشی قرارداد همکاری امضا کردیم بازهم روبه فزونی گذاشته است.