یادواره‌ی پرمتانت ملتی مقاوم
۱۳۹۰ شهریور ۲۱, دوشنبه
آمریکا در مراسمی تاثرآور، با قربانیان حمله‌های تروریستی ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ تجدید خاطره کرد. روزی که جهان غرب را دگرگون ساخت و در حافظه‌ی جمعی ابرقدرت آمریکا ثبت شد.
در آن بامداد سرنوشت‌ساز، کماندوهای مرگ با اقدام برخاسته از نفرت مذهبی خود از راه هوا، نه تنها باعث مرگ حدودا سه هزار تن شدند، بلکه برای بیشمار خانواده‌های آمریکایی رنجی به همراه آوردند و بر روان نسل کاملی از انسان‌ها تاثیر گذاشتند که تا آن‌زمان کشور و سرزمین خود را یورش‌ناپذیر و آسیب‌ناپذیر می‌پنداشتند.
۱۱ سپتامبر آمریکا را دگرگون ساخت
ولی تروریست‌ها همچنین به مغز استخوان ملتی مقاوم ضربه زدند که در نگاهی به عقب می‌توان گفت، اعتماد به‌نفس‌اش از رویدادهای این روز به‌ندرت آسیب دیده است. مراسم یادبود و سخنرانی‌ها به مناسبت دهمین سالگرد این رویداد، موید همین واقعیت است. آمریکا دستخوش دگرگونی شد، ولی همان‌طور که باراک اوباما، رئيس‌جمهوری این کشور گفت، شخصیت خود را حفظ کرد.
ملت آمریکا به احترام قربانیان ۱۱ سپتامبر سر فرودآورد، افتادگی و باور عمیق خود را نشان داد. این ملت از مقاومت خود شرمسار نبود. بدین‌منظور، بوش رئيس‌جمهوری پیشین آمریکا، به‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌طور نمادین در کنار اوباما ایستاده بود.
ده سال جنگ بر ضد ترور: ترازنامه‌ای مختلط
بوش جنگ علیه ترور را آغاز کرد که در سال‌های بعد در عراق و افغانستان باعث مرگ ده‌ها هزار تن دیگر شد و ایالات متحده‌ی آمریکا را به مرزهای بنیه‌ی اقتصادی خود رساند. طبق تازه‌ترین ارزیابی‌ها، جنگ عراق و افغانستان، برای ایالات متحده‌ی آمریکا بیش از یک بیلیون (هزار میلیارد) دلار هزینه داشته است.
اینکه آیا جهان از این طریق امن‌تر شده است یا نه، پرسشی است که باید نسل‌های آینده به آن پاسخ گویند. ولی در هر صورت، جهانی عادلانه‌تر که کشورها و جوامع دارای اعتقادات مختلف را به هم نزدیک‌تر کند، در چشم‌انداز نیست. از زخم‌های عمیق ۱۱ سپتامبر، دشمن‌پنداری‌های تازه‌ای پدید آمدند. آن‌‌ها گاهی دارای اشکال غریبی هستند، برای نمونه در عراق. این جنگ فقط با در نظر گرفتن پس‌زمینه‌ی آن یعنی ملتی نامطمئن‌شده و شدیدا آسیب‌دیده قابل فهم است.
نظام ارزشی غرب متزلزل می‌شود
امروز با فاصله‌ای ده ساله، بعضی پدیده‌ها کمتر تهدیدآمیز به نظر می‌رسند تا بلافاصله پس از حمله‌های هیولاوار ۱۱ سپتامبر. اسامه بن‌لادن مرده است و ترور القاعده نتوانست بنیادهای تمدن آزادیخواهانه و نظام ارزشی غرب را ویران سازد. تروریست‌ها ناکام شده‌اند، حتا اگر برخی چیزها به‌گونه‌ای خطرناک دچار تزلزل شدند. از جمله این اصل که حکومت‌های قانون هرگز اجازه ندارند شکنجه کنند و اینکه حتا در جنگ نیز باید با اسیران مطابق با حقوق بین‌الملل رفتار کرد. گوانتانامو و ابوغریب موارد گناه در این جنگ ده ساله بودند.
در این میان حفره‌ی گراوندزیرو نیز پرشده است. یادمان باوقاری، خاطره‌ی مردگان را گرامی می‌دارد. همدردی ژرف با قربانیان و خویشاوندان آنان جاودانه شده است. به‌زودی در نیویورک، مرکز تجارت جهانی تازه‌ای به آسمان منهتن سربرخواهد کشید.
آمریکا تاب آورد، ولی دیگر هرگز آن کشوری نخواهد شد که پیش از ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ بود.
Daniel Scheschkewitz
BM/AJ