۱۲۵ سال از تولد جیمز جویس خالق «اوليسس» گذشت

جویس پس از تحصیل در رشته‌ی ادبیات به پاریس رفت تا در رشته‌ی پزشکی به تحصیل بپردازد. اما با مرگ مادر تحصیل را ناتمام گذارد و به ایرلند بازگشت. در همین سالها روی نخستین رمان خود کار می‌کرد که اما آن را در سال ۱۹۱۶ پس از دست‌کاری‌های بسیاری که در آن انجام داده بود با نام «چهره هنرمند به هنگام نوجوانی» منتشر کرد.

در روز ۱۶ژوئن ۱۹۰۴، همانروزی که او آن را با نام « بلومز دی» در ادبیات جاودانه کرده است، با «نورا بارنکل» آشنا شد. از آن پس نورا الهه الهامش، دلداده‌اش و مادر دو فرزندش بود که سرانجام پس از زمانی دراز زندگی مشترک با یکدیگر ازدواج کردند.

جویس و نورا در سال ۱۹۰۵ به ترییس رفتند و در آنجا بود که در سال ۱۹۰۷ نخستین جنگ شعر خود را بنام «موسیقی مجلسی» منتشر کرد و نیز «مردگان»‌ معروفترین داستان خود را در همانجا نوشت. داستان مردگان در سال ۱۹۱۴ همراه با داستانهای دیگری در مجموعه‌ی «دوبلینی‌ها» چاپ و منتشر شد.

پس از ورود ایتالیا به جنگ جویس و خانواده‌اش به سوییس رفتند و درهمانجا بود که کار روی «اولیسس» را آغاز کرد. در این رمان بزرگ كه نزدیک به چهل‌هزار واژه را دربرمی‌گیرد، او درباره‌ی روابط خانوادگی‌اش، درباره‌ی دیدار نخستین‌اش با «لئوپولد بلوم» و نیز درباره‌ی آزمونهای جنسی‌اش آگاهی‌هایی می‌دهد.

برای نورا، همسر جویس، که می‌گفت کتابهای شوهرش را نمی‌فهمد، اینگونه رازگشایی‌ها دردآور بود. این رمان بخاطر آنکه بی‌پرده مسایل جنسی را بازتاب می‌داده بود، نخست به‌گونه‌ای سانسورشده منتشر گردید، اما در سال ۱۹۵۸ متن کامل آن انتشار یافت.

بیماری چشم مانع بزرگی در کار و خلاقیت ادبی جویس پدید آورده بود. در سال ۱۹۲۲ با همسر و فرزندانش به پاریس رفت. پس از پایان یافتن رمان «اولیسس»، رمان «بیداری فینگان‌ها» را آغاز کرد. این رمان یک بازی بزرگ با واژه‌ها بود که صرف‌نظر از سخت‌فهم‌بودن هیچکس نمی‌توانست ادعا کند که همه‌ی آن را خوانده است.

رمان «Opus Magnum» در سال ۱۹۳۹ منتشر گردید که همگان برآن بودند که برگردان آن به‌زبانی دیگر امکانپذیر نیست. با این وجود برگردان آلمانی آن در سال ۱۹۹۳ منتشر گردید. جیمزجویس در روز ۱۳ ژانویه ۱۹۴۱ در زوریخ در پی یک جراحی روده چشم از جهان فروبست.