۱۵۰ سالگی کمیته بینالمللی صلیب سرخ
۱۳۹۱ بهمن ۲۹, یکشنبه
ژان آنری دونان بازرگانی سوئیسی بود که در جریان جنگ‌های ناپلئون سوم در میانه‌ی قرن نوزدهم نیز در پی تجارت بود. او به دنبال سپاه پادشاه فرانسه به ایتالیا رفت و از نزدیک شاهد مصاف جنگی سولفورینو بود. زمانی که وی درد و رنج و سیه‌روزی مجروحان جنگی را به چشم دید، دگرگون شد و دیگر نتوانست آرامش بیابد.
دونان با یاری چهارتن از دیگر انسان‌دوستان همفکر خود تصمیم گرفت سازمانی از داوطلبان بی‌طرف برای کمک به مجروحان جنگی تاسیس کند. در تاریخ ۱۷ فوریه سال ۱۸۶۳ این سازمان با نام "کمیته‌ی بینالمللی جوامع یاری‌رسانی برای پرستاری مجروحان" در ژنو بنیادگذاری شد. مدت کوتاهی پس از آن، یک صلیب سرخ ساده به نماد این تشکیلات تبدیل شد.
اکنون ۱۵۰ سال از آن رویداد می‌گذرد. این مناسبت فرصتی است برای قدردانی از هزاران انسان داوطلبی که در شرایطی دشوار و گاه بسیار خطرناک به یاری انسان‌های دردمند و آسیب‌دیده می‌شتابند.
در برابر چالش‌های بزرگ
این افراد امروزه نیز در سراسر جهان در ماموریت هستند؛ از سوریه و افغانستان و عراق و سومالی و مالی که درگیر جنگ هستند گرفته، تا کشورهایی که فاجعه‌ای طبیعی در آنها هزاران انسان را دردمند و نیازمند ساخته است.
پتر ماورر، رئیس کمیته‌ی بینالمللی صلیب سرخ می‌گوید، جنگ‌افزارهایی که در درگیری‌های نظامی به کار گرفته میشوند، همواره خطرناک‌تر، و نبردها همواره محاسبه‌ناپذیرتر میشوند.
صلیب سرخ جهانی در تابستان سال گذشته گزارشی منتشر کرد که بر پایه‌ی آن تنها در سال ۲۰۱۱ حدود ۵ میلیون کودک و زن و مرد در مناطق بحرانی از کمک‌های درمانی همکاران صلیب سرخ استفاده کرده‌اند.
صلیب سرخ جهانی در سال ۲۰۱۳ نیز در برابر چالش‌های بزرگی قرار دارد. این سازمان در کنار تشکیلات "هلال احمر" تنها سازمان امداد است که در مناطق جنگزده‌ی جهان فعالیت می‌کند. یکی از دلایل این امر، اصولی است که آنری دونان از نخستین روز تاسیس این سازمان بر پرچم آن نوشت. این اصول عبارت‌اند از: استقلال، فراحزبی بودن و بی‌طرفی.
کسی که می‌خواهد در جبهه‌های جنگ میان گروه‌های متخاصم نقش امدادگر و یاری‌رسان را داشته باشد، می‌باید خود را از سیاست دور نگاه دارد. وگرنه امکان گسیل پزشک و بهیار به مناطق جنگی‌ای وجود نخواهد داشت که طرفین دعوا در آن امدادگران خارجی را تحمل نمی‌کنند.
درست به همین دلیل هم کشور سوئیس به سبب بی‌طرفی سیاسی تاریخی خود توانست به میهن آرمانی صلیب سرخ جهانی تبدیل شود. تا کنون اعضا و رئيس کمیته‌ی مستقل رهبری صلیب سرخ همواره شهروندان سوئيس بوده‌اند. ولی کمک مشخص در محل توسط هزاران داوطلبی انجام می‌گیرد که برای این تشکیلات کار می‌کنند.
پاسدار حقوق بینالمللی
بی‌طرفی و استقلال، جزو اصول صلیب سرخ جهانی به عنوان پاسدار حقوق انساندوستانه‌ی بینالمللی نیز هستند. هدف از این قاعده که کنوانسیون ژنو برپایه‌ی آن تدوین شده، محافظت از غیرنظامیان، زندانیان، مجروحان و نیز پاسداری از خانه‌ها، بیمارستان‌ها، مدارس و مراکز نیازمندی‌های عمومی در جریان منازعات مسلحانه در کشورهای مختلف است.
صلیب سرخ بینالمللی معتقد است که امروز زمان آن گذشته است که این سازمان محرمیت را به هر قیمت حفظ کند. کمیته‌ی بینالمللی صلیب سرخ از رفتار خود در زمان جنگ جهانی دوم و جنایات رژیم نازی در آلمان آموخته است و تجربه‌ی آن زمان خود را "شکستی بزرگ" می‌نامد.
مسئولان صلیب سرخ در وبسایت این تشکیلات خود را سرزنش کرده‌اند که در زمان جنایات رژیم نازی با شدت بیشتر برای تلاش جان یهودیان از مرگ فعالیت نکردند و اجازه دادند وابستگی سنتی به روش‌های اولیه‌‌ی کار، دست و پای آنان را در این زمینه ببندد.
کمیته‌ی بینالمللی صلیب سرخ اگر امروز شاهد زیرپاگذاشتن حقوق بینالمللی توسط قدرت‌مداران و تخطی آنان از فراهم آوردن امکان کمک‌رسانی توسط سازمان‌های امداد باشد، دیر یا زود این مساله را علنی می‌کند.
از این رو، پتر ماورر، رئیس کمیته‌ی بینالمللی صلیب سرخ اخیرا در برابر رسانه‌ها از خشونت علیه غیرنظامیان در سوریه انتقاد کرد و از رژیم بشار اسد خواست که ورود امدادگران بینالمللی به مناطق جنگزده را ممکن سازد.