گفت‌وگوی اسرائیل با ۱۰ کشور در مورد انتقال سفارت به اورشلیم
۱۳۹۶ دی ۵, سه‌شنبه
زیپی هوتوولی، معاون وزیر خارجه اسرائیل شامگاه دوشنبه (۲۵ دسامبر / ۴ دی) در گفت‌وگو با رادیوی دولتی این کشور گفت، اسرائیل در حال حاضر با دست کم ۱۰ کشور جهان سرگرم گفتوگوست تا سفارتخانه‌های آنها از تل‌آویو به اورشلیم (بیت‌المقدس) منتقل شود.
این مقام دولتی همچنین تصریح کرد، تصمیم دونالد ترامپ در مورد به رسمیت شناختن اورشلیم به عنوان پایتخت اسرائیل و همچنین انتقال سفارتخانه ایالات متحده به این شهر موجی از تصمیمات مشابه را از سوی دیگر کشورها به دنبال خواهد داشت. او افزود: «آنچه ما تا کنون شاهد آن بوده‌ایم، تنها آغاز راه بوده است.»
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
در ایام کریسمس گواتمالا اعلام کرد که قصد انتقال سفارتخانه‌اش از تل آویو به اورشلیم را دارد. جیمی مورالس، رئیس جمهوری گواتمالا، روز یکشنبه (۲۴ دسامبر/ ۳ دی) در شبکه اجتماعی توئیتر نوشت که به وزارت خارجه کشورش دستور داده است تا روند انتقال سفارتخانه این کشور در اسرائیل، از تل‌آویو به اورشلیم را به جریان بیندازد.
گواتمالا پس از آمریکا دومین کشوری است که قصد اجرای چنین برنامه‌ای را دارد، اگر چه هنوز تاریخ دقیقی برای انتقال سفارتخانه‌ی این کشور به اورشلیم تعیین نشده است.
بیشتر بخوانید: گواتمالا سفارتخانه خود در اسرائیل را به اورشلیم منتقل می‌کند
دنی دنون، نماینده اسرائیل در سازمان ملل، در نخستین واکنش به اقدام گواتمالا با انتشار پیامی در شبکه توئیتر از رئیس جمهوری این کشور به خاطر "شجاعت" او قدردانی کرد.
رادیوی دولتی اسرائیل به نقل از یک مقام دیپلماتیک همچنین گزارش داد که این کشور سرگرم گفت‌وگو با کشورهایی چون هندوراس، رومانی، فیلیپین و سودان جنوبی در مورد انتقال سفارتخانه‌های آنها به اورشلیم است.
او در این راستا تصریح کرد که در حال حاضر تماس‌های اولیه صورت گرفته و نمی‌توان از مذاکرات مشخص سخن گفت.
مناسبات دیرینه گواتمالا با اسرائيل
اگر چه گواتمالا تنها چند صد شهروند یهودی دارد، اما مناسبات این کشور با اسرائیل در دهه‌های گذشته بسیار تنگاتنگ بوده است. گواتمالا اولین کشور آمریکای لاتین بود که پس از جنگ جهانی دوم کشور اسرائیل را به رسمیت شناخت و در همان زمان نیز در اورشلیم سفارتخانه‌ای دایر کرد.
به نوشته‌ی روزنامه‌ی اسرائیلی هاآرتص گواتمالا یکی از ۱۶ کشوری بود که سفارتخانه‌های آنها تا اواخر دهه ۷۰ و اوایل دهه ۸۰ میلادی در اورشلیم بوده است.
درگیری‌ها و تنش روزافزون میان اسرائیل و همسایگانش پس از جنگ‌های شش روزه و همچنین جایگاه حقوقی اورشلیم سبب شد که این کشورها به مرور زمان سفارتخانه‌های خود را به تل آویو منتقل کنند.
۱۱ کشور از ۱۶ کشوری که در گزارش هاآرتص به آنها اشاره شده، کشورهای آمریکای لاتین بوده‌اند. در دوران تسلط ناسیونال سوسیالیستها بر آلمان و در جریان جنگ جهانی دوم و فاجعه هولوکاست ده‌ها هزار یهودی برای نجات جان خود به آمریکای جنوبی و مرکزی گریختند. به همین خاطر نیز ارتباط تنگاتنگی میان این کشورها و اسرائیل وجود دارد.
اسرائیل در دوران اخیر در عرصه‌های گوناگون از جمله احداث بیمارستان‌ها و نیز در زمینه‌های کشاورزی و زیست‌محیطی از گواتمالا پشتیبانی کرده است. از آن گذشته شماری از افسران پلیس گواتمالا دوران آموزشی خود را در اسرائیل گذارنده‌اند و میان ارتش‌های دو کشور نیز همکاری‌های نظامی وجود دارد.
مورالس، رئیس جمهوری گواتمالا حدود یک سال پیش سفری رسمی به اسرائیل داشت که در جریان آن چندین توافقنامه در زمینه‌های گوناگون میان دو کشور به امضا رسید.
مخالفت مجمع عمومی سازمان ملل
در حالی که مقامات اسرائیل از آغاز موجی برای انتقال سفارتخانه‌ها از تل آویو به اورشلیم سخن می‌گویند، اکثر کشورهای جهان مخالفت خود را با به رسمیت‌شناختن اورشلیم به عنوان پایتخت اسرائیل ابراز داشته‌اند.
مجمع عمومی سازمان ملل متحد پنجشنبه گذشته (۲۱ دسامبر) با اکثریت قاطع، تصمیم آمریکا در مورد به رسمیت شناختن اورشلیم به عنوان پایتخت اسرائیل را محکوم کرد. ۱۲۸ کشور جهان پیش از این قطعنامه از آمریکا خواسته بودند تا در تصمیم خود تجدیدنظر کند. این کشورها با رأی مثبت به قطعنامه‌ای علیه تصمیم ایالات متحده رأی دادند. ۹ کشور از جمله گواتمالا تصمیم آمریکا را تأیید کردند و ۳۵ کشور رأی ممتنع دادند.
دولت خودگردان فلسطین از رأی مجمع عمومی سازمان ملل استقبال کرد و آن را یک پیروزی تاریخی دانست. قطعنامه‌های مجمع عمومی ضمانت اجرایی ندارند، اما از اهمیتی نمادین برخوردارند. این قطعنامه نیز با توجه به رأی اکثریت کشورها، انزوای سیاسی آمریکا را در عرصه بین‌المللی نشان می‌دهد.
بیشتر بخوانید: واکنش‌های جهانی به قطعنامه مجمع عمومی سازمان ملل در مورد اورشلیم
آمریکا از قطعنامه مشابهی در شورای امنیت با حق وتوی خود جلوگیری کرده بود، اما در مجمع عمومی قادر به چنین امری نبود. دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا کشورهایی را که علیه تصمیم‌اش رأی داده بودند، به قطع کمک‌های مالی تهدید کرد.
درخور توجه آنکه حتی واتیکان نیز وارد بحث در مورد جایگاه حقوقی اورشلیم شده است. پاپ فرانسیس، رهبر کاتولیک‌های جهان در پیام خود به مناسبت عید کریسمس بار دیگر در مورد وضعیت اورشلیم (بیت‌المقدس) موضع‌گیری کرد و تأکید ورزید که جایگاه حقوقی این شهر باید به قوت خود باقی بماند.
هم اسرائیلی‌ها و هم فلسطینی‌ها اورشلیم را پایتخت خود می‌دانند. سفارتخانه همه کشورهای خارجی هم در تل‌آویو قرار دارد. دلیل این امر، ناروشنی موقعیت حقوقی اورشلیم است. اسرائیل بخش شرقی این شهر را در جنگ ۱۹۶۷ به اشغال خود در آورد و در سال ۱۹۸۰ آن را ضمیمه خاک خود کرد.
فلسطینی‌ها اما شرق اورشلیم را پایتخت کشور مستقل آتی خود می‌دانند. اسرائیل در مقابل، هر دو بخش شرقی و غربی این شهر را پایتخت "ابدی و تفکیک‌ناپذیر" خود می‌داند؛ ادعایی که از سوی جامعه جهانی به رسمیت شناخته نشده است.