افزایش افسردگی و بیماری‌های روانی در افغانستان

جنگهای سی ‌ساله و چالش‌های پس از آن، چون فقر، بیکاری و از دست دادن اعضای خانواده باعث افسردگی و افزایش امراض روانی در بین شهروندان افغانستان شده است. هم اکنون بیش از ۶۰ درصد مردم افغانستان مبتلا به امراض روانی خفیف و شدید هستند.مسئولان “بیمارستان صحت روانی“ در افغانستان می‌گویند: در طول سال ۲۰۰۸ بیش از ۴۵ هزار نفردر بیمارستانهای پایتخت و سایر ولایت‌ها بستری بوده‌اند، اما افراد بستری‌شده کسانی بود‌ه‌اند که خانواده‌‌شان وضع اقتصادی مرفهی دارند.

شمار اشخاصی که از بیماری روانی رنج می‌برند، اما توانایی مراجعه به بیمارستانها را ندارند، زیاد است. عبدالله فهیم، سخنگوی وزارت بهداشت یا صحت عامه‌ی افغانستان می گوید: «ما از طریق مساجد، برنامه‌های رادیویی و تلویزیون برای کاهش این امراض فعالیت‌های زیادی داشته‌ایم و در سرتاسر کشور تا کنون ۴۰ مرکز روانی فعال است که در پذیرش و مشورت‌دهی بیماران روانی عمل می کنند.» اما مردم افغانستان عملکرد وزارت صحت عامه را ناچیز دانسته و خواهان افزایش این فعالیت‌ها هستند.

وزارت صحت عامه‌ی افغانستان بزرگترین چالش را کمبود بودجه و مراکز درمانی اعلام کرده است. اما عده‌ای معتقدند که این وزارتخانه اگر بودجه هم داشته باشد، در کارش سهل‌انگاری می‌کند، به طوری که اعضای پارلمان افغانستان تصمیم گرفتند وزیر بهداشت را استیضاح کنند.

رمضان بشردوست، یکی از اعضای پارلمان افغانستان می‌گوید: «پزشکان بیمارستانها مانند قصاب عمل می‌کنند و افراد زیادی بر اثر بی‌توجهی آنها می‌میرند، اما وزیر هیچ توجهی نمی‌کند. یکی از شهروندان کابلی به نام علی‌شاه می گوید: «در جریان جنگ حدود سه میلیون نفر را از دست دادیم، ولی هنوز هم جنگ ادامه دارد؛ مسلم است که مردم ما افسرده می‌شوند.» سمیه، یک شهروند دیگر می‌گوید:« دلیل امراض روانی کمبود امکانات اولیه‌ی زندگی است. از سویی گرسنگی، عدم وجود برق، گاز، آب آشامیدنی، و از سوی دیگر ناامنی باعث شده است مردم ما بیماری روانی داشته باشند.» وی می‌افزاید:«وزارت بهداشت در درمان این بیماران کوتاهی می کند.» به گفته‌ی سمیه مدتهاست در محله شان شخصی زندگی می‌کند که از بیماری‌ای روانی رنج می‌برد. این شخص شبانه روز در کوچه‌ها قدم زده، خاک و گل دیوار را می خورد و خانه ای هم ندارد. اما هیچ یک از ارگانهایی که در این رابطه به آنها مراجعه شده، اقدامی برای درمان وی نکرده‌اند.

عبدالله فهیم، سخنگوی وزارت بهداشت افغانستان، تعداد بالای فرزندان در یک خانواده را عاملی دیگر برای افزایش امراض روانی و سوق دادن آنها به سوی مواد مخدر می‌داند. شماری از آگاهان بر این باورند که اگر دولت افغانستان برای درمان و رسیدگی به بیماران روانی تلاش نکند، با گذشت چند سال، مشکل دولت چندین برابر می شود، زیرا در آن صورت مجبور خواهد بود وقت و سرمایه خود را صرف درمان کسانی کند که از فرط افسردگی، معتاد و آلوده به مواد مخدر شده‌اند.