ترکیه و اسرائيل در پی عادی‌سازی روابط دیپلماتیک
۱۳۹۴ تیر ۴, پنجشنبه
مولود چاووش‌اوغلو، وزیر امور خارجه ترکیه، اخباری که درباره مذاکرات دیپلماتیک میان ترکیه و اسرائيل برای عادی‌سازی روابط دو کشور منتشر شده را تایید کرد.
روزنامه اسرائيلی "هاآرتص" از دیدار محرمانه دیپلمات‌های بلندپایه‌ی ترکیه و اسرائيل در شامگاه دوشنبه (۲۲ ژوئن / اول تیر ماه) خبر داده بود.
"مجله آلمان و ترکیه" (dtj) به نقل از "هاآرتص" می‌نویسد که فریدون سینیرلی‌اوغلو، مستشار وزارت امور خارجه ترکیه، با همتای اسرائيلی خود، دوره گلد، در شهر رم، پایتخت ایتالیا، دیدار کرده تا درباره "آشتی دیپلماتیک" دو کشور مذاکره کند.
سینیرلی‌اوغلو از سال ۲۰۰۲ تا سال ۲۰۰۷ سفیر ترکیه در تل آویو و پس از قطع روابط رسمی دیپلماتیک میان دو کشور، مسئول روابط سیاسی با اسرائیل در وزارت امور خارجه ترکیه بوده است.
به گزارش "هاآرتص"، وزارتخانه‌های امور خارجه‌ی دو کشور در ابتدا حاضر به موضع‌گیری درباره خبر دیدار نمایندگان خود در رم نبوده‌اند.
اما به گزارش سایت اینترنتی رادیو و تلویزیون ترکیه، یک روز پس از انتشار خبر دیدار دیپلمات‌های ترکیه و اسرائيل توسط "هاآرتص"، وزیر امور خارجه ترکیه ضمن تایید ملاقات سینیرلی‌اوغلو با گلد گفته است: «دیدار دو کشور با هدف عادی‌سازی روابط امری بسیار ساده است. چگونه می‌توان بدون دیدار و مذاکره به توافق رسید؟»
چاووش‌اوغلو همچنین اشاره کرده به اینکه دیدار میان دیپلمات‌های دو کشور چیز تازه‌ای نیست و کارشناسان دو کشور همواره با یکدیگر در ارتباط بوده‌اند.
به نوشته "مجله آلمان و ترکیه" به نقل از "هاآرتص"، دوره گلد، مدیرکل وزارت امور خارجه اسرائیل، دیدار خود در شهر رم را بدون آنکه قراری با مشاور امنیت ملی اسرائيل و فرستاده ویژه نخست وزیر اسرائيل در ترکیه گذاشته باشد، انجام داده است.
"راه طولانی عادی‌سازی روابط ترکیه و اسرائيل"
ترکیه در سال ۱۹۴۹ نخستین کشور منطقه خاورمیانه بود که حکومت اسرائيل را به رسمیت شناخت. ترکیه و اسرائيل برای دهه‌ها در زمینه سیاست امنیتی با یکدیگر همکاری نزدیک داشتند.
روابط دو کشور از زمان قدرت‌گیری "حزب عدالت و توسعه" مدام سردتر شد. "مجله آلمان و ترکیه" از برخوردی که در سال ۲۰۰۹ حین بحث درباره جنگ غزه میان رجب طیب اردوغان، نخست وزیر وقت ترکیه، و شیمون پرز، رئيس جمهور وقت اسرائيل، در اجلاس جهانی اقتصاد در داووس پیش آمد، به عنوان نقطه عطف در سرد شدن روابط میان ترکیه و اسرائيل نام برده است.
پس از ۳۱ مه ۲۰۱۰ سردی سیاسی بر روابط دو کشور حاکم شد؛ سفیر ترکیه در اسرائيل به کشور خود بازگشت و سفیر اسرائیل در ترکیه اخراج شد. در تاریخ مزبور حمله اسرائيل به کشتی ترکیه‌ای "ماوی مرمره" که به سمت غزه حرکت می‌کرد، باعث کشته شدن ۹ شهروند ترکیه شده بود.
با میانجی‌گری باراک اوباما، رئیس جمهور آمریکا، بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائيل، در سال ۲۰۱۳ در تماس تلفنی با همتای ترک خود اردوغان به خاطر حمله اسرائيل به "ماوی مرمره" و کشته شدن شهروندان ترکیه عذرخواهی کرد.
گفته می‌شود که رسیدگی حقوقی به پرونده مربوط به کشته شدن ۹ شهروند ترکیه از جمله موضوع‌های مورد بحث دیپلمات‌های اسرائيل و ترکیه در رم بوده است.
وزیر امور خارجه ترکیه ۲۴ ژوئن (۳ تیر) گفته است که اسرائيل با عذرخواهی خود یکی از شروط ترکیه را به جای آورده است. وی افزوده که "پرداخت غرامت و شکستن محاصره غزه" درخواست‌هایی است که ترکیه با اسرائيل مطرح کرده است.
چاووش‌اوغلو گفته که ترکیه منتظر پاسخ اسرائيل است، اما ممکن است به دلیل برخی معادلات سیاسی روند عادی‌سازی روابط دو کشور طولانی‌تر شود.
به گزارش "مجله آلمان و ترکیه"، با وجود سرد شدن روابط میان ترکیه و اسرائيل از سال ۲۰۱۰ و اظهارات ضداسرائيلی سیاستمداران ترکیه به خصوص شخص اردوغان، روابط اقتصادی دو کشور در سال‌های اخیر پیوسته گسترش یافته است.