1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

تولد ساعت مرکزی اروپا به لطف راه‌آهن

۱۳۹۷ فروردین ۱۳, دوشنبه

تا ۱۲۵ سال پیش هر یک از کشورهای اروپایی ساعت خود را داشتند. زمان بر اساس موقعیت خورشید در آسمان تعیین می‌شد و مردم پای پیاده یا سوار بر اسب سفر می‌کردند. تا اینکه خطوط راه‌آهن سده نوزدهم میلادی از راه رسیدند.

https://p.dw.com/p/2vNGM
ساعت اروپای مرکزی از ۱۲۵ سال پیش سال رسمی آلمان است
ساعت اروپای مرکزی از ۱۲۵ سال پیش سال رسمی آلمان استعکس: picture-alliance/dpa/P. Seeger

سال ۱۸۰۰ میلادی، جنوب آلمان روستایی کنار دریاچه بودنزه: خورشید که به وسط آسمان می‌رسید، ناقوس کلیسا به صدا درمی‌آمد، به نشانه آن‌که ساعت ۱۲ ظهر است و وقت‌نهار. این ساعت اما با ساعت نهار مزرعه‌داران روستای آن سوی دریاچه تفاوت می‌کرد.

در آن‌زمان هر منطقه و هر شهر ساعت خود را داشت و این تفاوت برای مسافری که پای پیاده یا سوار بر اسب از یک مکان به مکان دیگر سفر می‌کردند مهم نبود.

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

این وضعیت اما از سال ۱۸۲۵ میلادی و افتتاح نخستین راه‌آهن دنیا در انگلیس کمی ‌پیچیده شد. با از راه رسیدن خطوط را‌ه‌آهن سفر کردن ناگهان بسیار سریع شد و اختلاف ساعت میان مناطق مختلف اروپا به مشکل جدی برای راننده‌های لوکوموتیو تبدیل شد که نمی‌دانستند چه ساعتی در طول مسیر "ساعت درست" است.

شرکت‌های راه‌آهن برای پایان این آشفتگی ابتدا زمان "درست" را زمانی اعلام کردند که ساعت بزرگترین شهر آن منطقه نشان می‌داد. مثلا در ایالت بایرن آلمان ساعت مونیخ، ساعت رسمی و در پادشاهی پروس ساعت برلین، ساعت رسمی شرکت را‌ه‌آهن بود.

این اختلاف ساعت اما ۱۲ آگوست ۱۸۵۳ منجر به تصادفی سهمناک در آمریکا شد؛ یک راننده لوکوموتیو که ساعت جیبی خود را با شهری اشتباه هماهنگ کرده بود، وارد ریل اشتباه شد و با قطاری که از مسیر روبه‌رو می‌آمد تصادف کرد. در این حادثه ۱۳ نفر کشته شدند.

سفر با قطار روی خطوط راه‌آهن که به سرعت در سراسر اروپا گسترده شدند، آغاز دوران جدیدی بود که به زمان دقیق نیاز داشت
سفر با قطار روی خطوط راه‌آهن که به سرعت در سراسر اروپا گسترده شدند، آغاز دوران جدیدی بود که به زمان دقیق نیاز داشتعکس: Imago/newspix

شرکت‌های راه‌آهن برای پرهیز از وقوع چنین حوادثی تصمیم گرفتند ساعتی که در مرزهای هر کشور مشخص می‌شود را به عنوان ساعت رسمی در نظر گیرد. این راه‌حل اما در کشورهای کوچک اروپای مرکزی جوابگو نبود. مثلأ در ایستگاه راه‌‌آهن دریاچه بودنزه که با پنج کشور آلمان، اتریش، سوئیس، فرانسه و ایتالیا هم مرز است، همزمان پنج ساعت رسمی وجود داشت.

نخستین گام جدی برای پایان این وضعیت آشفته سال ۱۸۸۴ در یک کنفرانس در واشنگتن مطرح شد: تنظیم سیستمی که از ۲۴ منطقه زمانی تشکیل شده است. این سیستم با در نظر گرفتن اینکه زمین ۳۶۰ درجه طول جغرافیایی دارد و هر شبانه‌روز یک بار به دور خود می‌چرخد، مطرح شد. با در نظر گرفتن این دو داده، هر ۱۵ درجه تغییر طول جغرافیایی یک "ساعت" در نظر گرفته شد و به این ترتیب ساعت اروپای مرکزی متولد شد.

اجرای این پیشنهاد در کشورهایی اروپایی اما آسان نبود. به عنوان مثال در آلمان بسیاری در مورد آن تردید داشتند. اما در نهایت با پافشاری ارتش و شرکت‌ راه‌آهن ساعت اروپای مرکزی با یک مصوبه قانونی از اول آوریل ۱۸۹۳ یعنی ۱۲۵ سال پیش اجرایی شد.