خاموشی ملکه راک؛ سیری در زندگی پرفراز و نشیب تینا ترنر

تینا ترنر، ملکه راک که دهه‌های زیادی سالن‌های عظیم و استادیوم‌های بزرگ را برای اجرای کنسرت پر می‌کرد، در سن ۸۳ سالگی در سوئیس درگذشت؛ کشوری که چند دهه "وطن انتخابی" او محسوب می‌شد. او در سال‌های اخیر با بیماری‌های متعددی دست و پنجه نرم می‌کرد. داستان زندگی سخت و پرمشقت‌ او بی‌شباهت به صدای منحصر به فرد و پرقدرتش نبود. بیش از ۱۸۰ میلیون نسخه از آثار تینا ترنر در دوران فعالیتش فروخته شده است.

تینا ترنر که در شهرى به اسم ناتبوش واقع در ایالت تنسى آمریکا به دنیا آمد، در طول چندین دهه فعالیت هنری‌اش فراز و نشیب‌های زیادی را پشت سر گذاشت. هنگامی که او در روز ۲۶ نوامبر سال ۱۹۳۹ در یک خانواده‌ی بسیار مذهبی در یکی از روستاهای ایالت تنسی آمریکا متولد شد، تنها چیزی که در آن زمان تصورش نمی‌رفت، به شهرت رسیدن وی در سراسر جهان بود.

پدر تینا ترنر کارگر کارخانه بود و خانواده‌ آنها ‌در فضای موسیقی سیاه‌پوستان جنوب آمریکا می‌زیست؛ هرچند بعدها تینا ترنر به موسیقی راک سفیدپوستان روی آورد و ترانه‌هایش هر گونه مرز میان شنوندگان سیاه و سفید را از میان برداشت.

تینا ترنر هنوز بیست ساله نشده بود که یکی از مدیران موسیقی او را کشف کرد. به این ترتیب تینا همکاری خود را با نوازنده ‌و خواننده‌ دیگری به نام آیکه ترنر آغاز کرد. این دو به شهرهای زیادی سفر کردند و نامشان رفته رفته بر سر زبان‌ها افتاد. نه تنها در موسیقی که در زندگی شخصی هم این دو به یک زوج تبدیل شدند، هر چند پشت موفقیت‌های موسیقایی‌شان، لحظه‌های تاریک خصوصی نهفته بود.

در سال ۱۹۶۰ تینا ترنر موفق شد نخستین ترانه پرفروش خود را به ثبت برساند. ترانه A fool in love توانست رده ۲۷ ترانه‌های پرفروش روز آمریکا را به خود اختصاص دهد و اولین گام باشد در راه محبوبیت و شهرت این خواننده پرتوان.

آیکه مردی معتاد و خیانت‌کار بود که همسرش را کتک می‌زد و اعتیادش نه تنها زندگی شخصی ‌بلکه زندگی حرفه‌ای آن دو را به نابودی کشاند. پس از یک دعوای شدید تینا ترنر در نیمه‌های شب از خانه فرار می‌کند، در حالی‌که نه تنها هیچ پولی نداشت، بلکه مبالغ زیادی هم بدهکار بود. او در ابتدا پیش دوستانش زندگی می‌کند و با کمک‌های اجتماعی و همچنین خوانندگی در کافه‌ها و بارهای کوچک از عهده‌ مخارج خود برمی‌آید.

دسامبر سال ۱۹۸۳، زندگی سرانجام روی خوشش را به او نشان داد. ترانه‌ "بیا با هم بمانیم" به طور غیرمنتظره‌ای به پرفروش‌ترین ترانه سال بدل شد. یک سال بعد آلبوم افسانه‌ای وی به نام Private Dancer به انتشار رسید که بیش از یازده میلیون نسخه از آن به فروش رفت. این، برای تینا ترنر که در آن زمان ۴۵ سال داشت، به معنای بازگشتی قدرتمندانه بود که ستایش منتقدان و طرفداران را به همراه داشت.

نه تنها صدای ویژه، که ظاهر منحصر به فرد تینا ترنر، به ویژه آرایش خاص موهایش از او یک ستاره ساخت: «من در کنسرت‌هایم به مردم همان چیزی را ارائه می‌دهم که می‌دانم دوست دارند. فکر می‌کنم آنها دوست دارند مدل موهایم، پاها یا لب‌های قرمزم را ببینند؛ به عبارتی تمام آن چیزهایی که من به خاطرشان به شهرت رسیدم.» تصویر: تینا ترنر در کنار میک جاگر در کنسرت فراموش‌نشدنی Live Aid در سال ۱۹۹۵.

تینا ترنر در طول فعالیت هنری‌اش ترانه‌های دوصدائی زیادی نیز اجرا کرده و با ستارگان بزرگ موسیقی پاپ و راک همکاری داشته است. او در سال ۲۰۰۸ در پنجاهمین دوره از مراسم اهدای جوایز معروف گرمی به همراه بیانسه (چپ) به روی صحنه رفت.

اروس راماتزوتی (چپ)، ستاره بنام ایتالیایی نیز از دیگر ستارگانی است که تینا ترنر برای اجراهای دوصدایی به همراه او به روی صحنه رفت. نمایی از کنسرت این دو ستاره در مونیخ در سال ۱۹۹۸.

تینا ترنر زمانی درباره خواندن و خوانندگی گفته بود: «من کارم را دوست دارم و هنگامی که می‌خواهم آن را انجام بدهم به معنای واقعی کلمه آماده‌ انجامش هستم. حتی اگر حالم هم خوب نباشد. کارم چیزی است که من را سرپا نگه می‌دارد و زندگی من است.» ناگفته نماند که در تالار مشاهیر راک اند رل نیز ستاره‌ای به تینا ترنر اختصاص یافته است.

در سال ۱۹۸۶ نام تینا ترنر در کتاب رکوردهای گینس به ثبت رسید، زیرا کنسرتی که وی در شهر ریودوژانیرو در برزیل برگزار کرد، بیش از ۱۸۶ هزار نفر تماشاگر داشت که این بیشترین تعداد تماشاگر برای یک خواننده محسوب می‌شد.

تینا ترنر یک بار در مصاحبه‌ای به طرفداران جوانش توصیه کرده بود: «روی صحبتم با دخترهاست. اگر می‌خواهید زیبا به نظر برسید باید این کار را به خاطر خودتان انجام دهید نه به خاطر همسر یا مرد زندگی‌تان. باید در آینه نگاه کنید و برای خودتان قشنگ باشید. باید این را برای خودتان بخواهید.»

تینا ترنر در یکی دو دهه گذشته بارها "برای آخرین بار" به روی صحنه رفت و کنسرت خداحافظی برگزار کرد، اما هر بار این وداع‌ها با بازگشتی دوباره همراه شد. البته تور عظیم او را که در سال‌های ۲۰۰۸ و ۲۰۰۹ برگزار شد، می‌توان به‌طور رسمی آخرین کنسرت وی دانست.

تینا ترنر سال‌هاست به دین بودا باور داشته و خود نیز زمانی گفته بود، در دوران سخت زندگی تنها چیزی که توانسته او را به زندگی امیدوار نگه دارد، اعتقادات بودایی‌اش بوده است.

تینا ترنر در سال ۲۰۱۳ با شریک دیرینه‌ زندگی خود اروین باخ (راست در تصویر) ازدواج کرد. آشنایی و زندگی مشترک این دو به اواسط دهه هشتاد میلادی برمی‌گردد. این دو نخست در کلن و سپس از اواسط دهه ۹۰ در سوئیس اقامت داشتند. ملکه راک نه تنها سالیان زیادی از زندگی خود را در سوئیس گذارند، بلکه از شهروندی این کشور نیز برخوردار بود؛ کشوری که او در سن ۸۳ سالگی در آن دنیا را وداع گفته است.