سفر اعلام‌نشده وزیر دفاع روسیه به ایران
۱۳۹۴ اسفند ۳, دوشنبه
به گزارش خبرگزاری آلمان سرگئی شویگو، وزیر دفاع روسیه عصر یکشنبه (۲۱ فوریه / ۲ اسفند) در چارچوب سفری از پیش اعلام‌نشده راهی تهران شد. او در دیدار با حسن روحانی، رئیس‌جمهور ایران از جمله درباره آخرین تحولات در ارتباط با وضعیت سوریه و تلاش برای برقراری آتش‌بس در این کشور گفت‌وگو کرد.
روحانی در این دیدار تأکید کرد که بحران سوریه تنها از راه‌های دیپلماتیک قابل حل است و این مردم سوریه هستند که باید در مورد آینده‌ی سیاسی کشور خود تصمیم‌بگیرند. او تصریح کرد که مسکو و تهران بر سر این موضوع توافق‌نظر دارند.
شویگو در این دیدار همچنین پیامی از سوی ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه را به حسن روحانی منقل کرد.
وزیر دفاع روسیه در جریان سفر خود به تهران به گفت‌وگوهای خود با حسین دهقان، همتای ایرانی‌اش ادامه خواهد داد. وزیر دفاع جمهوری اسلامی چندی پیش راهی مسکو شده بود تا به ویژه در مورد همکاری‌های تسلیحاتی و نظامی ایران و روسیه مذاکره کند.
این نخستین سفر شویگو به ایران نیست. او سال گذشته نیز به منظور امضای توافق‌نامه همکاری‌های دفاعی نظامی میان جمهوری اسلامی و روسیه راهی ایران شده بود.
یکی از موضوعات مهم گفت‌وگوهای طرفین در دوران اخیر مسئله تحویل سیستم دفاع موشکی اس ۳۰۰ به ایران بوده که امضای قرارداد خرید آن به سال ۲۰۰۷ میلادی برمی‌گردد.
طبق این قرارداد بنا بود که مسکو پنج سامانه اس ۳۰۰ به ارزش ۸۰۰ میلیون دلار به ایران بفروشد. روند تحویل این سامانه در سال ۲۰۱۰ به دلیل اعمال تحریم‌های سازمان ملل علیه جمهوری اسلامی متوقف شد.
مقامات جمهوری اسلامی در واکنش به عدم دریافت این محموله تسلیحاتی به دیوان بین‌المللی داوری در ژنو شکایت کرده و خواستار پرداخت غرامتی ۴ میلیارد دلاری از سوی روسیه شده بودند. سرانجام در آوریل سال گذشته میلادی ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، حکم ممنوعیت تحویل این سامانه‌ها به ایران را لغو کرد.
اخبار ضد و نقیض در مورد تحویل اس ۳۰۰
وزارت دفاع روسیه روز ۱۷ فوریه (۲۸ بهمن) اعلام کرد که جمهوری اسلامی هنوز قیمت قید شده در قرارداد فروش موشک اس ۳۰۰ را نپرداخته است. خبرگزاری روسی تاس به نقل از یک مقام بلندپایه روس گزارش داد که این موشک‌ها به ایران تحویل داده نشده است.
پیش از این اما همین خبرگزاری به نقل از ولادیمیر کوژین، مشاور رئیس‌جمهور روسیه گزارش داده بود که قرارداد فروش اس ۳۰۰ وارد مرحله اجرایی شده و تحویل بخشی از تجهیزات این سامانه دفاعی به ایران آغاز شده است. کوژین از ذکر جزییات درباره اینکه به طور مشخص چه تجهیزاتی به ایران تحویل داده شده، خودداری کرده بود.
دو روز پیش از انتشار تکذیب خبر تحویل سامانه اس ۳۰۰ به ایران خبرگزاری روسی ریانووستی از قصد وزارت دفاع روسیه به تحویل سامانه اس ۳۰۰ به ایران خبر داده بود.
در پی لغو تحریم‌ها علیه جمهوری اسلامی همکاری‌های نظامی و تسلیحاتی ایران و روسیه رو به گسترش گذاشته است. در گزارش ریانووستی همچنین از تمایل جمهوری اسلامی به خرید سامانه پیشرفتهتر اس ۴۰۰ از روسیه سخن به میان آمده بود.
در سال ۲۰۱۵ نیز تلاش ایران برای خرید این سامانه پیشرفتهتر مطرح شده بود. در آن زمان یک کارشناس نظامی روس در مصاحبه با دویچه وله فارسی گفته بود که ارتش روسیه بر روی سامانه پیشرفتهتر اس ۴۰۰ کار می‌کند و اگر ایران بخواهد آن را خریداری کند مجبور است ۳ تا ۴ سال دیگر صبر کند.
آنچه اما اکنون موضوع محوری گفت‌وگوهای طرفین است، تحویل سامانه اس ۳۰۰ است. این سامانه موشکی می‌تواند همزمان ۱۰۰ هواپیمای جنگی را در ارتفاعی حدود ۳۰ کیلومتر و در فاصله‌‌ای به شعاع ۱۵۰ کیلومتری ردیابی کند و مورد هدف قرار دهد.
ایالات متحده آمریکا و اسرائیل همواره مخالف فروش این سامانه به ایران بوده‌اند.
سامانه اس ۳۰۰ تنها یکی از موارد همکاری‌های تسلیحاتی مسکو و تهران است. وزیر دفاع جمهوری اسلامی در سفر اخیر خود به روسیه تمایل ایران به خرید شکاری‌های سوخو ۳۰ را نیز ابراز کرده بود؛ تمایلی که ظاهرا با نظر موافق روسیه همراه بود.
خبرگزاری ریانووستی روز ۱۷ فوریه (۲۸ بهمن) به نقل از یک مقام روس گزارش داد که روسیه در نظر دارد در سال جاری میلادی قرارداد فروش چند فروند جت جنگنده‌ی سوخو ۳۰ با ایران را به امضا برساند.
همکاری‌های تسلیحاتی ایران و روسیه در این عرصه نیز مخالفت آمریکا را به دنبال داشت. یک روز پس از انتشار خبر ریانووستی وزارت خارجه آمریکا فروش جنگنده‌های سوخو ۳۰ روسیه به ایران را نقض تحریم‌های سازمان ملل متحد علیه ایران دانست.
در قطع‌نامه شماره ۲۲۳۱ سازمان ملل علیه ایران تصریح شده است که قرارداد فروش تسلیحات به ایران باید مورد به مورد در شورای امنیت بررسی شود.